"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat (eski hale getirme bedeli) ve ecrimisil istemine ilişkindir.Davanın bu niteliğine göre inceleme görevi Yargıtay 5.Hukuk Dairesinindir. Bu itibarla dosyanın gerekli inceleme yapılmak üzere Yüksek 5.Hukuk Dairesine gönderilmesine, 05/12/2012 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi ve tazminat isteğine ilişkindir. Hakimler Savcılar Kurulu'nun iş bölümüne dair kararı uyarınca, "Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan el atmanın önlenmesi, taşınmaz ve muhtesat bedellerinin tahsili davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar" ilişkin istinaf kanun yolu başvurularını inceleme görevi Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine ait olduğu anlaşıldığından, Dairemizin görevsizliğine karar verilerek aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur. HÜKÜM : Yukarıda açıklanan gerekçelerle; İş bölümü yönünden Dairemizin GÖREVSİZLİĞİNE, dosyanın görevli Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi 4. HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 6100 sayılı HMK'nın 352. maddesi uyarınca dosya üzerinden yapılan ön inceleme sonunda oybirliği ile karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü. - K A R A R - Dava, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Arazi niteliğindeki ... mahallesi, 342 parsel (eski 28) sayılı ve 375 parsel (eski 29) sayılı taşınmazlara gelir metodu esas alınarak değer biçilmesinde ve tespit edilen bedelin davalıdan alınarak davacıya ödenmesine, davacı adına olan tapu kaydının iptali ile davalı idare adına tesciline karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
Şöyle ki; El atılan taşınmazların bedelleri ile eski hale getirme bedelleri ayrı ayrı hesaplanarak eski hale getirme bedelinin, yer bedelinden az olması halinde eski hale getirme bedeline, aksi halde taşınmazların bedellerine hükmedilmesi ve tapularının iptali ile idare adına tesciline karar verilmesi gerekir. Bu durumda arazi niteliğindeki taşınmazlara net geliri esas alınarak değer tespit edilip el atılan bölümlerin yer bedeli ile el atmadan dolayı oluşan müdahalenin giderilmesi ve taşınmazın eski hale getirilmesi hususlarında bilirkişi kurulundan ek rapor alınarak eski hale getirme bedeli, yer bedelinden fazla olması halinde el atılan yerlerin bedeline hükmedilip, davacı üzerindeki tapuların iptaline, yer bedelinin fazla olması halinde ise eski hale getirme bedeline hükmedilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde hüküm kurulması, Doğru görülmemiştir....
Öte yandan yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre; bir taşınmaza kamulaştırmasız el atılması halinde, müdahalenin önlenmesi talebi yanında eski hale getirme talebi de varsa, taşınmazın kamulaştırmasız el konulan bölümünün bedeli ile eski hale getirme bedeli ayrı ayrı tespit ettirilerek, el konulan bölüm bedeli, eski hale getirme masraflarından fazla ise müdahalenin önlenmesi kararı ile birlikte taşınmazın eski hale getirilmesine karar verilmeli; şayet eski hale getirme masrafları zemin bedelinden fazla ise bu durumda el konulan zemin bedelinin davalı idareden tahsili ve bu bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptali ile davalı idare adına tapuya kayıt ve tesciline karar verilmesi gerekir (bkz. Y. 5. HD'nin 2019/5189 E ve 2020/10982 K sayılı ilamı)....
Bu müdahaleye fiili el atma denilmektedir; Hukuk Genel Kurulu'nun 2010/5- 662 Esas 2010/651 Karar sayılı ve 15/10/2010 tarihli kararı ile hukuki el atma kavramı hukukumuza girmiştir; İmar mevzuatına göre mülk sahipleri ruhsat talepleri sırasında taşınmazlarının yolda veya umumi hizmet alanlarında kalan kısımlarını kendi rızaları ile terk etmektedirler, rızaya dayalı terklerde kamulaştırmasız el atmadan söz edilemez. Buna göre, kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için kişiye ait gayrimenkulün idarece (kamu hizmetinde kullanılmak amacıyla) işgal edilmiş olması (fiili el atılmış olması) ve bu işgalin kanunda öngörülen usul ve esaslara uyularak tesis edilmiş bir kamulaştırma işlemine dayanmadan gerçekleştirmiş olması gerekmektedir....
Ayrıca, bir taşınmaza kamulaştırmasız el atılması halinde, müdahalenin önlenmesi talebi yanında eski hale getirme istemi de varsa, bilirkişi kurulu eşliğinde yapılacak keşif sonucu müdahale edilen kısımın değerinin belirlenmesi, ayrıca taşınmazın eski hale getirme bedeli de tespit edildikten sonra, el konulan bölüm bedeli, eski hale getirme bedelinden fazla ise müdahalenin önlenmesi ile birlikte taşınmazın eski hale getirilmesine, şayet eski hale getirme masrafları zemin bedelinden fazla ise bu durumda el konulan zemin bedelinin davalı idareden tahsili ve el konulan bölümün davacı üzerindeki tapusunun iptaline karar verilmesi gerekir. Kamulaştırmasız el atmadan kaynaklı davalarda, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun değer belirlemeye esas hükümleri kıyas olarak uygulanır. Bunun için, taşınmazın fiili el atma tarihindeki niteliğinin tespiti ve sonrasında da, belirlenen bu niteliğe göre dava tarihindeki değerinin belirlenmesi esastır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki kamulaştırmasız el atılan taşınmazların eski hale getirilmesi ve ecrimisil davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kısmen kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı idare vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R - Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmazların eski hale getirilmesi ve ecrimisil istemine ilişkindir. Mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı idare vekilince temyiz edilmiştir. Bilirkişi incelemesi yaptırılmıştır. Arazi niteliğindeki taşınmazlara net geliri esas alınarak el atılan yer bedeli ile hafriyat bedelinin belirlenerek, yer bedelinden daha az olan eski hale getirme bedelinin tahsiline ve ecrimisile karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2019/3706 KARAR NO : 2021/2153 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ULUDERE ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 14/11/2018 NUMARASI : 2017/43 ESAS- 2018/293 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırmasız El Atmadan Kaynaklanan Tazminat KARAR : Yukarıda yazılı ilk derece mahkemesinin kararına karşı davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuş ve istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize tevzi edilmiş olmakla dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN TALEP VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Şırnak İli, Uludere İlçesi, Ortabağ Köyü 277 ada 3 parselde kayıtlı taşınmaza idare tarafından kamulaştırma işlemi yapılmaksızın yol geçirilmek suretiyle el atıldığını belirterek eski hale getirilmesi için bedel mümkün değilse kamulaştırmasız el atmadan doğan tazminat ve ayrıca ecrimisil talep ettiklerini açıklayarak 6000 TL'nin ( 3000 TL si ecrimisil) dava tarihinden itibaren...
taşınmaz bedeli ile eski hale getirme masraflarının tahsili istemine ilişkindir....
