Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yükleniciye kişisel hak sağlar. Yüklenici, edimini yerine getirdiğinde kazanacağı kişisel hakkını, doğrudan arsa sahibine karşı ileri sürebileceği gibi, bu hakkı üçüncü kişilere de devredebilir. Bu devir şekli uygulamada alacağın temliki biçiminde yapılmaktadır. Bir tanımlama gerekirse alacağın temliki alacaklı ile onu devralan üçüncü kişi arasında borçlunun rızasına ihtiyaç olmaksızın yapılabilen ve sadece kazandırıcı bir tasarruf işlemi niteliğini taşıyan şekle tabi bir akittir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, fesih nedenleri ve feshin sonucu, tasfiyenin ileri veya geri etkili olup olmayacağının sonuçları, arsa sahibinden veya yükleniciden bağımsız bölüm satın alan veya kendisine satış vaadinde bulunulan üçüncü kişiyi doğrudan etkiler....
Arsa sahiplerinin yükleniciye kat karşılığı sözleşme gereğince yapmış oldukları arsa payı temlikleri, ona finans kolaylığı sağlamak amacıyla yapıldığından, yüklendiği edimini ifa ettiği oranda arsa sahiplerine karşı alacak hakkı ve o oranda da kendisine temlik olunan paylar üzerinde mülkiyet hakkı doğar. Somut olayda ise, arsa sahiplerinin, yüklenici ile yaptıkları kat karşılığı inşaat sözleşmesini geriye etkili olarak feshetme hakları bulunduğundan, yükleniciye verilen ve onun tarafından üçüncü kişilere intikal ettirilen payların ... hak sahipleri olmaları sıfatıyla, sözleşmenin feshini ve davalılardaki pay kayıtlarının iptaliyle adlarına tesciline karar verilmesini isteyebilirler....
Gıda İnşaat Turizm Taahhüt San. Tic. Ltd. Şti. nin üstlenmiş olduğu kat karşılığı inşaat sözleşmesine aykırı hareket ettiği ve sözleşmenin tamamlanma imkanının bulunmadığı görülerek davacılar tarafından geriye etkili fesih talebinin kabulüne, davacılar ile davalı ... Gıda İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi arasında Karabük 1. Noterliğinin 07/04/2008 tarih ve 03203 yevmiye numaralı Düzenleme Şeklinde Gayrimenkul Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, davalı ... Gıda İnşaat Turizm Taahhüt Sanayi Ticaret Limited Şirketi adına kayıtlı Karabük ili Merkez ilçe 100. Yıl Mahallesi 839 ada 10 parselde kayıtlı taşınmazın tapusunun yükümsüz olarak iptali ile davacılar adına tesciline karar verilmiştir. IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ A. Birinci Bozma Kararı 1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde dahili davalı Oyak vekilince, SGK, ..., ......
TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; davalılardan yüklenici T40 ile Beyşehir Noterliği'nin 12/10/2016 tarih ve 15597 yevmiye nolu düzenleme şeklinde taşınmaz satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin yapıldığını, avans olarak müvekkillerinin hisselerinin yükleniciye devredildiğini, davalının inşaatı terkettiğini, avans olarak verilen hisselerin de muvazaalı olarak diğer davalı Sebahattin'e devredildiğini ileri sürerek, sözleşmeye aykırılık nedeniyle geriye etkili feshi ile müteahhite ''avans'' olarak verilen kat karşılığı inşaat sözleşmesine konu Konya İli Beyşehir İlçesi 1034 ada 791,792,793 parsellerdeki tapuların (payların) iptali ile müvekkilleri adına tesciline, sözü edilen parsellerde yer alan yüklenici ve devrettiği davalıların borcu nedeniyle diğer davalılarca konulan hacizlerin ve varsa sair takyidatların terkinini talep ve dava etmiştir....
Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, mevcut maliyet bedelinin tespiti ile davalı iflas idaresine ödenmesi, tapudaki şerhin kaldırılması ve müdahalenin önlenmesi istemlerine ilişkindir. 818 BK’nun 355 ve devamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “ Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ” uygulamadaki adıyla Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi, ....01.1984 tarih ve .../... sayılı ... İçtihadı Birleştirme Kararında da açıklandığı gibi; ... sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa ( yapı ) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, geçerliliği resmi şekle bağlı, kural olarak ani edimli, geçici-sürekli karmaşığı, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir. Bu sözleşmede yüklenici bina yapım işini üstlenmekte, yüklenicinin finansını karşılayarak yapacağı binaya karşılık arsa sahibi de ona arsa payı mülkiyeti geçirmektedir....
