DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında, HMK'nın 355.maddesi uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda; Dava komşuluk hukukundan kaynaklanan el atmanın önlenmesi, maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir. TMK.683'deki"Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi, her türlü haksız elatmanın önlenmesini de dava edebilir” hükmü ile mülkiyet hakkının kanunla toplum yararına kısıtlanabileceği temel ilke olarak kabul edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, komşu 875 sayılı parsel maliki davalının, kayden maliki oldukları 876 sayılı parselde bulunan samanlık ve kuruluğu haksız biçimde kullandığını ileri sürerek el atmanın önlenmesi isteğinde bulunmuşlardır. Davalı, çekişme konusu taşınmazı dava dışı ...'den haricen satın aldığını ileri sürerek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, kayıt maliki olmayan dava dışı ...'nin davacılara ait taşınmazı satma hakkının bulunmadığı ve haksız el atma olgusunun keşfen saptandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı tarafından süresinde temyiz edilmiş olmakla; Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü....
Haksız el atmanın önüne geçebilmek için değişik sebeplerle el atmanın önlenmesi davası açmak mümkündür. Bunlardan bazılarını; malikin, malik olduğu taşınmaza karşı yapılan el atmanın önlenmesi için açılan dava, malikin sahip olduğu malı haksız olarak elinde bulunduran ya da ona saldıran kişiye karşı açılan el atmanın önlenmesi davası, malikin maliki olduğu şeyin doğal ürünlerine karşı yapılmış olan el atmanın önlenmesine karşı açılan dava, malikin karşılaşabileceği sınır tecavüzlerine karşı açabileceği el atmanın önlenmesi davası, malikin arazi kayması nedeniyle vaki el atmalara karşı açabileceği dava, malikin zilyetliğe saldırı olması nedeniyle açabileceği dava ve malikin geçit hakkı sebebiyle el atmalara karşı açabileceği dava, şekilde sıralayabiliriz. Davaların isimleri farklı olsa da hepsinin açılmasının ortak nedeni haksız el atmanın ve tecavüzün ortadan kaldırılmasıdır ve böylece malikin mülkiyet hakkının muhafaza edilmesidir....
Davalının davacıya ait komşu parselin içerisine fiilen girerek müdahale ettiği ve hususun bilirkişi raporu ile teyit edildiği, bu haliyle komşuluk hukukunda kaynaklı müdahale söz konusu olmayıp yapılan müdahale davacıya ait parselin içinde olmakla iddianın ileri sürülüş biçimine göre dava tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı el atmanın önlenmesi eski hale getirme terditli olarak maddi tazminat istemine ilişkindir. Dairemizin görev alanı HSK'nın 01/09/2022 tarihinden itibaren uygulanacak kararında belirtilen işlerle sınırlıdır. 01/09/2022 tarihli İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri ve Ceza Daireleri arasındaki iş bölümü kararı gereğince "Taşınmaz mallara ilişkin, tapu kaydına ve mülkiyet hakkına dayalı tapu iptal, tescil, el atmanın önlenmesi, yıkım (kal) istemli davalar ile haksız işgal tazminatı (ecrimisil) istemli davalar sonucu verilen hüküm ve kararlar" İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 1.-2. Hukuk Dairesinin görev alanındadır....
