"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL YRG.GELİŞ TARİHİ: -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil olmadığı takdirde tazminat istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 23.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 23.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,7.6.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Birleşen dava davalı vekili cevap dilekçesi ve duruşmalarda alınan beyanında özetle: Davacı yanca sözleşmenin pek çok hükmünün ihlal edildiğini, davacı yanın tüm taleplerinin reddine karar verilmesini, yargılama giderleri ve ücreti vekaletin karşı tarafa yükletilmesini talep etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Dairemizce verilmiş olan 25/06/2020 tarih ve 2020/365 esas 2020/929 karar sayılı kaldırma kararı sonrası ilk derece mahkemesince yapılan yargılamada;"...Dava, asıl dava kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tazminat talebine yönelik olduğu, birleşen davanın kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil davasına yönelik olarak açılmıştır....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, Kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile tapu iptali ve tescil ve tazminat talebine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 HMK, 6098 Sayılı TBK 3. Değerlendirme ve karar Dava, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin feshi ile tapu iptali ve tescil ve tazminat taleplerine ilişkindir. Mahkemece kesin yetki nedeniyle yetkisizlik kararı verilmiş, karara karşı davacı vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur. Dosya kapsamından; Davacı Okumuşlar AŞ tarafından davalı ASC Mimarlık Ltd şti aleyhine Gebze 5. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2021/332 Esas sayılı dosyasında açılan davada davacı taraf özetle; 05.09.2020 tarihli sözleşmenin ileriye etkili feshi, Sözleşme kapsamında ödeme olarak davalıya devri gerçekleştirilmiş olan ... ili, ... İlçesi, ... Köyü, ... Ada, ... Parsel ve ... İli, ... İlçesi ... Mah. ... Ada ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine ilişkin olarak verilen karar davacı ... vekili ile davalı ... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil; asli müdahale davası ise, kat karşılığı inşaat sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil, olmazsa tazminat isteğine ilişkindir....
Dosya kapsamı itibariyle dava konusu edilen tüm kat karşılığı inşaat sözleşmeleri dosya arasında bulunmadığından dava konusu 1442 ada 4 parsel sayılı taşınmaza ilişkin tüm kat maliklerinin kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalayıp imzalamadıkları hangi sözleşmelerin kimler tarafından imzalandığı ve kat karşılığı inşaat sözleşmesi imzalayan tüm tüm kat maliklerinin davada davacı olup olmadıkları hususları anlaşılamamaktadır. Arsa payı devri karşılığı inşaat sözleşmelerinin feshi davalarının, kural olarak sözleşmenin tarafı ve tapu paydaşı olan şahıslarca birlikte açılması, bunun mümkün olmaması halinde davanın tarafı olmayan sözleşmenin tarafı kişiler ile tapu paydaşlarının davaya muvafakatlarının sağlanması, taraf teşkili yapılmasından sonra davanın esasının incelenmesi gerekir....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, taraflar arasında 31.08.1994 tarihinde düzenlenen sözleşmede (A) ve (B) blok olmak üzere iki adet blok inşa edileceğinin ve 24 ay içerisinde teslim edileceğinin kararlaştırıldığı yüklenicinin sadece (B) blok inşaatını tamamladığı, dava tarihi olan 2001 yılına kadar aradan çok uzun süre geçmiş olmasına rağmen işi tamamlamadığı, toplam imalat seviyesinin %47,66 olarak tespit edildiği, bu itibarla arsa sahiplerinin fesihte haklı olduğu gerekçesiyle, asıl davanın kabulü ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinin feshine birleşen davanın reddine karar verilmiştir. Kararı, asıl davada davalı-birleşen davada davacı vekili temyiz etmiştir. 1-Asıl dava, yüklenicinin temerrüdü nedeniyle arsa payı karşılığı inşaat sözleşmenin feshi, birleşen dava, aynı sözleşmeye dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir....
