ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/354 KARAR NO: 2022/604 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 17/05/2022 KARAR TARİHİ: 13/09/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : İDDİA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: müvekkilinin yapmış olduğu ticari faaliyet neticesinde meşru hamil olarak dava dilekçesinde dökümü yapılan çeklerin lehdarı/sahibi olduğunu, davaya konu çeklerin müvekkilinin elindeyken rızası hilafına elinden çıktığını ve kaybolduğunu iddia ederek çeklerin zayi nedeniyle iptaline, ibraz süresi henüz geçmemiş olan kaybolan çeklerin kötüniyetli üçüncü şahısların eline geçmesi ihtimaline binaen ödeme yasağı konulmasına karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, TTK.nun 818/s,757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir....
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, TTK.nun 818/s,757-765. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m.) Talep TTK.760-762.maddeleri uyarınca ilan edilmiş, çek mahkememize ibraz edilmemiştir. Bankayla yapılan yazışmaya göre dava konusu çekin muhatap bankaya da ibraz edilmediği anlaşılmıştır. Tüm dosya kapsamına göre, dava konusu çekin davacı yedinde iken zayi olduğu sonucuna varıldığından davanın kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO: 2021/270 Esas KARAR NO : 2021/1364Karar DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 13/04/2021 KARAR TARİHİ: 14/12/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle;----nolu hesaba ait, keşidecisi ------ bedelli çekin, müvekkili şirketin lehdarı ve hamili olduğunu, söz konusu çekin müvekkili şirkete ulaştıktan sonra şirket tarafından kaybedildiğini, dava konusu çekin kötü niyetli üçüncü şahısların eline geçmesine mahal vermemek için ihtiyati tedbir kararı verilerek ödeme yasağı konulmasını ve çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava; Hukuki niteliği itibariyle TTK. 818/s. maddesi yollamasıyla aynı Yasanın 757-765. maddelerine göre açılmış bir zayi nedeniyle çek iptali davasıdır....
İNCELEME ve GEREKÇE : Dava, TTK.nun 818/1-s,757-765. madde hükümlerine göre açılmış zayi nedeniyle ve aynı Kanun hükümleri uyarınca senet iptali istemine ilişkindir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m.) Talep TTK.760-762.maddeleri uyarınca ilan edilmiş, senet mahkememize ibraz edilmemiştir. Tüm dosya kapsamına göre, dava konusu senedin zayi olduğu sonucuna varıldığından davanın kabulüne dair aşağıdaki karar verilmiştir....
DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) DAVA TARİHİ : 31/03/2023 KARAR TARİHİ : 06/04/2023 Mahkememizde görülmekte bulunan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan açık yargılaması sonunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacı...dava dilekçesinde özetle; ... şubesinde adına kayıtlı 8 adet çek karnesinin 28/03/2023 tarihinde kaybolmasından dolayı çek yapraklarının kıymetli evrak iptalini talep etmiştir. Dava, zayi nedeni ile kıymetli evrakın (...) iptali istemine ilişkindir. Somut olayda, zayi nedeniyle çek iptaline ilişkin çekişmesiz yargı davasının mutlak olarak çek hamili tarafından açılması gerektiği, dava dilekçesinden de açıkça anlaşılacağı üzere davacının keşideci konumunda olduğu ve meşru hamil (...) sıfatının bulunmadığı ve keşidecinin çekin iptalini isteme hakkına haiz olmadığı dikkate alınarak, davanın reddine dair aşağıdaki hüküm kurulmuştur....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/28 Esas KARAR NO : 2023/149 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 09/01/2023 KARAR TARİHİ : 28/02/2023 KARARIN YAZILMA TARİHİ : 28/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili dava dilekçesinde;... Şubesine ait ... seri nolu keşide tarihi 15/01/2023 ve keşide yeri İstanbul olan 15.000,00 TL bedelli çekin zayi edildiğini, söz konusu çek hakkında ödeme yasağı verilmesini ve iptaline karar verilmesini talep etmiştir. İşbu dava; zayii (kaybetme) nedeniyle kıymetli evrakın bir çeşidi olan kambiyo senedi (çek) iptali davasıdır. TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir....
GEREKÇE: Dava, TTK.nun 818/s,757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir.TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın çeke bağlı olması nedeniyle, çekin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını çeksiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir.(TTK.652.m.)Talep TTK.760-762.maddeleri uyarınca ilan edilmiş çekler mahkememize ibraz edilmemiştir. Bankalarla yapılan yazışmalara göre dava konusu çeklerin muhatap bankalara da ibraz edilmediği anlaşılmıştır. Tüm dosya kapsamına göre, dava konusu 1 adet çekin davacı yedinde iken zayi olduğu sonucuna varıldığından davanın kabulüne dair karar verilmiştir....
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur, yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çek ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (....). 11. Kıymetli evrak iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 12....
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur, yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çek ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (....). 11. Kıymetli evrak iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 12....
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur, yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çek ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (....). 11. Kıymetli evrak iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 12....
