Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde arsa sahibi, yükleniciye bırakılıp onun tarafından üçüncü kişiler ya da onun talimatıyla arsa sahibi tarafından üçüncü kişilere devredilen ya da yükleniciye devrettiği tapu payları veya bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptâl ve tescilini talep edebilir. Söz konusu tesciller kural olarak yüklenici ve üçüncü kişilere ayni hak sağlamaz. Sadece bu tescil işleminin yapılması, mülkiyet hakkının doğması için yeterli olmayıp ayrıca geçerli bir hukuksal nedenin de varlığı gerekir. Arsa sahipleriyle ilgili yüklenici arasında düzenlenen arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, geriye etkili olarak feshedildiğine göre, dava tarihnde yürürlükte bulunan 818 sayılı BK'nın 61 ve devamı maddeleri gereğince ve haksız iktisap kuralları uyarınca yüklenici ile onun devrettiği ya da yüklenicinin talimatıyla arsa sahiplerince üçüncü kişilere yapılan pay devirlerinin edinme sebebi hukuksal dayanaktan yoksun kalır....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, davacı şirketle davalı şirket arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, davalı şirkete avans olarak verildiği belirtilen ve diğer davalıya tapuda devredilen bağımsız bölüm vasfındaki taşınmazların tapu kayıtlarının iptali ile tescili istemine ilişkindir. Uyuşmazlık, TBK 237. maddesinde düzenlenen taşınmaz satış vaadi ve TBK 470 vd. maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin unsurlarını içeren karma nitelikteki gayrimenkul satış vaadi ve kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi, tapu iptali ve tescil isteminden kaynaklanmakta olup, davacı arsa sahibi, davalı şirket yüklenici, davalı ... ise dava konusu taşınmazların tapu malikidir. 2. Ön İnceleme ve İncelemenin Kapsamı İlk derece mahkemesi kararının; kesinlik, süre, istinaf başvuru şartları ve diğer usul konuları yönünden HMK 352. maddesine göre ön incelemesi yapılmış ve eksiklik bulunmadığı anlaşılan dosyanın incelenmesine geçilmiştir....
Ayrıca Anayasa Mahkemesi de 27.09.2017 tarih ve 30193 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 20.07.2017 gün 2014/12321 başvuru numaralı kararında, bu halde üçüncü kişilerin iyiniyetlerinin korunmamasının hak ihlali olmadığı kabul edilmiştir. Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ve tapu iptali ve tescil kararı sonucunda oluşacak tapu durumunun da kararda açık seçik gösterilmesi ve yeni uyuşmazlıklara neden olunmadan taraflara aidiyeti gereken payların HMK'nın 297 ve devamı maddeleri hükmünce infazda tereddüt yaratmayacak biçimde belirlenmesi zorunludur. (Emsal Yargıtay 15....
Kararı, davalı temyiz etmiştir. 1- Dava, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerden olup, arsa sahibi, arsasını inşaat yapımına elverişli olarak hukuki ayıptan ari olarak yüklenciye teslim borcu altındadır....
Davacılar vekili, müvekkilleri ile dava dışı yüklenici ... arasında dava konusu 43 parsel sayılı taşınmaza yönelik 02.10.1997 ve 06.02.1998 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmeleri düzenlendiğini, sözleşmelere konu inşaatın tamamlanmaması nedeniyle müvekkilleri tarafından yüklenici aleyhine kat karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi ile tapu iptali ve tescil davası açıldığını, 08.05.2012 tarihinde kesinleşen kararla kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshine ve dava konusu 43 parsel sayılı taşınmazda kayıtlı bağımsız bölümlerin müvekkilleri adına tesciline karar verildiğini, tapu müdürlüğünce taşınmazların haciz şerhleri ile birlikte müvekkilleri adına tescil edildiğini belirterek, tescil sırasında aktarılan tüm haciz şerhlerinin özellikle 3, 8, 9 ve 10 numaralı bağımsız bölümlerdeki haciz şerhlerinin terkinine karar verilmesini talep etmiştir....
Noterliği'nce düzenlenen 16/03/1998 tarih ve 13221 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesi bulunduğu, davadaki Köymenler vs. adlı gerçek kişilerin arsa sahipleri, şirket ve kooperatifin yüklenici ve ...'nin de şirket ortağı olduğu tarafların kabulünde olup dosyada incelenen sözleşme ve diğer ilgili belgelerden anlaşılmaktadır. Asıl ve birleşen davalardaki uyuşmazlık konuları özet olarak; "kat karşılığı inşaat sözleşmesi gereğince bir tarafta yükleniciler diğer tarafta arsa sahipleri olarak edimlerin yerine getirilip getirilmediği, buna göre istek konusu yapılan tapu iptali ve tescil ile tazminat koşullarının oluşup oluşmadığı" noktalarında toplanmaktadır....
ek olarak tapu iptali ve tescil isteğinin ileri sürüldüğü anlaşılmaktadır....
inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine karar verilmiştir....
DELİLLER : Tapu Kayıtları, dosyada mevcut diğer bilgi ve belgeler. İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi, tapu iptal ve tescil, takyidatların terkini, olmadığı takdirde bedelin tazminine ilişkin olup istinaf konusu ihtiyati tedbir talebinin kabulüne ilişkin itirazın reddine ilişkin kararın yerinde olup olmadığı noktasındadır. Eser sözleşmesinin bir türünü oluşturan kat karşılığı inşaat sözleşmesinde bir tarafta inşaatın yapım işini üstlenen yüklenici, diğer tarafta iş bedeli olarak kararlaştırılan tapudaki payın devrini yapmakla yükümlü olan arsa maliki bulunmaktadır. Bu haliyle taraflara karşılıklı haklar ve borçlar yüklenmiş bulunmaktadır....
Şti'nin arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi akdettiğinden bu parsellerin maliklerinin de davada yer alması gerektiğini, dava konusu taşınmazların tevhidi işleminden sonra belediyenin imar izni vermemesi nedeniyle yapı ruhsatı alınamadığını, ruhsat alınmasından sonra kat irtifakı kurularak 83 adet bağımsız bölüm haline getirildiğini, tevhid ile oluşan taşınmazda 3 blok yapılmasının tasarlandığını ve C blokdaki inşaatın karkasının tamamlandığını, toplam 83 adet bağımsız bölüm olacak taşınmazda 1/2 hisse ile bir adet bağımsız bölüme hak kazanacak davacıların sözleşmenin geriye etkili feshini talep etmelerinin dürüstlük kuralına aykırı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk Derece Mahkemesi tarafından yapılan yargılama sonunda; "...Dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Eser sözleşmeleri-kural olarak-ani edimli oldukları için fesih, geriye etkili sonuç doğurur....