HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/1796 KARAR NO : 2021/2518 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : İZNİK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 01/07/2020 NUMARASI : 2018/232 ESAS, 2020/162 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle Elatmanın Önlenmesi KARAR : Yukarıda gün ve sayısı yazılı hükmün istinaf incelemesi talep edilmiş olmakla, dairemizce dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü; Tarafların iddia ve savunmalarının özeti: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin İznik İlçesi, Dırazali Mah. 165 parselde kayıtlı 2.100 m² hisseli taşınmazın maliki olduğunu ancak taşınmaza davalı tarafından yol yapılmak suretiyle kamulaştırmasız el atma yapıldığını, el atma sonucu müvekkiline herhangi bir ödeme yapılmadığını, müvekkilinin maliki olduğu el atılan taşınmazın halen İznik-Yenişehir yolu olarak kullanıldığını, el atmanın kamusal hizmete tahsisli, devamlı ve kalıcı nitelikte...
Öte yandan yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre; bir taşınmaza kamulaştırmasız el atılması halinde, müdahalenin önlenmesi talebi yanında eski hale getirme talebi de varsa, taşınmazın kamulaştırmasız el konulan bölümünün bedeli ile eski hale getirme bedeli ayrı ayrı tespit ettirilerek, el konulan bölüm bedeli, eski hale getirme masraflarından fazla ise müdahalenin önlenmesi kararı ile birlikte taşınmazın eski hale getirilmesine karar verilmeli; şayet eski hale getirme masrafları zemin bedelinden fazla ise bu durumda el konulan zemin bedelinin davalı idareden tahsili ve bu bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali ile davalı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi gerekir (bkz. Y. 5. HD'nin 2019/5189 E ve 2020/10982 K sayılı ilamı)....
DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle El Atmanın Önlenmesi KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ : Davacı vekili ilk derece mahkemesine vermiş olduğu dava dilekçesinde özetle; müvekkil payına isabet eden kısmının kamulaştırmasız el koyma karşılığı olan 250,00 TL belirsiz nitelikteki kısmi bedelinin el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı yandan tahsiline, taşınmazın davalı yanca haksız olarak kullanılmasından kaynaklanan şimdilik 250,00 TL belirsiz nitelikteki kısmi ecrimisil tazminatının, el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle davalı yandan tahsiline, taşınmazın haksız el atma sonucunda ortaya çıkan fiili durumuna bağlı, kamulaştırılmayacak kısmında oluşacak değer düşüklüğünden kaynaklanan şimdilik 250,00 TL belirsiz nitelikteki değer düşüklüğü bedelinin, el atma tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalı yandan tahsiline, su boruları dolayısıyla davalı lehine daimi irtifak hakkı kurulması nedeniyle buna ilişkin 100,00 TL belirsiz...
Bu kararla; taşınmazına kamulaştırmasız el atılan kişinin kamu tüzel kişiliğine karşı meni müdahale (el atmanın önlenmesi) davası açabileceği, ya da fiili duruma razı olarak kamu tüzel kişiliğine karşı mülkiyet hakkının devrine karşılık taşınmaz bedelinin tahsili istemli dava da açabileceği kabul edilmiştir. İçtihadı Birleştirme kararının yol göstericiliği ile uzun yıllar fiili el atmalarda el atmanın önlenmesi ve taşınmaz bedelinin tahsili davaları Dairemizce çözümlenmiştir. Anayasanın 38. maddesi mülkiyet hakkını korumaktadır. Mülkiyet hakkı ancak kamu yararı amacıyla sınırlandırılabilir (35/2). Bu da Anayasanın 46. maddesinde düzenlenen kamulaştırma yoluyla mümkündür. Görüldüğü gibi Anayasamız kamulaştırmasız el atmayı düzenlememiştir. Yasalarımıza “kamulaştırmasız el atma” kavramı 5999 sayılı Kamulaştırma Kanununda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun ile 30.06.2010 tarihinde 2942 sayılı Yasaya eklenen geçici 6. madde ile girmiştir....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, kamulaştırmasız el koyma nedenine dayalı olarak taşınmaza vaki el koymanın önlenmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı idare vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Dava konusu taşınmazlardan 1868 ada 1 parsel sayılı taşınmazın tapu kaydının ilgili tapu müdürlüğünden getirtilerek dosya içerisine konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 14.01.2016 gününde oybirliğiyle karar verildi....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalı vekili istinaf dilekçesinde özetle; elatmanın resmi kayıtlara göre tespitinin gerektiğini, kamulaştırmasız el atmayı kabul etmemekle beraber hesaplamada baz alınan verilerin Kamulaştırma Kanunu'na uygun olmadığını, münavebeye uygun ürünlerin seçilmediğini, objektif değer artış oranının ve kapitalizasyon faiz oranının yüksek tazminata sebep olacak şekilde belirlendiğini belirterek kararın kaldırılmasını talep etmiştir. DEĞERLENDİRME VE GEREKÇE : Dava kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Kamulaştırmasız el atma davalarında 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümleri kıyasen uygulanır. Dava konusu taşınmaza kamulaştırma yapılmaksızın el atıldığı sabittir....
