E. sayılı dosyasında, arsa sahipleri sözleşmenin geriye etkili olarak feshi ile davalı yükleniciye inşaat karşılığı devredilen tapunun iptali ile kendi adlarına tapuya tesciline karar verilmesini istemişlerdir....
Bu sona erme arsa payı karşılığı inşaat yapım sözleşmelerinde, kural olarak ani edimli olması nedeniyle, geriye etkili olacağından, arsa sahibi bedel olarak verdiği tapu paylarını, tapu iptâli ve tescili davası açmak suretiyle isteyebilecektir. Yüklenici de dönme anına kadar, arsa sahibinin mal varlığına giren yasal ve yararlı imalâtın parasal karşılığının ödenmesini isteyebilecektir. Geriye etkili feshin en önemli sonucu da; tarafların sözleşmenin yapıldığı tarihteki mal varlığına getirilmeleridir. Feshedilen sözleşme, arsa sahibi ve yüklenici arasındaki sözleşme olup, tasfiyenin bu kişiler arasında yapılması gerekirse de, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmelerinde, yükleniciye finansman kolaylığı sağlamak üzere, daha inşaat aşamasında tapu devri yapılmakta, yüklenici de devraldığı bu tapuyu, sattığı bağımsız bölüme karşılık üçüncü kişilere temlik etmektedir....
. - K A R A R - Asıl ve birleşen davalar, arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin ve ek sözleşmelerin geriye etkili feshi ile tapu iptali ve tescil istemlerine ilişkindir. Davacı arsa sahibi, davalılardan ... yüklenici ve diğer davalılar ise tapu malikleridir....
Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde; BK'nın 61 ve izleyen maddeleri gereğince ve “haksız iktisap kuralları” uyarınca, taraflar birbirlerine verdiklerinin iadesini ve bu kapsamda karşılıklı olarak mal varlıklarına kattıklarının geri verilmesini isteyebilirler. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin “geriye etkili sonuç doğurur” şekilde feshine dair verilen mahkeme kararının kesinleştiği tarih itibariyle taraflar yararına haksız iktisap gerçekleşmiş olur. Bu hukuksal nedenle somut olayda davacı yüklenici tarafından yasal şekilde yapılan inşaatın ya da inşaat kısmının bedelinin uzman bilirkişi kurulu aracılığıyla yerinde keşif yapılmak suretiyle serbest piyasa rayiçlerine göre yanlar arasındaki arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine ilişkin mahkeme kararının kesinleştiği tarih olan 06/03/2013 tarihi itibariyle belirlenmesi gerekir....
Bu gerekçeyle mahkemece sözleşmenin geriye etkili olarak feshine karar verilmiş, ancak imara aykırılığın yasallaştırılması anlamına geleceğinden bahisle sadece kâl talep edilebileceği belirtilerek tapu iptâl tescil talebi reddedilmiştir. Yüklenicinin sözleşme gereği bağımsız bölümlere hak kazanabilmesi inşaatı kusursuz ve eksiksiz tamamlayıp teslim etmesine bağlıdır. Sözleşmeden sonra ve inşaat süresince yükleniciye bir kısım payların devri avans niteliğindedir. Sözleşmenin geriye etkili feshi halinde bu arsa payları talep halinde arsa sahibine geri döner (BK.108/I)....
İSTİNAF NEDENLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : HMK'nun 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesinde; Dava; arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi nedeniyle, davacı yüklenicinin imalat bedeli alacağının tahsili istemine ilişkindir. Davalıların murisi ile davacı arasında Kayseri 4. Noterliğinde 20/03/2012 tarih ve 06303 yevmiye numaralı kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığı davacının yüklenici davalılar murisinin ise arsa sahibi olduğu görülmüştür. Arsa sahibince Kayseri 6....
Mahkemece 2012/225 Esas sayılı asıl davanın kabulü ile 07.04.2010 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, taşınmazda davalılar adına kayıtlı hisselerine ilişkin tapu kaydının iptâli ile davacı adına tesciline, birleşen 2015/295 Esas sayılı dava dosyası yönünden; davanın kabulü ile 07.04.2010 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, dava konusu taşınmazın davalı adına adına kayıtlı hissesine ilişkin tapu kaydının iptâli ile davacı adına tesciline, birleşen 2015/558 Esas sayılı davanın kabulü ile 09.11.2012 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine, davalı adına kayıtlı hissesine ilişkin tapu kaydının iptâli ile davacı adına tesciline karar verilmiştir....
Noterliğinin 11.09.2017 tarihli kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalandığını, daha sonra 01.10.2017 tarihli ikinci bir sözleşme imzalandığını ve bu sözleşmenin 4. maddesinde ‘’ Noter sözleşmesindeki dört daire ...’e 600.000TL karşılığında müteahhitten satın alınmıştır. Noter sözleşmesi geçersiz sayılacaktır’’ hükmü ile taraflar arasındaki kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz kılındığını, daha sonra 581 ada 389 parsel sayılı taşınmazın tamamının satış yoluyla müvekkiline devredildiğini, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz kılınması ile taşınmaz üzerinde yapılan bağımsız bölümler 600.000,00TL karşılığında davacıya satıldığını ve davacının ödemeleri yapmadığı için inşaatın zamanında bitirilemediğini, taraflar arasında davacının iddia ettiği gibi bir kat karşılığı inşaat sözleşmesi bulunmadığını, 01.10.2017 tarihli sözleşme ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geçersiz olduğunun kararlaştırıldığını, davanın reddini savunmuştur....
İtiraz tarihi itibariyle kat karşılığı inşaat sözleşmesinin ve ek sözleşmenin geriye etkili feshi için açılan sözleşmenin feshi davası henüz derdesttir. İtiraz tarihi itibariyle üçüncü kişilerin itirazı haksız değildir. Mahkemece yapılan tespitte 89/1. haciz ihbarnamesine itiraz tarihi itibariyle borçlunun üçüncü kişiler nezdinde doğmuş bir alacağının bulunduğu belirlenemediğinden davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile davanın kabulü yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. SONUÇ : Davalıların temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK'nun 366 ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), peşin alınan harcın istek halinde iadesine, ilamın tebliğinden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.11.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Davacı kooperatifin 28/12/2017 tarihinde kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile eksik ve ayıplı imalatlar nedeniyle iş bu davayı açtığı, ancak sözleşmenin geriye mi ileriye mi etkili feshini istediğini açıklamadığı, davalının feshe ilişkin beyanda bulunmadan verdiği cevap dilekçesinde inşaattaki eksiklikleri tamamladığını bildirdiği, yani fesih konusunda iradelerin birleşmediği görülmüştür. O halde mahkemece yapılması gereken öncelikle, davacı vekiline sözleşmenin feshini geriye etkili mi ileriye etkili mi istediği açıklattırılmalı, sonrasında inşaatta yeniden keşif yapılarak, Yargıtay 15. H.D.'nin 30/05/2008 tarih 2008/362 E.-3514 K. sayılı kararındaki şekliyle inşaatın gerçekleştirilme yüzdesinin belirlenmesi -Yargıtay 15. H.D.'...
