Kooperatif ödemelerin 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi'nin 170.maddesi gereğince mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden önceki dönemde tamamlanması durumunda eşler lehine katkı payı alacağı, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 202/1. maddesi gereğince edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 01.01.2002 tarihinden sonraki dönemde tamamlanmasında ise değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacak hakkı doğabilecektir. Kooperatif ödemelerinin bir kısmının mal ayrılığı bir kısmının da edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemlerde yapılmasında; mal ayrılığı dönemindeki ödemelere her bir eşin yaptığı katkı oranı, daha sonra geçerli olacak edinilmiş mallara katılma rejimine kişisel mal olarak geçeceği kabul edilmektedir....
Değer artış payı alacağı talep edebilmek için, parasal ya da para ile ölçülebilen maddi veya hizmet değeriyle katkıda bulunulmalıdır. Artık değere katılma alacağı ise; eklenecek değerlerden (TMK 229.m) ve denkleştirmeden (TMK 230.m) elde edilen miktarlar da dâhil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK 219.m) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin(TMK 231.m) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK 236/1.m). Katılma alacağı Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Değer artış payı ve artık değere katılma alacak miktarları hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malın, bu tarihteki durumuna göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değeri esas alınır ( TMK 227/1, 228/1, 232 ve 235/1 m.)....
Değer artış payı ve artık değere katılma alacak miktarları hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malın, bu tarihteki durumuna göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değeri esas alınır (TMK 227/1, 228/1, 232 ve 235/1 m.). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir. Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür. Eşlerden hangisine ait olduğu ispat edilemeyen mallar onların paylı mülkiyetinde sayılır. Bir eşin bütün malları, aksi ispat edilinceye kadar edinilmiş mal olarak kabul edilir (TMK'nun 222 m). Yukarıdaki değer tespiti, belirleme ve hesaplamaların yapılabilmesi için gerek görülürse, konusunun uzmanı bilirkişi veya bilirkişilerden de yardım alınmalıdır. Somut olaya gelince; dava dilekçesi ve davacının yargılama oturumlarındaki beyanlarına göre dava, katkı payı, değer artış payı ve artık değere katılma alacağı isteklerine ilişkindir. 1....
Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirmek ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir. (6100 Sayılı HMK'nın 33.maddesi) İddianın ileri sürülüş şekline göre, dava; değer artış payı ve artık değere katılma alacağına ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, katkının ispatı, katkı payı alacağı, hükmün kuruluş şekli, bozmaya uygun işlem yapılıp yapılmadığı ve usuli kazanılmış hak noktasında toplanmaktadır. Dava, katkı payı ve değer artış payı alacağı istemine ilişkindir. 2....
Dava konusu 655 ada 77 parseldeki kat irtifaklı 4.kat 8 nolu bağımsız mesken taraflar arasında edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu 28.12.2004 tarihinde satış yoluyla davalı adına tapuya tescil edilmiş,1.6.2007 tarihinde dava dışı üçüncü kişiye satılmıştır. Dava dilekçesindeki açıklamalar ve dosya kapsamına göre dava taşınmazın alımında katkıya dayalı değer artış payı alacağı (TMK.nun 227.m) ile artık değer üzerinden katılma alacağı (TMK.nun 236.m) isteğine yöneliktir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ: Katkı payı alacağı, katılma alacağı, değer artış payı alacağı ve mülkiyet hakkının tanınması ... ile ... ve müşterekleri aralarındaki katkı payı alacağı, katılma alacağı, değer artış payı alacağı ve mülkiyet hakkının tanınması davasının reddine dair ... (...)...
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, artık değere katılma ve değer artış payı alacağı isteğine ilişkindir. 1. Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına,davacı vekilinin, davacının ziynet eşyalarıyla davaya konu taşınmazın edinimine katkısı sebebiyle değer artış payı alacağı talebinde bulunduğu,tarafların boşanmalarına ilişkin Elazığ 1....
Şubesinde bulunan mevduat nedeniyle fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 10.000-TL katılma alacağı isteğinde bulunmuştur. 08.12.2014 tarihinde harcını yatırmak suretiyle sunduğu "dava dilekçesiyle talep ettiğimiz kısmi alacağın, gerçek alacak miktarı net olarak anlaşıldığı aşamada arttırılmak üzere şimdilik 10.000-TL katılma alacağı ve 2.000-TL değer artış payı alacağı olmak üzere toplam 12.000-TL belirsiz alacak davası olarak ıslahı istemidir" konulu ıslah dilekçesinde, davanın belirsiz alacak davası olarak ıslahının kaçınılmaz olduğu açıklanarak istem bölümünde, davalı adına kayıtlı ..... plakalı araç ve Bank Asya Siteler ... Şubesinde bulunan mevduat nedeniyle gerçek alacak miktarı net olarak anlaşıldığı aşamada arttırılmak üzere şimdilik 10.000-TL katılma alacağı ve 2.000-TL değer artış payı alacağı olmak üzere toplam 12.000-TL belirsiz alacağın tahsiline karar verilmesini istemiştir....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ :Katkı Payı ve Katılma Alacağı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı-davalı kadın tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre, davacı-davalı kadının aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan diğer temyiz itirazları yersizdir. 2- Davacı-davalı kadının karşı dava konusu 33 BSC 11 plakalı araca yönelik temyiz itirazlarının incelemesine gelince; Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 Sayılı HMK md. 33). İddianın ileri sürülüş şekline göre karşı dava konusu araca yönelik talep, artık değere katılma alacağı isteğine ilişkindir....