Kamulaştırma Kanunu'nun geçici 6 ncı maddesi hükmü, 4.11.1983 tarihinden sonraki kamulaştırmasız el koyma işlemlerine de uygulanır” denilmiştir....
Bu durumda; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 16.05.1956 gün ve 1/6 sayılı kararı ile HGK'nun 15.12.2010 gün ve 2010/5- 662/651 sayılı kararı da gözetildiğinde, uzun yıllar programa alınmayan imar planının hayata geçirilmemesi nedeniyle kamulaştırma ya da takas cihetine gitmeyen davalı idarece, pasif ve suskun kalınmak ve işlem tesis edilmemek suretiyle taşınmaza müdahale edildiği; bu haliyle idarenin eyleminin, mülkiyet hakkının özüne dokunan ve onu ortadan kaldıran bir niteliğe sahip olduğu bu şekilde kamulaştırmasız el koyma olgusunun gerçekleştiğinin kabulü gerekir. Kamulaştırmasız el koyma olgusunun varlığının doğal sonucu, idarenin hukuka aykırı eylemiyle mülkiyet hakkı engellenen taşınmaz mal sahibi davacının, dava yoluyla kamulaştırmasız el koyma hükümleri doğrultusunda mülkiyetin bedele çevrilmesini, eş söyleyişle idareden değer karşılığının verilmesini isteyebileceği açıktır....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/1466 KARAR NO : 2021/1158 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BULANIK ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 10/03/2020 NUMARASI : 2018/17 ESAS, 2020/211 KARAR DAVA KONUSU : Elatmanın Önlenmesi (Kamulaştırmasız El Koyma Nedeniyle) KARAR : Yukarıda esas ve karar numarası yazılı ilk derece mahkemesinin kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ : A-TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle: Müvekkillerinin Muş ili Bulanık İlçesi Arakonak Köyüne kain 829 parsel sayılı taşınmazın maliki olduğunu,taşınmazın Murat Nehrinin bir kolu olan Şor Göl alanı içerisinde kaldığını,taşınmazın tamamının sazlık alan içerisinde kaldığını,sulak alanların doldurulması veya kurutulmasının yasak olduğunu,DSİ'nin 6200 Sayılı T3 Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun2....
Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava dilekçesinde; davalı tarafça açılan kamulaştırmasız el koyma tazminatı istemine ilişkin davada mahkemece verilen kabul kararının temyizi üzerine Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin kamulaştırmasız el koyma tazminatı tutarından düzenleme ortaklık payı oranında indirim yapılması gerektiği yönündeki bozması üzerine davacı ... tarafından ödenen düzenleme ortaklık payı bedelinin tahsili amacıyla yapılan takibe itiraz üzerine itirazın iptali, takibin devamı ile %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilmesi istenilmiş; mahkemece kamulaştırmasız el koyma tazminatı istemine yönelik yargılama devam ettiğinden muaccel olmayan alacak nedeniyle takip yapılması ve dava açılmasında hukuki yarar bulunmadığı gerekçesiyle davanın usulden reddine karar verilmiştir. Dosya arasında bulunan ... 2....
