Türk Ticaret Kanununun 645–849. maddeleri arasındaki üçüncü kitapta kıymetli evrak düzenlenmiştir. TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir. ....... bank ...... Şubesine ait keşidecisi ...... Döküm İnşaat Sanayi Tic. Ltd. Şti....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir. Müdahale talebinde bulunan ... San. Ve Dış Tic. Ltd. Şti.'...
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ GEREKÇELİ KARAR ESAS NO : 2021/408 Esas KARAR NO : 2021/557 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 05/07/2021 KARAR TARİHİ : 14/07/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Zayi Nedeniyle) davasının yapılan incelemesi sonunda: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA : Davacı dava dilekçesinde özetle; ---- çek yapraklarının kaybolduğunu bu nedenle davaya konu çek yapraklarının iptal edilmesini talep ve dava etmiştir. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava TTK.'nun 818/s, 757, 764 madde hükümlerine göre zayi nedeniyle çek iptali isteğine ilişkindir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir. (TTK.652) Dava dilekçesi ve tüm dosya içeriğine göre; dava konusu çekin boş ve bedelsiz olduğu, çekin keşide edilmediği anlaşılmaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2023/557 Esas KARAR NO:2024/39 DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 07/08/2023 KARAR TARİHİ: 23/01/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı dava dilekçesinde özetle keşideci ---------bedelli (1) adet çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Dava, TTK.nun 818/1-s, 757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali isteğine ilişkindir.TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2023/136 Esas KARAR NO : 2024/58 TALEP : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) TALEP TARİHİ : 22/02/2023 KARAR TARİHİ : 23/01/2024 Mahkememizde görülmekte bulunan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılamasının sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ:Davacı vekili mahkememize verdiği dava dilekçesinde özetle; keşidecisi ... Şti. olan, ... vadeli, ...-TL tutarlı, ... seri no.lu, ... A.Ş. .../... Şubesi'ne ait çekin tahsil edilmek üzere müvekkili ... A.Ş.'nin ... Şubesi'ne gönderildiğini, ... depremi sonrası kıymetli evrak taşıma hizmetinde yaşanan ulaşım sorunları nedeniyle, ... tarihinde müvekkili bankanın taşıma hizmeti aldığı dava dışı ... A.Ş.'ye teslim edilip taşınan ... gönderisinin ... ulaşmasına rağmen müvekkili bankanın ...'...
YARGILAMA VE GEREKÇE : Dava, davacının yasal hamil olduğu çekin, zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir. Banka cevabı, gazete ilanları ve diğer belgeler dosyada mevcuttur. Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur. Yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Bu davada Asliye Ticaret Mahkemesi görevlidir. Mahkeme tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çeki ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (Özkan Gültekin, Öğretide ve Uygulamada Kıymetli Evrakın Ziya ve İptali, Ankara-2006, s.51)....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESi ESAS NO:2024/246 Esas KARAR NO:2024/251 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 03/04/2024 KARAR TARİHİ: 05/04/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; keşideci ----------bedelli çek yetkili keşideci olan müvekkilinin uhdesinde iken kaybolduğunu, zayii nedeniyle iptali ile birlikte; söz konusu çekin ödenmesinin engellenmesi için, öncelikle ödeme yasağı konulması yönünde tedbir kararı verilmesini talep etmişlerdir.Dava, TTK’nun 818/s madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757, 763 ve 764.madde hükümleri gereğince zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir. TK.757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2024/109 Esas KARAR NO:2024/115 DAVA:Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ:12/02/2024 KARAR TARİHİ:16/02/2024 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA:Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; ---------- bedelli, çeklerin zayii nedeniyle iptali ile birlikte; söz konusu çekin ödenmesinin engellenmesi için, öncelikle ödeme yasağı konulması yönünde tedbir kararı verilmesini talep etmişlerdir.Dava, TTK’nun 818/s madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757, 763 ve 764.madde hükümleri gereğince zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir. TTK.757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO:2023/706 Esas KARAR NO:2023/763 DAVA: Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ: 05/10/2023 KARAR TARİHİ: 09/10/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; -----------yaprak çekin zayii nedeniyle iptali ile birlikte; söz konusu çeklerin ödenmesinin engellenmesi için, öncelikle ödeme yasağı konulması yönünde tedbir kararı verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, TTK’nun 818/s madde hükmü delaletiyle aynı kanunun 757, 763 ve 764.madde hükümleri gereğince zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir.TTK.757-764.maddelerinde yer alan yasal düzenlemelere göre çek keşidecisinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı bulunmamaktadır. Zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca senet üzerinde hak sahibi bulunan hamile aittir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2022/373 Esas KARAR NO : 2022/692 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 15/06/2022 KARAR TARİHİ : 15/11/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, DAVA: Davacı vekili dilekçesinde özetle; Keşidecisi, ... ... ... olan ... Bankası ... Şubesine ait ... seri nolu 18/06/2022 Keşide Tarihli 48.500,00 TL. lik çekin çalınma veya kaybetme nedeniyle zayi olması nedeniyle iptalini talep etmiştir. DELİLLER VE GEREKÇE: Dava; TTK'nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca açılan zayi nedeniyle çek iptali isteminden ibarettir. TTK'nın 651. maddesi gereğince; Kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir. T.T.K.'nın 651. ve izleyen maddeleri uyarınca kambiyo senetlerinin zayi nedeniyle iptal davası açma hakkı lehtar ve hamile tanınmış bir haktır. Keşidecinin bu hakkı yoktur. Yargıtay 11....
