payı alacağı talebinin ise kabulüne karar verildiği, katkı payı alacağının mal ayrılığı rejimi döneminde yargı kararları ve içtihatlar ile adlandırılan bir alacak türü olup temelinin Borçlar Kanununun genel hükümlerine dayandığı, bu nedenle kanundan doğan bir alacak olduğu ve şahsi hak niteliğinde bulunduğu, katkı payı alacağında Yargıtay İBK 07/10/1953 tarih 8/7 sayılı içtihadı birleştirme kararı gereğince katkıda bulunan eşin diğerinden katkıda bulunduğu malda kendisine ayni bir hak tanınmasını talep edemeyeceği, TMK 239/1. maddede; " katılma alacağı ve değer artış payı ayın veya para olarak ödenebilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Değer Artış Payı ve Katılma Alacağı ... ile ...aralarındaki değer artış payı ve katılma alacağı davasının kısmen kabulüne ve kısmen reddine dair ... Aile Mahkemesinden verilen 25.12.2009 gün ve 874/1114 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Davacı vekili, evlilik birliği içinde edinilen dükkanın davalı adına satın alındığını, ancak bedelin vekil edeninin kıdem tazminatı ve geliri ile ödendiğini açıklayarak , fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak 20.000 TL değer artış payı ve katılma alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili, uyuşmazlık konusu taşınmazın vekil edeni tarafından satın alındığını belirterek, davanın reddine karar verilmesini savunmuştur....
Davacı vekili, arsanın vekil edeninin kişisel malı olduğunu, vekil edeninin üzerindeki binanın yapılmasına yarı oranında katkıda bulunduğunu bildirmiş mahkemece, katkı payı alacağı olarak nitelendirilmiş ise de; davanın niteliğinin belirlenmesi bakımından yapılan araştırma ve inceleme de yetersizdir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi sıfatıyla) Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı ... ile ...ve müşterekleri aralarındaki katkı payı alacağı davasının reddine dair ...Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 09.07.2010 gün ve 631/889 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: KARAR Davacı...vekili, dava dilekçesinde; ölen eşi ...adına tapuda kayıtlı 408 ada 10 ve 11 parseller ile ... adına banka hesaplarında bulunan para üzerinde vekil edeninin edinilmiş mallara katılma rejimi gereği hakkı olduğunu ve fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak üzere yasal mal rejimi çerçevesinde tasfiye edilerek rayiç değerlerinin yasa gereği yarısının vekil edenine verilmesini istemiş, dava değerini 10.000 TL göstermiştir. Harcını tamamladığı 15.12.2009 tarihli ıslah dilekçesi ile isteğini 516.106 TL'ye yükseltmiştir....
Değer artış payı alacağı ise; eşlerden birinin diğerine ait malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun karşılık almaksızın esaslı katkıda bulunması durumunda, tasfiye sırasında bu malda meydana gelebilecek değer artışı için katkısı oranında sahip olduğu alacak hakkıdır (4721 sayılı TMK m.227). Denkleştirme (TMK m.230) hariç, tasfiyeye konu mal varlığında katkı tarihine göre değer kaybı söz konusu ise, katkının başlangıçtaki değeri esas alınır (TMK m.227/1). Böyle bir malın daha önceden elden çıkarılmış olması halinde hakim, diğer eşe ödenecek alacağı hakkaniyete uygun olarak belirler (TMK m.227/2). Değer artış payı alacağı talep edebilmek için, parasal ya da para ile ölçülebilen maddi veya hizmet değeriyle katkıda bulunulmalıdır....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve HUKUKİ SEBEPLER : Davacı dava konusu taşınmazların alınmasında altınları ve 1995 tarihli protokolde belirtilen para ile katkı yaptığını belirterek 60.000,00 TL katkı payı alacağı istemiş, bu talebini ayrıca harçlandırmış, katılma alacağı olarak da 40.000,00 TL talep etmiş ve katılma alacağı yönünden davasının 282.500,00 TL olarak ıslah etmiştir. İlk Derece Mahkemesi tarafından 1995 tarihli protokole konu Filiz Sitesi'ndeki dairenin davacıya ait olduğu, bu dairenin parası ile dava konusu S.S Güllükuyu Konut Yapı Kooperatifi'ndeki dairenin alındığını belirterek bu dairenin bedelinin tamamı üzerinden davacı lehine değer artış payı alacağına hükmetmiş, bu husus davalı tarafça istinaf edilmeksizin kesinleşmiştir. Talep edilen 60.000,00 TL katkı payı alacağının diğer bir dayanağı davacının altınlarıdır. Davalı, davacının altınlarının miktarına itiraz etmemiş, sadece 8 adet bileziğin burma bilezik değil ince bilezik olduğunu beyan etmiştir....
