"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı ve değer artış payı alacağı ... ile ... aralarındaki katkı payı ve değer artış payı alacağı davasının kabulüne dair ...Aile Mahkemesinden verilen 15.04.2010 gün ve 1001/566 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla dosya incelendi gereği düşünüldü: K A RA R Davacı vekili, tarafların 1998 yılında evlendiklerini evlilik birliği içerisinde edinilen 868 ada 1 parsel üzerindeki dubleks daire, 3119 ada 1 parsel üzerindeki fabrika ve 16 AK 062 plakalı otomobilin alınmasına evlenme sırasında takılan ziynet eşyaları ve çocuğun doğumu nedeniyle takılan altınları vermek suretiyle katkıda bulunduğunu ileri sürerek fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak üzere 7500 TL tazminatın dava tarihinden geçerli yasal faiziyle birlikte davalıdan alınmasına karar verilmesini istemiştir....
Mal rejiminin sona ermesi, mal rejiminin tasfiyesiyle katkı payı, değer artış payı ve artık değere katılma alacağı davalarının görülebilirlik ön koşuludur. Mal rejimini sona erdiren boşanma davasının derdest olduğunun anlaşılması durumunda usul ekonomisi gereğince (6100 s.lı HMK'nun m. 30) bekletici mesele yapılmalıdır, Tasfiye davasında, mal rejiminin sona ermemiş ve sona erdirecek davanın da henüz açılmamış olduğunun anlaşılması durumunda ise davanın görülebilirlik ön koşul yokluğundan reddine karar verilmesi gerekir. Somut olayda; UYAP'tan yapılan incelemeye göre, taraflar arasındaki ... 2. Asliye Hukuk (Aile) Mahkemesi'nin ... sayılı boşanma dava dosyasında ... tarihinde karar verildiği, kararın Yargıtay 2. Hukuk Dairesi'nin -//- onama kararı üzerine ... tarihinde kesinleştiği anlaşılmıştır....
Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, davalı adına satın alınan payın 10.000 Euro'ya alınmasında davacının kişisel malı niteliğindeki 6.250 Euro'nun kullanıldığı, bakiye 3.750 Euro'nun ise davalı tarafından karşılandığı toplanan delillerle belirlendiğine, davalı tarafından TMK'nun 222/son maddesi gereğince bu miktarın kişisel mal veya değer olduğu usulüne uygun şekilde ispatlanmadığına, yapılacak hesaplamada bilirkişinin belirlediği 34.797 TL sürüm değerine göre 10/16 oranın davacının kişisel malı olduğunun kabulü doğru ise de bakiye 6/10 oranın da taraflar arasında yarı yarıya paylaşılması gereken artık değer olarak dikkate alınması, 3/16 oran üzerinde davacının katılma alacağı olduğu gözetilerek hesaplama yapılması ve 21.748,12 TL değer artış payı, 6.524,43 TL katılma alacağı bulunması gerekirken hatalı yöntemle hesaplama sonunda 10.873,12 TL değer artış payı, 8.700 TL katılma alacağı toplamı...
"İçtihat Metni"Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katkı payı alacağı ve katılma alacağı ... ile ... aralarındaki katkı payı alacağı ve katılma alacağı davasının reddine dair .... Aile Mahkemesi'nden verilen 08.05.2014 gün ve 619/327 sayılı hükmün duruşma yapılması suretiyle Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmiştir. Dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 10.03.2015 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü temyiz eden davacı vekili Avukat ..... geldi. Başka kimse gelmedi....
e toplam 7.000 TL ödendiği, 01.01.2002 tarihinden sonrada boşanma dava tarihine kadar ödeme yapıldığı saptanmış olduğuna göre öncelikle taşınmazın 01.01.2002 tarihindeki inşaat seviyesine göre değeri tespit edilerek, davalı kadının ev hanımı olduğu da dikkate alınarak bu inşaat seviyesindeki değerin davacının kişisel malı olarak kabul edilerek taşınmazın teslim tarihi olan 15.05.2005 tarihindeki inşaat seviyesinin değerine göre katkı oranı (değer artış payı oranı) belirlenmeli, taşınmazın karar tarihine an yakın tarihteki değeri (sürüm değeri) inşaatçı uzman bilirkişi vasıtası ile belirlenerek bu oran ile çarpılması sonucunda Değer artış payı belirlenmeli ve bu değer artış payı TMK.nun 230 maddesine göre düşüldükten sonra kalan miktar artık değer olarak kabul edilmeli ve TMK.nun 236. maddesi uyarınca bu artık değerin yarısının davacının katılma alacağı olarak karar altına alınması gerekirken eksik araştırma ve inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir...
