Zorunlu ve faydalı masraf alacağına ilişkin uyuşmazlığın dava tarihinde yürürlükte olup olaya uygulanacak 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 410 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümlerine göre çözülmesi gerekir. Mahkemenin bu talep konusunda yaptırdığı bilirkişi incelemesi sonucu alınan 30.04.2012 tarihli ek bilirkişi raporunda yapılan imalat bedelleri 18.266.-TL olarak belirlenmiştir. Bilirkişinin belirlediği kiracı tarafından yapılan işler sadece süslemeye ( tezyinat ) yönelik olmayıp taşınmazın amaca uygun kullanılmasına yönelik masraflardır. Diğer yandan yerleşik uygulama, kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle Borçlar Kanunu'nun, 414. maddesi kapsamında vekaletsiz iş görme hükümlerine göre davalı kiralayandan istemeye hakkı olduğu yönündedir. Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir....
DAVA TÜRÜ : Alacak ve tazminat Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak ve tazminat davasına dair karar, davacı ve davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Asıl dava; kiraya veren tarafından açılan hor kullanım nedeniyle eski hale getirme tazminatı ile tahliye tarihine kadar ödenmeyen kira alacağının tahsili ve kira sözleşmesinin süresinden önce feshedilmesi nedeniyle uğranılan kira kaybı zararının tahsili istemine, karşı dava; kiracı tarafından açılan kiralanana yapılan zorunlu ve faydalı imalat bedelinin tahsili ile kiraya veren tarafından tüketilen elektrik bedelinin tahsili istemine ilişkindir....
Asliye Hukuk Mahkemesi Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı alacak ve tazminat davasına dair kararın temyiz incelemesi duruşmalı olarak davalı-k.davacılar ve davacı-k.davalı tarafından süresi içinde istenilmekle gün tayin edilerek taraflara gönderilen davetiyelerin tebliğ edilmesi üzerine belli günde taraflardan gelen olmadı. İncelemenin evrak üzerinden yapılmasına karar verilmiş olup, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Asıl dava faydalı ve zaruri imalat bedellerinin tahsili istemine, karşılık dava ise eski hale getirme bedelinin tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece asıl dava ve karşılık davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
Davacı 22.01.2013 tarihinde açmış olduğu işbu dava ile, kira sözleşmesi gereğince kiralanana yapmış olduğu imalat bedelinin önceki malikten sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsilini istemektedir. Kural olarak kiracı kendi ihtiyacı için ve işinin gereği olarak kiralanana yapmış olduğu değer artırıcı imalat bedelini kiralayandan isteyebilir. Zorunlu ve faydalı masraf alacağına ilişkin uyuşmazlığın sözleşmenin ve satışın yapıldığı tarihde yürürlükte olup olaya uygulanacak 818 Sayılı Borçlar Kanunu'nun 410 ve devamı maddelerinde düzenlenen vekaletsiz iş görme hükümlerine göre çözülmesi gerekir. Kiralananın üçüncü kişiye satılması durumunda, satış tarihinden önce gerçekleştirilen zorunlu ve faydalı masrafların satış bedeli içinde kaldığı, taşınmazı satın alan üçüncü kişinin taşınmazı mevcut hali ile görerek aldığı kabul edildiğinden, yapılan satış sözleşmesi ile önceki malik davalının sebepsiz zenginleştiği kabul edilmelidir....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davacı vekili istinaf dilekçesiyle, kiralanana faydalı ve zorunlu imalat yapıldığının sabit olduğunu, bilirkişi tarafından da imalatların bedelinin 17.710 TL belirlendiğini, tanık beyanı ile de imalatların yapıldığının ispat edildiğini ileri sürerek yerel mahkemece verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DELİLLER : TBK, HMK ve tüm dosya kapsamı. DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava; kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu imalat bedellerinin tahsili istemine ilişkindir. Asliye Hukuk Mahkemesince; davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hükmün davalı tarafça temyiz edilmesi üzerine hüküm Yargıtay 6. HD 2015/10597 E. Sayılı ilamı ile sair yönleri incelenmeksizin görev yönünden bozulmuş, görevli mahkemece; bir kısım imalatların söküldüğü, diğer imalat bedellerinin ise davacı tarafça yapıldığı ispat edilemediği gerekçesiyle davanın reddine, karar verilmiş, hükmü davacı vekili istinaf etmiştir....
