ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 24/01/2018 NUMARASI : 2016/244 ESAS 2018/15 KARAR DAVA KONUSU : Kiralananın Tahliyesi (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan)|Sözleşmenin İptali KARAR : Yukarıdaki mahal esas ve karar numarası ayrıntılı olarak belirtilen İlk Derece Mahkeme kararının incelenmesi için istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya mündericatında tüm bilgi ve belgeler okunup tetkik edildikten sonra heyetçe yapılan müzakere sonunda duruşma açılmasına gerek görülmeksizin gereği görüşülüp düşünüldü. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı vekili İlk Derece Mahkemesine ibraz ettiği dava dilekçesinde özetle; Müvekkili idare ile davalı kurum arasında imzalanan protokole aykırı davranıldığı, iddiası ile usul ve yasaya aykırı olarak tahliye işleminin iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Taraflar arasındaki kira sözleşmesi, kiralananın vasfı itibari ile hasılat kirasına ilişkindir. TBK'nun 362/2 maddesi gereğince, ihtarnamede hasılat kiralarında en az 60 günlük ödeme süresi verilmesi gerekirken hasılat kirasına konu olan dava konusu taşınmazın kira alacağının tahsili için gönderilen ihtarnamede ödeme süresi verilmediği görülmektedir. Bu haliyle davaya dayanak ihtarname tahliyeye yönelik hukuki sonuç doğurmayacağından tahliye isteminin reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde tahliyeye karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir....
Davacılar, taraflar arasında düzenlenmiş 1.7.2004 başlangıç tarihli ve bir yıl süreli kira sözleşmesine dayanarak, davalı hakkında aylık 935 TL’den Temmuz 2008 ayı bakiyesi 165 TL, ödenmeyen Ağustos-Kasım 2008 arası aylar kirası, sözleşmenin özel şartlar bölümü 6. maddesi gereğince muaccel hale gelen Aralık 2008-Haziran 2009 arası aylar kirası, sözleşmenin özel 5. maddesi gereğince 1.870 TL cezai şartın tahsili için ... 4. İcra Müdürlüğü’nün 2008 / 15369 sayılı dosyası ile icra takibi yapmışlardır. Bu takibe davalının itiraz etmesi üzerine itirazın iptali ve temerrüt nedeniyle kiralananın tahliyesi için işbu dava açılmıştır. Yargılama sırasında tarafların aylık kira parasının 850 TL olduğu konusunda uyuşmaları üzerine mahkemece davanın kısmen kabulü ile 11.130 TL üzerinden itirazın iptaline, takibin devamına ve temerrüt nedeniyle kiralananın tahliyesine karar verilmiştir. Dava bu haliyle hem kiralananın tahliyesine, hem de alacağın davalıdan tahsiline ilişkindir....
Orta yerde Borçlar Kanunu’nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kira ilişkisi var diyebilmek için kiralananın hasılat getiren bir taşınır ya da taşınmaz mal, ticari işletme veya hakkın bulunması, kiralananın demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi gerekir. TTK. m.11. maddesine göre de ticari işletmeden maksat ticarethane ya da fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer müesseselerdir. Somut uyuşmazlıkta, 12.03.2006 günlü kira sözleşmesinde soyut iş makinası kiralandığından, kira ilişkisinin hasılat kirası ilişkisi olarak kabulü olanaksızdır. Tarafların sıfatlarına ve mahkeme önüne getirilen uyuşmazlığın niteliğine göre hükme yöneltilen temyiz itirazlarını inceleme görevi Dairemize değil Yüksek 11. Hukuk Dairesine aittir. Ne var ki; anılan Yüksek Dairece de görevsizlik kararı verildiğinden ortaya çıkan görev uyuşmazlığı giderilmek üzere dosyanın Yargıtay Yüksek Birinci Başkanlığına gönderilmesine, 05.05.2008 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
Orta yerde Borçlar Kanununun 270. ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirası var diyebilmek için kiralananın hasılat getiren bir taşınır ya da taşınmaz mal, ticari işletme veya hakkın bulunması, kiralanan demirbaşları ve işletme ruhsatı ile birlikte kiraya verilmesi gerekir. TTK.nun 11. maddesine göre de ticari işletmeden maksat ticarethane ya da fabrika yahut ticari şekilde işletilen diğer müesseselerdir. Somut uyuşmazlıkta kira sözleşmesinin konusu soyut iş makinaları kiralandığından, kira ilişkisinin hasılat kirası olarak kabulü olanaksızdır. Tarafların sıfatlarına ve mahkeme önüne getirilen uyuşmazlığın niteliğine göre hükme yöneltilen temyiz itirazlarını inceleme görevi Dairemize değil. Yüksek 11. Hukuk Dairesine aittir. Ne var ki, anılan Yüksek Dairece de görevsizlik kararı verildiğinden ortaya çıkan görev uyuşmazlığı giderilmek üzere dosyanın Yargıtay Yüksek Birinci Başkanlığı'na gönderilmesine, 14.12.2009 tarihinde oybirliği ile karar verildi....
