SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2017/555 ESAS 2018/242 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : Bodrum 1....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : None NUMARASI : 2017/555 ESAS 2018/242 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : Bodrum 1....
A R A R Davacı vekili dava dilekçesinde, davalı derneğin 2008 ila 2013 yılları Ekim aylarında yapılması gereken olağan genel kurul toplantılarının üst üste yapılmadığı gerekçesiyle 4721 sayılı Kanunun 87.maddesi gereğince derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini istemiş; mahkemece, davanın reddine karar verilmesi üzerine; hüküm, davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesinin 5. bendinde, olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması derneğin kendiliğinden sona erme nedeni sayılmış, son fıkrasında ise, her ilgilinin sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceğini hükme bağlamıştır....
Derneklerin tasfiyesinin nasıl yapılacağı Dernekler Yönetmeliğinde ayrıntılı düzenlenmiş olup Yönetmeliğin 89. maddesinde, genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılacağı, derneğin mahkeme kararı ile feshedilmesi halinde, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla bulunduğu ildeki amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredileceği, bu derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesinin mahkeme kararında belirtilen esaslara göre yapılacağı ve tasfiyenin tamamlanmasını müteakip, durumun ilgili mülki idare amirliğine bildirileceği düzenlenmiştir. Dernekler Kanununda tasfiye konusunda hangi mahkemenin görevli olduğu açıkça gösterilmemiştir....
Mahkemece TMK nun 74/2. maddesine göre dernek genel kurul toplantısının üç yılda bir yapılmasının zorunlu olduğu, üst üste iki defa altı yıl içinde yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden dağıldığının tespitinin istenebileceğinin öngörüldüğü ve bu sürenin dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesi hükmünde derneğin olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tesbitini isteyebileceği, davalı derneğin tüzüğünün 8. maddesinde ise dernek genel kurulunun iki yılda bir Ağustos ayında yapılacağı düzenlenmiştir....
Mahkemece TMK nun 74/2. maddesine göre dernek genel kurul toplantısının üç yılda bir yapılmasının zorunlu olduğu, üst üste iki defa altı yıl içinde yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden dağıldığının tespitinin istenebileceğinin öngörüldüğü ve bu sürenin dolmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5. maddesi hükmünde derneğin olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması halinde derneğin kendiliğinden sona ereceği ve her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tesbitini isteyebileceği, davalı derneğin tüzüğünün 8. maddesinde ise dernek genel kurulunun iki yılda bir Ağustos ayında yapılacağı düzenlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacı vekili, davalı derneğin 09.05.2013 tarihinde kurulduğunu ancak derneğin zorunlu organlarını oluşturmaması nedeniyle derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini talep etmiştir. Davalı dernek tarafından süresi içinde cevap dilekçesi sunulmamıştır. Mahkemece yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne, davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine dair verilen karar davalı dernek tarafından temyiz edilmiştir. Dava, TMK'nin 87/2. maddesi gereğince derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ilişkindir....
Tüzel kişiliğe sahip vakıfların sona ermesi de kendiliğinden ve mahkeme kararı ile olmak üzere iki şekilde gerçekleşmektedir. TMK'nin 116.maddesi gereği vakıf senedinde yazılı amacın gerçekleşmesinin olanaksız hâle gelmesi ve mevcut amacın değiştirilmesinin mümkün olmaması vakfı kendiliğinden sona erdirmektedir. Sona eren vakfın sicilden silinmesi için ise mahkeme kararı gerekmektedir. TMK'nin 116.maddesinin ikinci fıkrasında ise; yasak amaç güttüğü veya yasak faaliyetlerde bulunduğu sonradan anlaşılan veya amacı sonradan yasaklanan vakfın amacının değiştirilmesine olanak bulunmazsa; vakıf, denetim makamının ya da Cumhuriyet savcısının başvurusu üzerine duruşma yapılarak dağıtılır. Vakıfların sona ermesinde dikkat edilecek ve ayırt edici husus, derneklerin sona erme hallerinden olan TMK'nin 88. maddesi kapsamında genel kurul kararı ile sona erme hali ... açısından geçerli olmadığı hususudur. Dava açıldıktan sonra 27.02.2008 tarihinde yürürlüğe giren 5737 sayılı ......
Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 382. maddesinde, sayılan çekişmesiz yargı işleri içerisinde derneğin feshi davaları ile ilgili bir düzenleme bulunmamakla birlikte Türk Medeni Kanununun derneğin sona ermesini düzenleyen 87.maddesinin son fıkrasında, her ilgilinin sulh hakiminden, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği hükme bağlandığından; derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemine ilişkin davada, görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu kabul edilerek işin esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yerinde olmayan gerekçe ile görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir....
Mahkemenin, davayı kaybeden tarafı yargılama giderlerine mahkum etmesi için mutlaka karşı tarafça bir talepte bulunulmuş olması gerekmez; bu konudaki karar mahkemece kendiliğinden verilir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun "Tasfiye" başlıklı 15. maddesinde; "Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır. Tüzükte tasfiyenin ne şekilde yapılacağının genel kurul kararına bırakıldığı hallerde, genel kurul tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa, yahut dernek mahkeme kararı ile feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve hakları, mahkeme kararıyla derneğin amacına en yakın ve kapatıldığı tarihte en fazla üyeye sahip derneğe devredilir."...
