Edinilmiş mallara katılma rejiminin geçerli olduğu dönemde, mal rejiminin devamı süresince bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK m.229) ve denkleştirmeden (TMK m.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK m.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK m.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK m.236/1). Katılma alacağı yasadan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
Bozma Kararı 1.Mahkeme kararına karşı süresi içinde davacı kadın vekili temyiz isteminde bulunmuştur. 2.Dairece, 31.10.2018 tarihli, 2017/217 Esas, 2018/12153 Karar sayılı ilamı ile, davacı kadının, dava dilekçesinde boşanmanın yanında ziynet alacağı talebinde de bulunduğunu, başvuru harcı dava dilekçesindeki bütün istekleri kapsadığını, ziynet alacağı talebi, boşanma davasının fer'îsi niteliğinde olmayıp nispi harca tabi ise de, davacı kadının adli yardım talebinin kabulüne karar verildiğine göre, ziynet alacağına ilişkin davada işin esasına girilmesi gerekirken ziynet alacağının boşanma davasının fer'îsi niteliğinde olduğu boşanma davasının reddedilmesi nedeniyle ziynet alacağı talebinin de reddi gerektiği gerekçesiyle ziynet alacağı davasının reddine karar verilmesinin doğru olmadığı, ayrıca davacı kadın, katılma alacağının tahsilini de istediği, katılma alacağına ilişkin talebin, mal rejiminin sona ermesi halinde görüleceği, rejim sona ermedikçe bu talebin incelenmesinin ve tasfiyeye...
Davacı dava dilekçesinde dava konusu taşınmazdan kaynaklanan katılma alacağı ve davalı eşe verilen para ve ziynet eşyalarından kaynaklanan alacak talebine ilişkin olarak taşınmazın tapusunun iptali ile 1/2'sinin adına tesciline karar verilmesini istemiş, yargılamanın devamında talebini ıslah ederek katılma alacağı olarak 89.916,5 TL ve para ile eşyadan kaynaklanan alacak olarak 11.160 TL olmak üzere toplam 101.076,5 TL istemişse de; mahkemece, 106.436,05 TL'si katılma alacağı ve 13.144,00 TL'si ziynet ve paradan kaynaklanan alacak miktarı olmak üzere toplam 119,580,05 TL'ye hükmedilmiştir. 6100 sayılı ...nun 26 (1086 sayılı HUMK. 74.) maddesi ''...hakim tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez..''...
alacağı yönündeki talebini ispatlayamadığı gerekçesiyle ziynet alacağı davasının reddine, kadının katılma alacağı talebi yönünden yapılan değerlendirmede ise kadının, cevaba cevap dilekçesi ile katılma alacağı talebinde bulunduğu, cevaba cevap dilekçesi ile yeni talep ekleyemeyeceği, kadının mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklı katılma alacağı talebi hakkında usule uygun açılan dava olmadığından bu hususta karar verilmesine yer olmadığına, ziynet alacağı talebinin reddine karar verildiği dikkate alınarak erkek yararına 100,00 TL vekâlet ücretine karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Boşanma - Ziynet Alacağı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacı kadın tarafından; kusur belirlemesi, tazminat taleplerinin reddi, nafakaların miktarı, ziynet talebinin reddedilen kısmı yönünden; davalı erkek tarafından katılma yoluyla kusur belirlemesi, tazminat taleplerinin reddi, kabul edilen ziynet alacağı yönünden temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Davacı kadının temyiz dilekçesi, davalı erkek vekiline 08.02.2016 tarihinde tebliğ edilmiştir. Hükmü temyiz etmemiş olan tarafın, diğer tarafın temyizine cevapla hükme ilişkin itirazlarını bildirmek suretiyle hükmü katılma yolu ile temyizi mümkün (HUMK m. 433/2) ise de, bu şekilde yapılan temyizin süresi, temyiz dilekçesinin tebliğinden itibaren on gündür....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Katılma Alacağı, Ziynet ve Çeyiz Eşyası Alacağı ... ile ... aralarındaki katılma alacağı, davasının katılma alacağı ve çeyiz eşyası alacağı yönünden kabulüne ve ziynet eşyası alacağı yönünden reddine dair ...1. Aile Mahkemesi'nden verilen ... sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili ve davalı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Davacı ... vekili, boşanma dava dilekçesi ile birlikte fazlaya ilişkin haklarını saklı tutarak davalı eşte kalan çeyiz ve ziynet eşyalarının aynen iadesi, bu mümkün olmadığı takdirde şimdilik 500.00 TL ile davalının malvarlığının kazanımına olan katkısından ötürü şimdilik 1.000,00 TL'nin tahsilini talep etmiştir....
Tarafların evlendiği 6.9.2003 tarihinden boşanma davasının açıldığı 23.03.2008 tarihine kadar eşler arasında yasal mal rejimi olan edinilmiş mallara katılma rejimi geçerlidir (4722 s.K. md.10/1, 4721 s.K. TMK.md. 202/1). Dava; TMK.nun 202/1 ve devamı maddeleri uyarınca yasal edinilmiş mallara katılma rejiminden kaynaklanan katılma alacağı ve kişisel mal niteliğindeki ziynet eşyalarından kaynaklanan alacak isteğine ilişkindir....
Davacı kadın vekili, 18.01.2019 tarihli dilekçe ile; katılma alacağı talebini 55.845,00 TL olarak ıslah etmiştir. Davalı; dava dilekçesinin usulüne uygun tebliğine rağmen davaya karşı cevap vermemiştir. İlk derece mahkemesince; davacının katılma alacağı talebinin kabulü ile 55.845,00 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan alınarak davacı kadına verilmesine, davacının katkı payı alacağı talebinin reddine hükmedilmiştir. Davalı erkek vekili; kadının kabul edilen katılma alacağı davasına, kadının reddedilen katkı payı alacağı davasında erkek yararına vekalet ücretine hükmedilmesi gerektiğine yönelik istinaf başvurusunda bulunmuştur. Davalı erkek vekilinin; kadının kabul edilen katılma alacağı davasına yönelik istinaf talebinin incelenmesinde; Maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme yapmak ve uygulanacak kanun maddelerini belirlemek hakime aittir (6100 sayılı HMK 33)....
İddianın ileri sürülüş şekline göre dava, katkı payı, katılma alacağı ve ziynet alacağı isteğine ilişkindir. Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur....
Aile Mahkemesi Taraflar arasındaki karşılıklı katılma alacağı, katkı payı, değer artış payı ve birleşen ziynet eşyalarının aynen, mümkün olmaması halinde bedelinin tahsili davalarından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kabulü ile 105.000,00 TL katılma alacağının karar tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte kadından alınarak erkeğe verilmesine, birleşen mal rejiminin tasfiyesinden kaynaklı alacak isteminin reddi ile ziynet alacağı istemine ilişkin davanın kısmen kabulü ile dava konusu ziynet eşyalarının aynen iadesine, aynen iadenin mümkün olmaması durumunda ile 166.016,00 TL ziynet alacağı bedelinin erkekten alınarak kadına verilmesine karar verilmiştir....