Eser sözleşmesinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde yüklenicinin işi muayyen bir zamanda bitirmeyerek temerrüde düşmesi nedeniyle iş sahibi tarafından sözleşmenin feshinin talep edilmesi halinde 818 sayılı Borçlar Kanunu'nun 106 ve devamı maddelerinin uygulanması gerekmektedir. Fesih, akdi ilişkiyi ortadan kaldırmaya yönelik bozucu yenilik doğuran bir hak olup, fesih ile akdi ilişkinin geriye etkili sona ereceği kabul edilmektedir. İnşaatın geldiği seviye itibariyle sözleşmenin geriye etkili feshi adalet duygularını zedeleyeceği düşünülüyorsa Yargıtay İçtihadi Birleştirme Kurulu'nun 25/01/1984 tarih ve 3/1 kararı gereğince sözleşmenin ileriye etkili olacak şekilde fesih üzerinde durulması gerekir. Sözleşmenin geriye etkili feshi durumunda, sözleşme hiç yapılmamış gibi hüküm doğuracağından tarafların karşılıklı olarak birbirlerine verdikleri sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre geri isteyebileceklerine kabul etmek gerekir....
Asliye Hukuk Mahkemesinde 2015/288 Esas sayılı dosyada 31.08.2010 tarihli gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi istemiyle dava açıldığı belirtilmiş olduğundan bu konuda mahkemece yapılan inceleme ve araştırma yetersizdir. Bu durumda öncelikle HMK 165. maddesi uyarınca... 25....
Mahkemece, tüm dosya kapsamına göre; davanın davalı tarafından kabul edilmesi gerekçesiyle davanın kabulü ile sözleşmenin ileriye etkili olmak üzere feshine ve dava konusu 4643 parsel sayılı taşınmazın tapusunun iptali ile davacılar adına hisseleri gözetilerek tesciline karar verilmiştir. Kararı, davacılar vekili ile feri müdahil .... vekili temyiz etmiştir. Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshi, tapu iptali ve tescil, aksi takdirde tazminat isteğine ilişkindir. Taraflar arasında düzenlenen ...1. Noterliği'nin 01.10.2009 tarih ve 7050 yevmiye nolu düzenleme şeklinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde arsa sahibi olarak dava dışı ...'ın da imzası bulunmasına rağmen, adı geçen arsa sahibinin davada davacı ya da davalı olarak yer almadığı anlaşılmaktadır. TMK’nın 692. maddesine göre, sözleşmeyi imzalayan tüm arsa sahiplerinin bu davada taraf olması zorunludur....
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 25.01.1984 tarih 3/1 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca yüklenici tarafından, imara ve projesine uygun inşaat yapılması inşaat seviyesinin %90’ı aşması ve iskân raporu alınmasına engel bir durumun bulunmaması hallerinde sözleşmenin ileriye etkili olarak feshine karar verilebileceği kabul edilmektedir. Davacı, davalı ile 02/03/2017 tarihinde kendisine ait olan 1561/33 ada parsel için kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzaladıklarını, davalının tevhit işlemini gerçekleştirdikten sonra kendisine inşaat için verdiği vekaleti kötüye kullanarak taşınmazın 1/2 payını taşınmazda kat irtifakı kurulmadan kendi adına tescil ettirdiğini ileri sürerek davalı ile aralarında imzalanan kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshini ve 1561/33 ada parsel sayılı taşınmazdaki davalı adına tescil edilen 1/2 oranındaki payın iptal edilerek kendi adına tescilini talep etmektedir....
Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporları ve tüm dosya kapsamından; davacı arsa malikleri ile davalı yüklenici arasında akdedilen satış vaadi içerikli arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi isteminde davacıların haklı olduğu, feshin inşaatın getirildiği aşamaya göre geriye etkili olmasının gerekeceğini, arsa maliklerince inşaatın seviyesine göre satış yetkisi tanınan...parsel sayılı kat irtifaklı taşınmazda inşa edilmekte olan binanın 60/539 arsa paylı 5 no'lu meskeninin davalı üçüncü kişi....adına olan tapu kaydının iptali ile davacı arsa malikleri adına tapuya tescilinin gerekeceğini, birleşen dava açısından, taraflar arasındaki inşaat sözleşmesinin 4. maddesinde sözleşme tarihinden itibaren tüm vergi, harç, malzeme, işçilik vb. bilumum masrafların yükleniciye ait olduğunun hüküm altına alındığını, dolayısıyla gerek sözleşme hükümleri nazara alındığında, gerek ödeme makbuz asıllarının davacılar elinde olmaması sebebiyle dava konusu masrafların yüklenici tarafından yapıldığının...
