Davacı vekili ve davalı vekili tarafından temyiz itirazı üzerine yapılan inceleme neticesinde, Daire'nin 2019/11 Esas ve 2019/4661 Karar sayılı ilamıyla, davacının katılma alacağının 24.530,00 TL olduğuna, 25.000,00 TL değer artış payı alacağına faiz başlangıcının tasfiye tarihi olan 25.11.2015 tarihinden itibaren başlatılması gerektiğine, yargılama giderleri ve vekalet ücreti yönünden ise toplam talebin 60.000,00 TL olduğu, davacının izah edilen şekilde yapılan hesaplama sonucu 24.530,00 TL katılma alacağı ve (ikinci hükümde taleple bağlı kalınarak verilen ve bozma nedeni yapılmayan kısım içerisinde kalan) 25.000,00 TL değer artış payı alacağı olduğu dikkate alındığında davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilip yargılama gideri ve vekalet ücreti yönünden kabul ve red oranına göre hüküm tesis edilmesi gerektiğine işaret edilerek, davacı ve davalı lehine açıklanan yönlerden hükmün bozulmasına karar verilmiş, davacı vekili tarafından yapılan karar düzeltme isteği yerinde görülmeyerek...

Bu durum özellikle boşanma davasından ayrı açılan alacak ve tazminat davalarında gözden kaçırılmamalıdır. (Ömer Uğur GENÇCAN, Boşanma Hukuku, Yetkin Yayınevi, Ankara 2006, Kısaltma: GENÇCAN-Boşanma-2, s. 370-371 Davacı koca tarafından açılan değer artış payı (Mehrwertanteil) (TMK. m. 227, ZGB. Art 206) alacağı davasının incelenebilmesi ve bu konuda işin esası hakkında bir karar verilebilmesi için katılma alacağı (TMK. m.231) davasında olduğu gibi eşler arasındaki geçerli kural mal rejiminin (yasal mal rejimi=edinilmiş mallara katılma rejimi) (= TMK. m. 202 f.I, 218-241) sona ermesi (TMK. m. 225 f. II) zorunludur....

Görüldüğü üzere katılma alacağı davası rejim süresince edinilen “edinilmiş mallarının toplam değerine” yöneliktir. Oysa davacının 3.12.2004 günlü dilekçe ile gerçekleşen isteği 545 parselde bulunan lokanta ve depoya yönelik olup “diğer taşınmazlarla ilgili dava hakkımızı atiye bırakıyoruz” beyanı ile katılma alacağı yönünde istemi bulunmadığı kendi anlatımı ile sabittir. Başka bir anlatımla diğer edinilmiş malların istek dışında bırakılması gerek bu taşınmazlarla ilgili DAPA (=değer artış payı alacağı), DAPB (=değer artış payı borcu), KMD (=kişisel malda denkleştirme), EMD (=edinilmiş malda denkleştirme) ve bu taşınmazlara ilişkin borçları bile inceleme dışı bırakır ki katılma alacağının doğru hesaplanmasına olanak kalmaz/açık aykırılık oluşturur. Olayları anlatmak taraflara doğru olarak niteleme yapamak hakime aitti Davacının istemi, değer artış payı (Mehrwertanteil) alacağına (TMK. m. 227, ZGB....

G.. ve S.. Ç.. aralarındaki katılma alacağı ve değer artış payı davasının kısmen kabulüne dair Hayrabolu Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 08.11.2013 gün ve 123/406 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili ve davalı Selahattin ve davalı Ü.. G.. vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: KARAR Davacı vekili, davalının davacı ile evli iken edindikleri taşınmazın alımı için altınlarını verdiğini, davalı eşin taşınmazı muvazaalı olarak diğer davalıya sattığını, dava konusu taşınmazdan kaynaklı değer artış payı ve katılma alacağı olmak üzere toplam 40.000,00 TL alacağın davalılardan alınarak davacıya ödenmesini talep etmiştir. Davalılar davaya cevap vermemişlerdir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma alacağı, eşya alacağı ve değer artış payı alacağı ... ile ... aralarındaki katılma alacağı, eşya alacağı ve değer artış payı alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... 8. Aile Mahkemesi'nden verilen 20.11.2012 gün ve 1319/1549 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili ile davalı vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili dava dilekçesinde, özetle; 2004 yılında kaba inşaat halinde satın alınan taşınmazın vekil edenine ait emekli ikramiyesi ve ailesinin yardımı ile edinildiğini, dava dilekçesinde liste halinde sunulan müvekkiline ait ev eşyalarının davalıda kaldığını açıklayarak fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla ev için 10.000 ve eşyalar için 20.450 TL'nin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma alacağı, değer artış payı ... ile ... ve ihbar olunan ... aralarındaki katılma alacağı, değer artış payı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... 5. Aile Mahkemesi'nden verilen 12.03.2013 gün ve 1308/181 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili ile davalı vekili taraflarından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, 26.08.2006 tarihinde evlenen tarafların 2010 yılında boşandığını, evlilik birliği içinde davacının çabaları ve kazanımları ile edinilen ......