DAVA : İtirazın İptali (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) DAVA TARİHİ : 26/12/2022 KARAR TARİHİ : 27/12/2022 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 27/12/2022 Mahkememizde görülmekte olan İtirazın İptali (Hasılat Kirası Sözleşmesinden Kaynaklanan) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: DAVA: Davacı vekili, dava dilekçesinde özetle; müvekkili... Gıda Sanayi Tic. LTD. ŞTİ ile ... Arasında 01.02.2022 tarihinde hasılat kira sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmeye göre müvekkili... Gıda Sanayi Tic. LTD. ŞTİ'ne ait Yeniçağ Mah. Taşkın Sk....
Dava süre bitimi nedeniyle kiralananın tahliyesi istemine ilişkindir. Mahkemece daha önce verilen red kararı Dairemizin 2011/14604 Esas, 2012/2500 Karar sayılı 20.02.2012 tarihli ilamı ile "Kiralananın 2886 Sayılı Yasaya göre kiraya verilip verilmediğinin araştırılarak ihale evraklarının temini ile tahliye şartlarının gerçekleşip, gerçekleşmediğinin araştırılması, 2886 Sayılı Kanun hükümlerine göre kiraya verilmemiş ise, Borçlar Kanununun hasılat kirası hükümlerine tabi olup olmadığı hususunun değerlendirilmesi gerektiği "gerekçesi ile bozulmuş, mahkemece bozma ilamına uyma kararı verildikten sonra ihale evrakları dosyaya sunulmuş, yapılan yargılama sonucunda kiralananın 13.01.1987 tarihinde bir yıllığına ihale ile ...'a verildiği, adı geçenin ... Büyükşehir Belediye'sine 23.11.1995 tarihinde başvurarak kiralanan WC'yi ...'a devretmek istediği 28.01.1995 tarihli encümen kararı ile ...'...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : İtirazın iptali Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı itirazın iptali davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosya kapsamına, toplanan delillere, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verilmiş olmasına ve takdirde de bir isabetsizlik bulunmamasına ve dava konusu kiralananın umumi wc niteliğinde ve hasılat kirası hükümlerine tabi olması nedeniyle ödeme emrinde 60 günlük yasal süre yerine 30 günlük süre verildiğinin anlaşılmasına göre yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA ve aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenden alınmasına 21.10.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı, anılan sözleşme gereğince davalıya 2008-2010 arası yılları kirası olarak 224.000 TL'nin ödenmesi konusunda yasal otuz günlük ödeme süresi tanıyarak 22.3.2010 tarihinde temerrüt ihtarnamesi keşide etmiştir. Anılan ihtarnamenin davalıya 6.4.2010 tarihinde tebliğ edilmesine karşın, bir ödemede bulunulmadığından söz edilerek davacının 14.5.2010 tarihinde açmış olduğu işbu dava ile kiralananın tahliyesi ile 2008-2010 yılları kirası 224.000 TL'nin tahsili istenmiştir. Yargılama sırasında alınan bilirkişi raporu çerçevesinde davalının talep konusu 2008 yılı kirasını ödediği tespit edilerek, halen ödenmemiş bulunan 2009 yılı kirası 81.830.65 TL ve gecikme zammı 11.547.21 TL, 2010 yılı kirası 86.928.70 TL ile gecikme zammı 3.453 TL kira borcu dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile hüküm altına alınmıştır....
Rödovans sözleşmeleri, kendine özgü bir sözleşme tipi olmakla birlikte B.K'nun 270 ve devamı maddelerinde düzenlenen hasılat kirası özellikleri göstermektedir. Kiralananın niteliği itibariyle taraflar arasındaki kira ilişkisi hasılat kirasıdır. Hâsılat kirasında kiralayanın önde gelen borcu, BK. 272 maddesi hükmüne göre, kiralananla birlikte kiralanmış menkul şeyler varsa bunlar dahi dahil olduğu halde kiralananı akitten maksut olan kullanmaya ve işletmeye salih bir halde kiracıya teslim borcudur. Teslim kavramı, kiralananın ve bunların içinde menkul şeyler varsa bunların da sözleşmedeki amaca uygun bir şekilde kullanılmak ve işletilmek üzere kiracıya terk edilmesini ifade eder....