El atmanın önlenmesi davası açabilmek için dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır. Bu dava bir eda davası olup taşınmaza haklı bir sebep olmadan kişi el atmış ya da tecavüz etmiş olmalıdır. Davacı olan mutlaka malın maliki ya da zilyeti konumunda olmalıdır. Müdahalenin men’i davası hukukumuzda geniş bir yere sahiptir. Haksız el atmanın önüne geçebilmek için değişik sebeplerle el atmanın önlenmesi davası açmak mümkündür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : El atmanın önlenmesi Taraflar arasındaki uyuşmaşlık kat mülkiyetinden kaynaklanan el atmanın önlenmesi ve eski hale getirme istemine ilişkin bulunduğuna göre, ... Başkanlar Kurulu'nun 27.12.2013 tarih 38 sayılı Kararı ile hazırlanıp, ... Büyük Genel Kurulu'nun 24.01.2014 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 29.01.2014 tarih 28897 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Daireleri'ne ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi ... (18.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 28.11.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Komşuluk hukukundan kaynaklanan tazminat davalarında öncelikle davacının uğramış olduğu zararın miktarının bilirkişi aracılığı ile tespit edilmesi, tazminatın bu zarara göre tayin ve takdir edilmesi gerekir. Hemen belirtmek gerekir ki, tazminat miktarı hiçbir zaman zararı aşamaz. Ancak, davacının zararın artmasında kusuru varsa, tazminat miktarı 6098 sayılı BK'nın 52. maddesine göre indirilmeli veya tamamen ortadan kaldırılmalıdır. TMK'nın 730 ve 737. maddelerinden doğan sorumluluk kusura bağlı bir sorumluluk olmadığından, davalının kusursuz olması tazminat miktarının düşürülmesinde etkili olamaz. Dava konusu somut olayda yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler ve açıklanan ilkeler ışığında sunulan ve toplanan deliller ile tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, taraflar arasında daha evvel görülen el atmanın önlenmesi ve komşuluk hukukuna aykırılığın giderilmesine ilişkin İstanbul Anadolu 19....
in komşuluk hukukuna aykırı olarak müvekkiline ait dükkanların önüne kaçak olarak çelik sundurma ve iki parsel arasına yine kaçak olarak tuvalet inşa etmesi neticesinde çevreye koku yayıldığını bu yapıların kal'ini; dükkanları kiraya verememe ya da satamama nedeniyle uğradığı zarar olan 34.000,00TL'nin tazminini istemiştir. Dahili davalı ... ile ... müşterek beyanlarında: dava konusu tuvaletin işçiler tarafından kullanılmak üzere inşaat süresinde yapıldığını, daha sonra kaldırıldığını belirterek davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, el atmanın önlenmesi ve kal isteği konusuz kaldığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına, komşuluk hukukundan kaynaklanan diğer hususlardaki talep ile tazminat talebinin reddine karar verilmiştir. Hükmü, davacı vekili temyiz etmiştir. TMK m. 683 deki "Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir....
KARAR : Davanın kısmen kabulü Taraflar arasındaki komşuluk hukukuna dayalı el atmanın önlenmesi ve eski hale getirme davasından dolayı mahal mahkemesinden verilen yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün; Dairemizin 27.09.2022 gün ve 2021/6567 Esas, 2022/5532 Karar sayılı ilamı ile bozulmasına karar verilmişti. Süresi içinde davacı tarafından kararın düzeltilmesi istenilmiş olmakla, dosya içerisindeki bütün evrak incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Mahkemece verilen karar, Dairemizce yasal ve hukuki dayanakları gösterilmek suretiyle bozulmuş olup, karar düzeltme istemi HUMK’nun 440. maddesindeki nedenlerden hiçbirisine dayanmamaktadır. Bu nedenle yerinde olmayan istemin reddi gerekmiştir....
taşınmazın aynına ilişkin ilamların kesinleşmeden icra edilemeyeceği belirtilmiş olup, Somut durumda yapılan yargılamada dayanak ilam davalılarınca mülkiyet ya da diğer bir ayni hak iddiasında bulunulmamış olup mahkemece mülkiyete ilişkin bir ihtilafın çözümlenmesi yoluna gidilmediği, bu hali ile takip dayanağı kararda taşınmazın aynının ihtilaflı olmadığı, tapulu taşınmazda el atmanın önlenmesinin istenildiği, el atmanın önlenmesine yönelik kararların icra edilebilmesi için kesinleşmesinin gerekmediği, alacaklılar tarafından ilamda hüküm altına alınan para alacaklarına yönelik örnek 4- 5 icra emrinin gönderildiği anlaşılmakla, mahkememizce şikayetin reddine karar verildiği, işbu karara karşı davacılar tarafından istinaf yoluna başvurulduğu görülmüştür....