Ancak davalı vekilinin yargılama gideri ve vekalet ücretine ilişkin istinaf sebepleri değerlendirildiğinde, davacı tarafça toplam 70.000,00 TL dava değeri üzerinden işbu davanın açıldığı, 22/02/2021 tarihli talep arttırım dilekçesi ile ziynet alacağı olarak 62.547,22 TL, maaş katılma alacağı olarak 24.365,00 TL, taşınmaz yönünden değer artış payı alacağı olarak 71.400,00 TL, 34 XX 642 plakalı vasıta yönünden değer artış payı alacağı olarak 13.500,00 TL, 34 XX 642 plakalı vasıta yönünden katılma alacağı 20.250,00 TL ve 34 XX 436 plakalı vasıta yönünden katılma alacağı olarak 27.000,00 TL toplam 219.062,22 TL alacağın tahsilinin talep edildiği ve buna göre peşin harcın ikmal edildiği, mahkemece 17/03/2022 tarihli kararda taşınmaz yönünden dosyanın tefrikine karar verdiği, ziynet alacağı ve maaş katılma alacağı ile ilgili olarak bunların taşınmazın ediniminde kullandığı bildirilmekte işbu davanın konusunun 34 XX 642 plakalı vasıta yönünden değer artış payı alacağı ve katılma alacağı ile...

Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Katılma ve Değer Artış Payı Alacağı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davalı erkek tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, katılma alacağı ve değer artış payı alacağı istemine ilişkindir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davalı erkeğin değer artış payı alacağına yönelik temyiz itirazları yersizdir. 2-Davalı erkeğin katılma alacağına yönelik temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Somut olayda, dava konusu 1274 ada 7 parselde kayıtlı dubleks mesken davalı erkeğin alıcı olarak yer aldığı 12.09.2012 tarihli gayrımenkul satış vaadi sözleşmesiyle 150.000TL bedelle satın alınmış, bu taşınmaz için her iki tarafın kabulünde olduğu üzere evlilik birliği içinde 93.000TL ödenmiştir....

Değer artış payı alacağı talep edebilmek için, parasal ya da para ile ölçülebilen maddi veya hizmet değeriyle katkıda bulunulmalıdır. Artık değere katılma alacağı ise; eklenecek değerlerden (TMK 229.m) ve denkleştirmeden (TMK 230.m) elde edilen miktarlar da dâhil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK 219.m) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK 231.m) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK 236/1.m). Katılma alacağı Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Değer artış payı ve artık değere katılma alacak miktarları hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malın, bu tarihteki durumuna göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değeri esas alınır (TMK 227/1, 228/1, 232 ve 235/1 m.). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir....

Değer artış payı ve artık değere katılma alacak miktarları hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malın, bu tarihteki durumuna göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm(rayiç) değeri esas alınır( TMK 227/1, 228/1, 232 ve 235/1 m.). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir. Tasfiyeye konu taşınmazın, bedelinin tamamının ya da bir kısmının kredi ile karşılanması durumunda, kredi veren kuruluşa yapılan geri ödemelerin isabet ettiği dönemden, miktarından ve taksit sayısından hareketle mal rejiminin tasfiyesi sonucunda eşlerin alacak miktarları belirlenir. 4721 sayılı TMK'nun 202/1.maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde yapılan ödemelerde, eşler lehine değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak hakları doğabilecektir....