Taraflar mevcut ipoteği iradeleriyle tapuda yapacakları işlem sonucu kaldırabilecekleri gibi bir tarafın terkine rıza göstermemesi halinde ipotek bedelinin ödenmesi koşulu ile kaldırılmasını mahkemeden de isteyebilir. Bu gibi davalarda, davanın değerini lehlerine kanuni ipotek tesis edilen kişilerden alınan taşınmazın dava tarihindeki rayiç değeri belirler. Zira, tarafların iradesi dışında yapılan imar uygulaması sonucu tesis edilen ipoteğin kaldırılması ancak belirlenecek bu rayiç değerin ödenmesi halinde mümkündür. Diğer bir ifade ile yargılama sırasında imar uygulamasına ilişkin işlem dosyası, özellikle dağıtım cetveli getirtilerek, davalılardan ne miktar taşınmaz alınarak davacı parseline katıldığı, katılan bu miktarın dava tarihindeki rayiç değerinin ne olduğu keşfen saptandıktan ve belirlenen ipotek bedeli depo ettirildikten sonra hüküm kurulmalıdır....
GEREKÇE VE DEĞERLENDİRME : Dosya kapsamı, mevcut delil durumu, ileri sürülen istinaf sebepleri, istinaf sebepleriyle bağlılık ve kamu düzeni ilkesi de dikkate alındığında; Arsa niteliğindeki taşınmaza imar uygulamasının tapuya tescil edildiği tarih değerlendirme tarihi kabul edilerek emsal karşılaştırması yapılarak tespit edilen ipotek bedelinin Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi tablosu esas alınmak suretiyle dava tarihine güncellenerek ipotek bedelinin artırılmasına karar verilmesi doğru olduğu gibi, ipotek bedel artırım davalarında uzlaşmanın dava şartı olmadığı, 07/09/2016 tarihinde yürürlüğe giren 6754 sayılı Yasanın 35. maddesi ile 2942 sayılı Yasaya eklenen gecici 12. maddesi ile yapılan değişiklik ve Anayasa Mahkemesinin 16/11/2017 tarih ve 2016/195- 2017/158 sayılı kararı gereğince maktu harç ve vekalet ücretine hükmedildiği anlaşıldığından, davalı idare vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine dair aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur...
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 08/04/2021 NUMARASI : 2018/196 Esas - 2021/299 Karar DAVA KONUSU : İmar Uygulamasından Doğan İpotek Bedelinin Artırılması KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelenmesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Çekmeköy İlçesi, Alemdar Mahallesi, 205 parsel sayılı taşınmazın imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen kısmına takdir edilen bedelin artırılmasını talep ve dava etmiştir. Mahkemece davanın kabulü ile; bedel 69.656,00- TL olarak tespitine, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş, verilen karara karşı taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi K A R A R Dava, imar uygulaması ile oluşturulan ipotek bedelinin artırılması ve tahsili isteğine ilişkindir. Mahkemece de bu yönde değerlendirme yapılarak hüküm kurulmuş olup, davanın açıklanan bu niteliğine göre Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 12.05.2011 tarihli ve 1 sayılı Kararı ile kabul edilen Hukuk Dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 5.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden Yargıtay 5.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 13.02.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalılar ..., ... arasındaki davadan dolayı Karşıyaka 2. Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 24.11.2009 gün ve 279-316 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık imar uygulaması ile tesis edilen ipotek bedelinin artırılması isteminden kaynaklanmakta olup kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 5.Hukuk Dairesine aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 5.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 17.02.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalı ... arasındaki davadan dolayı ... 2. Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 31.05.2012 gün ve 2009/216-2012/272 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık imar uygulaması nedeni ile ipotek bedelinin artırılması istemine ilişkin olduğundan kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 5.Hukuk Dairesi'ne aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 5.Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 05.10.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"Davacı ... ile davalı ... arasındaki davadan dolayı ... 6. Asliye Hukuk Hakimliğince verilen 05.07.2012 gün ve 2011/416-2012/294 sayılı hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmekle dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Taraflar arasındaki uyuşmazlık imar uygulaması sebebi ile oluşturulan ipotek bedelinin artırılması istemine ilişkin bulunduğundan kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay Yüksek 5.Hukuk Dairesi'ne aittir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle dosyanın görevli Yargıtay Yüksek 5.Hukuk Dairesi Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 05.10.2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi KARAR Taraflar arasındaki uyuşmazlık ipotek bedelinin artırılması isteğine ilişkin bulunduğuna göre, Yargıtay Başkanlar Kurulu'nun 10.01.2013 tarih 1 sayılı Kararı ile hazırlanıp, Yargıtay Büyük Genel Kurulu'nun 21.01.2013 tarih 1 nolu Kararı ile kabul edilen ve 26.01.2013 tarih 28540 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (14.) Hukuk Dairesi'nin görevi cümlesinden bulunmakla, gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığı'na GÖNDERİLMESİNE, 21.01.2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Kuşkusuz kurulan ipoteğin temelini, ipotek akit tablosu teşkil eder. "Davacı, kanuni ipoteğin terkinini talep ettiğinden, terkin halinde ödenecek bedel, ipotek bedelinin faizi ile birlikte ulaştığı değer değil, davacının taşınmazına davalılara ait taşınmazdan imar parseli oluşturulabilmek için katılan 35 m2 yerin rayiç değeridir. Mahkemece yapılması gereken iş, bilirkişi incelemesi yaptırılarak, davacı parseline giden 35 m2'nin dava tarihindeki rayiç değerini hesaplatmak, bu bedeli depo ettirmek, ödenmesine karar vermekten ibarettir. Değinilen yönün gözardı edilmesi doğru olmadığından kararın bozulması gerekmiştir." (Yargıtay 14. Hukuk Dairesi'nin 2016- 1884 E 4150 k sayılı içtihadından) "Davacı, 31556 ada 9 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu, 1986 yılında yapılan ıslah imar uygulaması ile taşınmazına davalılar lehine kanuni ipotek tesis edildiğini ileri sürerek, ipotek bedelinin ödenmesi suretiyle ipoteğin kaldırılmasını istemiştir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 21/03/2019 NUMARASI : 2012/242 ESAS - 2019/112 KARAR DAVA KONUSU : İpotek Bedelinin Artırılması KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; İstanbul İli, Ümraniye İlçesi, Yukarı Dudullu Mahallesi, 3 parsel sayılı taşınmazın imar uygulaması sırasında bedele dönüştürülen kısmına takdir edilen bedelin artırılarak davacıya ödenmesini talep ve dava etmiştir. Mahkemece davanın kabulü ile; 39.718,75TL şuyulandırma bedelinin T3'ndan yasal faizi ile tahsiline, karar verilmiş, verilen karara karşı taraf vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; emsal seçiminin uygun olmadığını, emsalin özel amaçlı satış olabileceğini, bedelin düşük hesaplandığını ileri sürmüştür....
