kira parasına etki eden tüm nitelikleri karşılaştırılmalı, emsal kira bedellerinin niçin uygun emsal olup olmadığı somut gerekçelerle açıklanmalı, dava konusu taşınmazın yeniden kiraya verilmesi halinde getirebileceği kira parası belirlenmeli, hakimce bu kira parası dikkate alınmak suretiyle hak ve nesafete; özellikle tarafların kira sözleşmesinden bekledikleri amaçlarına uygun makul bir kira parasına hükmedilmelidir.Mahkemece, aylık 2.875 TL olarak kira bedelinin tespit edilmesi hak ve nesafet ilkesine uygun olmayacak şekilde yüksek olup doğru değildir. Yine, yerleşik Yargıtay kararları uyarınca kira parasının brüt olarak tespiti esas olup, net kira bedeline karar verilmesi doğru değildir....
Mahkemece, 5502 sayılı yasanın 35.maddesine göre davacı kurumun sahibi bulunduğu taşınmazların kira artış oranının 213 sayılı Vergi Usul Yasası uyarınca her yıl belirlenen yeniden değerleme oranından az olmamak üzere rayiç değere göre belirleneceği bilirkişi raporunda, yeniden değerleme oranına (%7,2) göre aylık kira bedelinin 1.608 TL emsal ve rayice göre ise 1.800 TL olduğu belirtildiğinden, kira parasının 1.800 TL olarak tespitine karar verilmiştir. Kira parasının mahkemece 5502 sayılı yasal uyarınca belirlenmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Ancak, davacı vekili 19.10.2009 tarihli dava dilekçesinde; dava konusu mecurun 19.12.2006 tarihi itibariyle aylık kira bedelinin 2.805.72 TL.ya yükseltildiği ve kabul edilerek ödendiğinden kesinleştiği açıklandığı halde, ardından kiracının ödediği en son bedelin 1.500 TL olduğu açıklanmış ve 19.12.2008 kira parasının 3.584 TL olarak tespiti istenilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :SULH HUKUK MAHKEMESİ Dava dilekçesinde kira parasının 01/03/2010 gününden başlayarak aylık, 3.500 TL olarak tesbiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile 2.482,65 TL tesbiti cihetine gidilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Davacı vekili dava dilekçesinde, 01/03/2010 dönemine ait kira parasının aylık 3.500 TL olarak tespit edilmesini talep etmiş, mahkemece; endekse göre aylık 2.482 TL kira parasının tespitine karar verilmiş, hükmü davalı vekili temyiz etmiştir. Taraflar arasındaki 01/03/2007 tarihli kira sözleşmesinin "sözlü" olarak akdedildiği ve 01/03/2010 dönemine ait kira parasının tespiti için davanın 01/03/2010 tarihinde açıldığı anlaşılmaktadır. 21/11/1966 gün ve 19/10 sayılı YİBK gereğince, kira parasının tespiti davası her zaman açılabilir....
Bu durum karşısında mahkemece kira sözleşmesindeki başlangıç tarihinin 1 Mart olduğu göz önünde bulundurularak 1.3.2008 tarihinden itibaren kira parasının tespiti gerekirken kira artış başlangıcı esas alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması da doğru değildir. Bunların dışında; dava tarihinde henüz doğmamış bir borcun tahsiline hükmedilemez. Bu itibarla, kira parasının tespiti ile birlikte kira farkının ve faizinin tahsiline karar verilemez. Zira, kira farkının ve bunun hukuksal sonucu olan faizin ödenebilir olması, tespit edilen kira parasının kesinleşmesine bağlıdır. Mahkemece, belirtilen bu husus dikkate alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması da bozma nedenidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira parasının tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira parasının tespiti davasına dair karar, davacı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine karar verilmesi üzerine hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Kira parasının tespiti Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira parasının tesbiti davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava, kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne, 01.04.2011 tarihinden itibaren aylık kira parasının brüt 1.759,87.- TL olarak tespitine karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir....
Kira parasının miktarına ilişkin olarak taraflar arasında bir uyuşmazlık bulunup mahkemeye müracaat edildiğine ve kira parasının dava yoluyla tespiti istenildiğine göre, kiracı olan taraf artırılması istenilen veya karar verilebilecek miktarı ve bundan daha fazlasını ödese ,yapılan ödemeyi kiraya veren benimsese bile dava red edilmeyip kira bedelinin tespitine karar verilmelidir. Taraflar arasında hükmen tespit edilmiş ya da sözleşme ile kararlaştırılmış bir kira parası olmadığı için davacının yeni dönem kira parasının mahkemece tespiti ile hüküm altına alınmasını istemekte hukuki yararı vardır. Davalının tespit edilecek miktarı ödeyip ödemediği hususu dava açılmasına sebep olup olmaması ve yargılama giderlerinden sorumluluğunun belirlenmesi yönünden sonuca etkilidir....
Somut olayda, eski kiracı olan davalı ile 01.04.2007 tarihinde kira akdi yenilenmiştir. Bu durumda, taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin eski sözleşmenin devamı mahiyetinde bulunup bulunmadığının araştırılması gerekmektedir. Hükme esas alınan kira sözleşmesinin yeni bir sözleşme olarak kabul edilebilmesi ve dava edilen dönemin kira parasının da endeks ilkesine göre belirlenebilmesi için ikinci kira sözleşmesinde belirlenen aylık kira parasının o dönemin olağan rayicine uygun olduğunun bilirkişi heyetince araştırılıp saptanması gerekir. Mahkemece, böyle bir belirleme yapılmadan hüküm kurulmuştur....
Bu durumda, taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinin eski sözleşmenin devamı mahiyetinde bulunup bulunmadığının araştırılması gerekmektedir. Hükme esas alınan kira sözleşmesinin yeni bir sözleşme olarak kabul edilebilmesi ve dava edilen dönemin kira parasının da endeks ilkesine göre belirlenebilmesi için ikinci kira sözleşmesinde belirlenen aylık kira parasının o dönemin olağan rayicine uygun olduğunun bilirkişi heyetince araştırılıp saptanması gerekir. Mahkemece, böyle bir belirleme yapılmadan hüküm kurulmuştur....
Sulh Hukuk Mahkemesi TARİHİ : 30/01/2014 NUMARASI : 2013/1175-2014/158 Mahalli mahkemesinden verilmiş bulunan yukarıda tarih ve numarası yazılı kira bedelinin tespiti davasına dair karar, davalı tarafından süresi içinde temyiz edilmiş olmakla, dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dava kira parasının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi üzerine hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir....
