Kıymetli evrakın zayi olması nedeniyle dava açılabilmesi için, öncelikle evrakın kıymetli evrak vasfında olması gereklidir. Ayrıca evrakın kıymetli evrak olması tek başına yeterli olmayıp, davanın da TTK'nın 818/1.fıkra (s) bendi yollaması ile 651 ve 757 maddeleri gereğince hamil tarafından açılması gerekir. Evrakın kıymetli evrak vasfında olmaması veya kıymetli evrak olmasına rağmen talep edenin hamil olmaması durumunda; TTK'nun 757.maddesi çerçevesinde zayi davası açılamaz. Anılan düzenleme uyarınca zayi nedeniyle çek iptali davası açma hakkı hamile tanınmış bir hak olup, keşidecinin bu hükme dayanarak iptal davası açma hakkı bulunmadığı gibi, dava konusu çeklerin imha edildiği, irade dışı nedenler yangın, sel, su baskını, hırsızlık vs zayii olmadığı, kasten imha edildiği gözetilerek zayii nedeniyle iptal koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
Kıymetli evrakın zayi olması nedeniyle dava açılabilmesi için, öncelikle evrakın kıymetli evrak vasfında olması gereklidir. Ayrıca evrakın kıymetli evrak olması tek başına yeterli olmayıp, davanın da TTK'nın 818/1.fıkra (s) bendi yollaması ile 651 ve 757 maddeleri gereğince hamil tarafından açılması gerekir. Evrakın kıymetli evrak vasfında olmaması veya kıymetli evrak olmasına rağmen talep edenin hamil olmaması durumunda; TTK'nun 757.maddesi çerçevesinde zayi davası açılamaz. Anılan düzenleme uyarınca zayi nedeniyle çek iptali davası açma hakkı hamile tanınmış bir hak olup, keşidecinin bu hükme dayanarak iptal davası açma hakkı bulunmadığı gibi, dava konusu çeklerin imha edildiği, irade dışı nedenler yangın, sel, su baskını, hırsızlık vs zayii olmadığı, kasten imha edildiği gözetilerek zayii nedeniyle iptal koşullarının oluşmadığı anlaşılmakla davanın reddine karar verilerek aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
--------Davacı tarafından zayi edildiğini bildirdiği çekte keşideci sıfatıyla yer aldığı, keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkının olmadığı, kaldıki zayi edilen belgelerin T.T.Knun 780.madde hükümlerinde belirtilen unsurları içermediğinden kıymetli evrak niteliğinde bulunmadıkları anlaşıldığından davanın dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddine ve yasal şartları oluşmadığından ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/299 KARAR NO : 2022/681 DAVA : KIYMETLİ EVRAK İPTALİ (BONO İPTALİ) DAVA TARİHİ : 27/04/2022 KARAR TARİHİ : 03/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Bono İptali) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Zayi olan ''tanzim -------, alacaklı ..---- miktarı ------'' senedin şubede kaybolduğunu, bu suretle senedin zayi olduğunu, öncelikle ödeme yasağı kararı verilmesini ve senedin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Mahkememizce gerekli belgeler istenmiş ve deliller toplanmıştır. Davanın Kıymetli Evrak İptali (Bono İptali) davası olduğu görülmüştür. İNCELEME VE GEREKÇE: Dava, TTK.nun 757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle senet(bono) iptali isteğine ilişkindir. TTK 757-765....
İNCELEME ve GEREKÇE: Dava Türk Ticaret Yasasının 818/s madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757, 762, 763, 780 ve 764 ıncı madde hükümleri gereğince zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir. Zayi nedeniyle açılan iptal davasında, öncelikle zayi edildiği bildirilen evrakın kıymetli evrak niteliğini taşıması, kıymetli evrakın davacının kendi iradesi dışında elinden çıkması ve zayi edilen kıymetli evrakın kimin elinde olduğunun bilinmemesi ve zayi edildiği bildirilen kıymetli evrakta hak hamili olması gerekmektedir. Davacı dava dilekçesi ile kaybettiğini bildirdiği çekte davacının çek keşidecisi olduğunu belirttiği, çek keşidecinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkının olmadığı değerlendirilerek; davanın reddine karar verilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava,------olarak ikame edilen kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptali davasıdır. Kıymetli evrakın zayi nedeniyle iptalinin talep edilebilmesi için öncelikle aşağıda belirtilen şartların mevcut olması gerekmektedir : 1-Kıymetli evrak zayi edilmiş olmalıdır : TTK 651.maddesi uyarınca kıymetli evrakın iptaline karar verebilmek için kıymetli evrakın zayi olması gerekmektedir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/408 Esas KARAR NO : 2021/557 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 05/07/2021 KARAR TARİHİ : 14/07/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan incelemesi sonunda: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı dava dilekçesinde özetle; ---- çek yapraklarının kaybolduğunu bu nedenle davaya konu çek yapraklarının iptal edilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava TTK.'nun 818/s, 757, 764 madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652) Dava dilekçesi ve tüm dosya içeriğine göre; dava konusu çekin boş ve bedelsiz olduğu, çekin keşide edilmediği anlaşılmaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2024/419 KARAR NO : 2024/342 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 11/06/2024 KARAR TARİHİ : 12/06/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Müvekkiline ait çek koçanında ----Şubesine ait ----- seri numaralı çekin müvekkilinin rızası ve bilgisi dışında elden çıkmış olduğunu başkaca kötü niyetli 3. Kişilerin eline geçme ihtimali bulunduğundan çekin iptalini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, hukuki niteliği itibariyle zayi nedeniyle çek iptali istemine ilişkindir. Rızası olmaksızın elinden kıymetli evrakı çıkan lehdar iptal davası açabilir. Davacı asilin dava dilekçesindeki açıklamalara göre, zayi nedeniyle iptali istenen çekin, imzalı olduğu ve keşidecinin uhdesindeki iken kaybolduğunun iddia edildiği anlaşılmaktadır....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir.TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