Kat, 23 No'lu Bağımsız Bölüm yönünden değer artış payı alacağı olarak şimdilik 2.500,00TL, artık değere katılım payı alacağı olarak şimdilik 2.500,00TL, 34 XX 108 plaka sayılı araç yönünden değer artış payı alacağı olarak şimdilik 1.000,00TL ve artık değere katılım payı alacağı olarak şimdilik 500,00TL, Test Teknik Dersanesi'ndeki hisseler yönünden değer artış payı alacağı olarak şimdilik 500,00TL ve artık değere katılım payı alacağı olarak şimdilik 500,00TL olmak üzere toplam 10.000,00TL'nin işleyecek faizi ile birlikte davalı-karşı davacıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir....
Davalı vekili cevap ve karşı dava dilekçesinde özetle; davacının dava dilekçesindeki iddialarının doğru olmadığını, davacı yanın dava dilekçesinde mal rejiminin tasfiyesi ile katılma ve katkı payı alacakları ile değer artış payı alacağının tespitini talep ettiğini, öncelikle belirtmek gerekirse davacının katkı payı alacağı ile değer artış payı alacağını işbu davada aynı anda talep etmesi hukuken mümkün olmayan ve birbirine karıştırılan iki kavram olduğunu, katkı payı alacağı 743 sayılı eski Medeni Kanun döneminde düzenlenen bir mal rejimi kalem türü olduğunu, ancak değer artış payı 4721 sayılı yeni TMK döneminde uygulanan bir mal rejimi alacak türü olduğunu, TMK'daki mal rejimine ilişkin hükümlere bakıldığında '' katkı payı alacağı'' diye bir alacak türünün olmadığı ve bu ifadenin yeni TMK ile değer artış payı olarak değiştirildiğinin görüldüğünü, bu kapsamda davacı yanın mal rejimine ilişkin taleplerinin katılma alacağı ve değer artış payı alacağı yönünden değerlendirilmeye alınması gerektiğini...
Son oturumda ise; talebini taşınmazın satışından elde edilecek katkı payı alacağına hasretmiştir. Davalı vekili, davanın yersiz açıldığını, davaya konu taşınmazın müteveffanın sağlığında tekstil firmasında çalışması nedeniyle elde edilen gelir ve birikimlerle satın alındığını, bu yerin satın alınması sırasında davacının hiçbir katkısı olmadığını açıklayarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir. Mahkemece, “davacının katkı payı alacağı isteminin kısmen kabulüne, davacının dava konusu taşınmazla ilgili olarak 37.021,32 TL katkı payı alacağı olduğunun tespitine, bu miktar alacağın, ıslah tarihi olan 08.12.2011 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte dava konusu taşınmazın değerinden düşüldükten, sonra arta kalan değerin davacı dahil diğer yasal mirasçılarla birlikte paylaştırılmasına, davacının katılma alacağı ve taşınmaz üzerindeki ayni hak tesisine ilişkin isteminin reddine” karar verilmiştir....
Mahkemece, davacının katkı payı ve katılma alacağının hesaplanabilmesi için öncelikle yukarıdaki davacının katkı payı ve katılma alacağı oranlarının çarpılacağı miktarlar bulunmalıdır. Bu miktarlar bulunurken, katkı payı alacağı için 01.01.2002 tarihi itibarıyla dava konusu yapılan ....'ta ..... ve.... numaralı,.... Bankasında ise..... ve .....numaralı hesaplar ile.........