Bu durumda Mahkemece; bilirkişi heyetinden yeniden rapor alınmak suretiyle, davacı kiracının kendi ihtiyacı için ve işinin gereği olarak yaptığı imalatlar ile lüks ve sökülebilir imalatlar dışında, yapmış olduğu imalatlardan sadece faydalı ve zorunlu imalatların belirlenmesi, yukarıda örnek olarak sayılanlarla bağlı kalınmaksızın tüm imalatların zorunlu ve faydalı olup olmadığının tereddüte mahal vermeyecek şekilde açıklanması, elektrik, su tesisatı gibi imalatların bağlantılı olduğu imalat kapsamında değerlendirilmesi, sadece zorunlu ve faydalı kabul edilen imalatların alt yapısını oluşturan tesisatların bu mahiyette kabul edilebileceği; yine beton, alçı, boya gibi genel harcamaların da aynı şekilde bağlantılı olduğu imalatlar kapsamında değerlendirilmesi gerektiği gözetilerek, sonuca göre belirlenecek faydalı ve zorunlu imalatların, imalat tarihi itibariyle yıpranma payı düşülmüş bedellerinin kalan kira süresi ile orantılı olarak tespiti ile hüküm altına alınması gerekirken, yazılı şekilde...
Mahkemece tahliye tarihinin 30.09.2010 olduğu esas alınarak, 5 aylık kira borcunun 8.333 TL olduğu, kiracının ödediği 6.000 TL mahsup edilerek bakiye 2.333 TL nin tahsiline karar verilmiştir. 1- Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, davacının temyiz itirazlarının reddi gerekir. 2- Davalının temyiz taleplerinin incelenmesine gelince; Kural olarak kiracı tarafından kiralanana yapılan faydalı ve zorunlu imalat bedellerinin dava tarihi itibarıyla uygulanması gereken vekâletsiz işgörme ( BK m. 414) ve sebepsiz zenginleşme (BK m. 61 vd.) hükümlerine göre kiraya verenden istenmesi mümkündür....
Asliye Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 17/07/2014 NUMARASI : 2007/711-2014/478 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı tazminat davasına dair karar davalı/karşı davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Asıl dava, faydalı ve zorunlu imalat bedeli, yoksun kalınan kar kaybı ve kiralanana ait sigorta primlerinin tazmini, karşı dava ise, kira alacağının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece,asıl davanın kısmen kabulü ile yoksun kalınan kar kaybı ve kiralanana ait sigorta primlerinin tazmini taleplerinin reddine, 111.747,24 TL faydalı ve zorunlu imalat bedelinin tahsiline, karşı davanın reddine karar verilmiş, hüküm davalı/karşı davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Davacı/karşı davalı vekili asıl dava dilekçesinde; Müvekkilinin davalı belediyeden .......
Talep Eden: T1 Karşı Taraf: T4 kapsamında sunulu bilirkişi raporunda boş bahçe üzerine yapılan tüm imalatlar malzeme miktarı ve birim fiyatı olarak tespit edilmiştir. davacı müvekkilin yaptığı imalatların neler olduğu ve fiyatları açıkça belirlendiğini, sayın mahkemenize bildirmiş olduğumuz tespit dosyasına konu bilirkişi raporundaki hesaplamalar, yüksek yargı yerleşik içtihatlarında belirtilen yöntemler kullanılarak amortisman bedeli düşülerek hesaplanmıştır. ayrıca yapılan hesaplamaların tamamı zorunlu ve faydalı imalatlar olduğunu, davacı müvekkil tarafından erbaa 1. noterliği' nin 01/04/2021 Tarihli ve 04307 yevmiye numaralı ihtarnamesi keşide edilerek müvekkilim tarafından yapılan imalat bedellerinin tahsili talep edilmiştir....
Davacı kiracı,kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu giderlerden alınıp götürülmesi mümkün olmayan ve davalı kiraya veren tarafından benimsenenlerin yapıldıkları tarihler itibariyle bedellerini vekaletsiz iş görme hükümlerine göre isteyebilir.(TBK'nun 530,BK'nun 414. md.) Yargıtay'ın yerleşik uygulamaları,kiracının kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu masrafların yapıldığı tarih itibariyle belirlenecek değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle elde edilecek değeri isteme hakkı olduğu yönündedir.Kural olarak bu gibi zorunlu ve faydalı masrafların kira sözleşmesinin başlangıcında yapılmış olduğu kabul edilmektedir. Somut olayda;taraflar arasında akdedilen kira sözleşmesi konusunda taraflar arasında herhangi bir ihtilaf bulunmamaktadır. Davacı, Malatya 2. Sulh Hukuk Mahkemesinin2012/21 D.İş dosyasında tespit yaptırmış; bilirkişi raporunda, yapılan imalatların toplam bedelinin 44.741 TL olduğu bildirilmiştir....