Değer artış payı alacağı ise; eşlerden birinin diğerine ait malın edinilmesine, iyileştirilmesine veya korunmasına hiç ya da uygun karşılık almaksızın esaslı katkıda bulunması durumunda, tasfiye sırasında bu malda meydana gelebilecek değer artışı için katkısı oranında sahip olduğu alacak hakkıdır (4721 sayılı TMK m.227). Denkleştirme (TMK m.230) hariç, tasfiyeye konu mal varlığında katkı tarihine göre değer kaybı söz konusu ise, katkının başlangıçtaki değeri esas alınır (TMK m.227/1). Böyle bir malın daha önceden elden çıkarılmış olması halinde hakim, diğer eşe ödenecek alacağı hakkaniyete uygun olarak belirler (TMK m.227/2). Değer artış payı alacağı talep edebilmek için, parasal ya da para ile ölçülebilen maddi veya hizmet değeriyle katkıda bulunulmalıdır....
artış payı ve katılma alacağı isteğine ilişkin olduğu, Mahkemece, TMK'nin 227. maddesi uyarınca değer artış payından kaynaklanan alacak ve katılma alacağı isteğine ilişkin usulüne uygun olarak araştırma ve inceleme yapılmadığı, Mahkemece, değer artış payı alacağının hesabı için öncelikle ziynet eşyalarının cins ve miktarı, verildiği tarihteki değeri ile işyerinin bu tarihteki aylık kiralama sürüm değerinin ayrı ayrı saptanması, davacının katkı yaptığı tarihteki kiralama sürüm değeri ile katkıda bulunduğu miktarın (altın parası) toplamı gözetilerek davacı kadının yaptığı katkının, sözü edilen toplam değer içindeki oranının bulunması, bu oranın tasfiye tarihindeki kiralama sürüm değeri ile çarpılarak çıkacak miktarın değer artış payı alacağı olarak karar altına alınması (TMK mad. 227)....
Değer artış payı alacağı talep edebilmek için, parasal ya da para ile ölçülebilen maddi veya hizmet değeriyle katkıda bulunulmalıdır Yine, Dairenin kararlarında açıklandığı üzere, edinilmiş mallara katılma rejiminin devam ettiği sırada eşlerden biri adına edilen edinilmiş malda diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı bulunmaktadır. Artık değere katılma alacağı eklenecek değerlerden (TMK m. 229) ve denkleştirmeden (TMK m. 230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere eşin edinilmiş mallarının (TMK m. 219) toplam değerinden bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan değerin (TMK m. 231) yarısı üzerinde diğer eşin alacak hakkıdır (TMK m. 236/1). Katılma alacağı yasadan kaynaklanan bir hak olduğundan talepte bulunan eşin gelirinin olması veya söz konusu malvarlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunması gerekmemektedir....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, değer artış payı, artık değere katılma alacağı, ev eşyası, mihir ve ziynet alacağı isteğine ilişkindir. 1. Toplanan deliller ve tüm dosya kapsamından; dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına ve mevcut deliller mahkemece takdir edilerek karar verildiğine, takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde görülmemiştir. 2....
Başka bir anlatımla, mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu önceki dönemde yapılan katkı oranı, 4721 Sayılı TMK uyarınca yapılacak edinilmiş mallara katılma rejiminin tasfiyesinde, değer artış payı ve/veya artık değere katılma alacaklarının hesaplanmasında o eşin kişisel malı olarak hesaba katılacaktır. Mal ayrılığı rejiminin geçerli olduğu dönemde (01.01.2002 tarihine kadar) yapılan kredi borcu ödemelerine her bir eşin katkı oranları ise, 743 Sayılı TKM, Borçlar Kanunu'nun genel hükümleri ile Yargıtay ve Dairemizce kabul edilen "katkı payı alacağı" hesaplama yöntemi göz önünde bulundurularak belirlenmelidir. Bu nedenle; öncelikle, tasfiyeye konu taşınmazın satın alma bedeli, bunun kredi ile ve varsa kredi dışında eşlerin kendi imkanları ile karşıladıkları miktarlar ve oranları ile tasfiye (karara en yakın) tarihindeki sürüm (rayiç) değeri ayrı ayrı belirlenmelidir....