Asliye Hukuk Mahkemesi 2014/33 E., 2014/425 K. sayılı hükmü ile kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili olarak feshine karar verildiği ve kararın kesinleştiği, davalının gerçek mülkiyet hakkını kazanmayacağı, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin geriye etkili feshi halinde arsa sahibinin, yükleniciye bırakılıp onun tarafından üçüncü kişiler ya da onun talimatıyla arsa sahibi tarafından üçüncü kişilere devredilen ya da yükleniciye devrettiği tapu payları veya bağımsız bölümlerin tapu kaydının iptal ve tescilini talep edebileceği, dava konusu yapı henüz tamamlanmadan, yapım aşamada bulunduğu sırada yükleniciden tapu payı devralan davalının kazanımlarında iyiniyetli kabul edilmesinin mümkün olmadığı gerekçesiyle davanın kabulüne, dava konusu taşınmazların dava tarihi itibariyle değeri olan 590.000 TL'nin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmiştir. IV. İSTİNAF 1....
Sözleşmenin diğer tarafı olan yüklenicinin edim borcu ise sözleşmede kararlaştırılan koşullarda binayı yapıp arsa sahibine teslim etmektir. Aynı zamanda arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi ani edimli bir sözleşmedir. Ani edimli sözleşmenin kural olarak geriye etkili feshi ve tasfiyesi mümkündür. Geriye etkili fesihte sözleşmenin tarafları verdiklerini sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri isteyebilirler. Uygulamada arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapıldıktan sonra yüklenici henüz edimlerini yerine getirmeden, arsa sahibi, arsa veya kat irtifak tapularını veya bir kısmını yüklenici adına tescil ettirmekte ve yüklenici finans ihtiyacını karşılamak için devredilen bağımsız bölüm veya arsa hisselerini üçüncü kişilere satmaktadır. Arsa payı veya bağımsız bölümlerin satılmasından sonra yüklenici edimlerini yerine getirmediği için sözleşmenin geriye etkili feshedildiği bir realitedir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında 6100 sayılı HMK'nun 355. maddesindeki düzenleme gereğince, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine aykırılık bulunup bulunmadığı hususlarıyla sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda; Dava eser sözleşmesinden kaynaklı tapu iptal ve tecil ve kira alacaklarına ilişkin tapu iptal ve tescil talebine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabul kısmen reddine karar verilmiş, kararı taraf vekilleri istinaf etmiştir. " 6098 sayılı TBK'nın 470. vedevamı maddelerinde düzenlenen eser sözleşmesinin bir türü olan “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi”, iş sahibinin bir arsanın muayyen bir payının bedel olarak devri veya devri taahhüdü karşılığında, yüklenicinin bir inşa (yapı) eseri meydana getirmeyi taahhüt ettiği, tam olarak iki tarafa borç yükleyen, ivazlı, çift tipli bir karma sözleşmedir....
Mahkemece, iddia, savunma, benimsenen bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, kooperatif ile arsa sahipleri arasında 29.03.1989 tarihinde arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi düzenlendiği, 1999 yılında yaptırılan delil tespitinde inşaat seviyesinin %70 olarak tespit edildiği, o tarihte henüz kooperatif üyelerine daire teslimi yapılmadığı, arsa sahipleri tarafından, 24.09.2001 tarihinde, sözleşmeden kaynaklanan edimlerini yerine getirmediği ileri sürülerek, kooperatif aleyhine sözleşmenin feshi ve tapu iptal tescil istemli olarak açılan dava kabul edildiği ve bu kararın Yargıtay denetiminden geçerek kesinleştiği, yargılamanın iadesi taleplerinin de rededildiği, bu hukuki süreç sonucunda, ev sahibi olma ümidiyle, tapuda malik olarak görünen yüklenici kooperatife üye olan kişilerin konutlarda işgalci konumuna düştükleri, kesin hüküm nedeniyle artık dava konusu tapuların kooperatife ya da üyelerine devrinin mümkün olmadığı, bu itibarla asıl davada davacı kooperatifin tapu iptal ve tescil...
