Aile Mahkemesi'nden verilen .. sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı ... vekili, davalı adına kayıtlı bulunan araca davalının 9.000 TL katkısının bulunduğu, bu nedenle davalıya katkı payı ödenerek aracın davacıya devrine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı ... vekili, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile, 7.150 TL değer artış payı alacağı, 10.375 TL artık değere katılma alacağının davalıdan alınarak davacıya verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiştir. Hüküm, davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Hakim, tarafların talep sonucu ile bağlı olup, talepten fazlasına veya başka bir şeye karar veremez (HMK m. 26). Davacı, taraflar arasında görülüp kesinleşen ... 1....
Mal rejimi sona erdiğinde eşlerin ya da mirasçılarının tasfiye davası sonucunda katkı payı, değer artış payı ve artık değere katılma alacağı hakları doğar. Kural olarak, eşlerden birine ait mal varlığında, diğer tarafın mülkiyet veya başka ayni hak talebi söz konusu olamaz. Mal rejiminin tasfiyesi isteğinde bulunan eşe ya da mirasçılarına tanınan hak ayni olmayıp, şahsi alacak hakkıdır (07.10.1953 tarihli ve 8/7 sayılı YİBK, 4721 Sayılı TMK mad.227/1, 231 ve 236/1). TMK'nin 239/1. fıkrasında; "Katılma alacağı ve değer artış payı ayın veya para olarak ödenebilir…” denilmektedir. 226/3. maddede ise "Eşler karşılıklı borçları ile ilgili düzenleme yapabilirler" hükmüne yer verilmiştir. Anılan kanuni düzenlemelerden de anlaşılacağı gibi, borcun ayın olarak ödenmesi borçlu eşe tanınmış bir haktır....
Mahkemece, davanın kabulü ile, 23.737-TL katılma alacağı ve 13.026-TL değer artış payı olmak üzere toplam 36.763-TL'nin karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesi üzerine; hüküm, davalı tarafından temyiz edilmiştir. 1-Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2-Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir(6100 sayılı HMK 33. m). İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, değer artış payı ve artık değere katılma alacağı isteklerine ilişkindir....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacak hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK 229.m) ve denkleştirmeden (TMK 230.m) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK 219.m) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK 231.m) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK 236/1.m). Katılma alacağı Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan edinilmiş mallar tasfiye edilir (4721 s.lı TMK’nun 235/1. m)....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Yerel mahkemece davacının davasının kısmen kabul kısmen reddi ile; 34 XX 219 plakalı araç açısından davacının değer artış payı alacağı talebinin reddine, 34 XX 219 plakalı araç açısından davacının 57.500,00 TL artık değere katılma alacağının tespiti ile 6100 sayılı HMK'nın 26. maddesindeki taleple bağlılık ilkesi gereğince 250,00 TL artık değere katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, Sümer Mahallesi, 4701 ad, 2 parsel, 9.Kat, 27 nolu bağımsız bölümdeki taşınmaz açısından davacının değer artış payı alacağı talebinin reddine, Kayseri İli, Kocasinan İlçesi, Sümer Mahallesi, 4701 ada 2 parsel, 9.Kat, 27 nolu bağımsız bölüm taşınmaz açısından davacının 58.099,65 TL artık değere katılma alacağının tespiti ile 6100 sayılı HMK'nın 26. maddesindeki taleple bağlılık ilkesi gereğince 24.577,95 TL artık değere katılma alacağının karar tarihinden...
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Yerel mahkemece davacının davasının kısmen kabulü ile davacının, dava konusu taşınmazlardan Kayseri İli, Melikgazi İlçesi, Mimarsinan Mahallesi, 608 ada, 1 parsel sayılı taşınmaz ve Yeşilhisar İlçesi, Eğriköy Mahallesi 1341 parsel sayılı taşınmazdan herhangi bir katkı veya katılma alacağı bulunmadığının tespitine, davacının, dava konusu taşınmazlardan Kayseri İli, Yahyalı İlçesi, Seydili Mahallesi, 697 ada, 8 parselde kayıtlı 424,96 m² alanlı arsa vasfındaki ana taşınmazın 1/4 arsa paylı mesken nitelikli 3. Kat 4 nolu bağımsız bölüme yönelik 18.688,03 TL katılma alacağı ile 4.946,83 TL katkı payı alacağı bulunduğunun tespitine, toplam 23.634,86 TL katılma ve katkı payı alacağının davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine karar verildiği görülmüştür....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir. 1. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2. Davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gelince; Tasfiyeye konu taşınmazın, bedelinin tamamının ya da bir kısmının kredi ile karşılanması durumunda, kredi veren kuruluşa yapılan geri ödemelerin isabet ettiği dönemden, miktarından ve taksit sayısından hareketle mal rejiminin tasfiyesi sonucunda eşlerin alacak miktarları belirlenir. 4721 sayılı TMK'nun 202/1.maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde yapılan ödemelerde, eşler lehine değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak hakları doğabilecektir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesi tarafından davacı-karşı davalının davasının kabulü ile; Kayseri ili Melikgazi ilçesi Yeşilyurt Mah. 109 ada, 1 parsel sayılı taşınmaz açısından davacı-karşı davalının 98.720,50 TL artık değere katılma alacağının bulunduğunun tespiti ile 6100 sayılı HMK'nın 26. maddesindeki taleple bağlılık ilkesi gereğince 20.000,00 TL artık değere katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı-karşı davacıdan alınarak davacı-karşı davalıya ödenmesine, davalı-karşı davacının davasının kısmen kabulü ile, Sivas ile Gemerek ilçesi Sızır Arpaözü mah. 406 ada, 52 parsel sayılı taşınmaz açısından takdiren davalı-karşı davacının 20.197,50 TL katkı payı alacağı olduğunun tespiti ile 6100 sayılı HMK'nın 26....
Somut olayda uyuşmazlık, vekalet görevinin kötüye kullanılması iddiasına dayalıdır.Mal rejiminden kaynaklanan artık değere katılma alacağı (TMK 231-236 md. ), katkı payı alacağı veya değer artış payına ( TMK 227 md. ) yönelik bir istek mevcut değildir. Dava Borçlar Kanunu’ndan doğmakla genel görevli mahkemede incelenmesi gerekir. Bu durumda uyuşmazlığın, Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırlması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, HUMK.’nun 25. ve 26. maddeleri gereğince Kadıköy 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 19.06.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, artık değere katılma alacağı ve değer artış payı alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
