ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/10/2019 NUMARASI : 2019/267 E- 2019/682 K DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Kamulaştırma Yoluyla İrtifak Hakkı Tesisi) KARAR : Akhisar 2.Asliye Hukuk Mahkemesinin 23/10/2019 tarih, 2019/267 Esas ve 2019/682 Karar sayılı hükmünün, istinaf başvurusu yoluyla incelenmesinin davalı tarafından istenilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü; A) İDDİA: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Gölmarmara- Salihli- Alaşehir- Kula Doğalgaz iletim hattının geçtiği Manisa ili Gölmarmara ilçesi Kayaaltı Mahallesi 209 parsel sayılı taşınmazın bir bölümünden daimi irtifak hakkı ve geçici irtifak hakkı kamulaştırılması ile ilgili kararının Enerji Piyasası Düzenleme kurulunun 21/04/2016 tarih ve 6230- 14 sayılı kararı ile alındığını ve Botaş Genel Müdürlüğünün 11/06/2018 tarih ve 0313 Sayılı oluru ile kamulaştırma kanunu hükümlerine göre BOTAŞ lehine kamulaştırılmasına karar verildiğini, 4650 Sayılı Kanun ile değiştirilen 2942 Sayılı Kanunun 27.maddesine göre...
Ancak; 1-Enerji nakil hattının inşası sırasında kamulaştırmaya konu taşınmazın zemini üzerinde yer alan şeftali fidanları da zarar görmüş ise bunların sayısının ve bedelinin tespiti ile irtifak hakkı ve direk yeri için bilimsel metotla bulunan kamulaştırma bedeline ilavesi gerekirken, tarım arazisi için belirlenen m2 değere şeftali ağacı bedeli eklenerek bulunan değer üzerinden irtifak hakkı tesis bedeli ile direk yeri bedelinin hesaplanması, 2-Dava konusu taşınmazın kamulaştırılmasına davacı idarece karar verildiğine göre mülkiyet kamulaştırmasına konu olan kısmının doğrudan davacı idare adına tesciline karar verilmesi gerektiği düşünülmeden hazine adına tesciline karar verilmesi 3-Taşınmazın kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulan kısmının tapu kütüğüne tesciline de karar verilmesi gerekirken, irtifak hakkının tesisine karar verilmesiyle yetinilmesi, Doğru görülmemiştir....
Ancak; 1-Davanın dayanağını oluşturan 2942 Sayılı Yasanın 4650 Sayılı Yasa ile Değişik 19. maddesi hükmü uyarınca dava konusu taşınmazın durumunun bildirilmesi ve ayrıca öngörülen ilanın yapılması üzerine Hazinenin davaya herhangi bir itirazı ve katılma istemi olmadığına göre, Mahkemece Hazinenin davalı sıfatı ile davaya katılmasına karar verilmiş olması ve dolayısıyla da yargılama sonunda aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi, 2-2942 Sayılı Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasa ile değişik 19.maddesi tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz malın kamulaştırmayı yapan idare adına tescilini düzenlemekte olup, irtifak hakkı tesisi ile ilgili bir hüküm içermemekte ise de anılan yasa mülkiyet kamulaştırması hakkında olduğu kadar, kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulmasına ilişkin hükümleri de kapsamaktadır. İrtifak hakkının tapuya tescil edilebilmesi için de taşınmazın tapuda kayıtlı olması zorunludur....
-2- 2007/5698-5477 Ancak; 1-Davanın dayanağını oluşturan 2942 Sayılı Yasanın 4650 Sayılı Yasa ile Değişik 19. maddesi hükmü uyarınca dava konusu taşınmazın durumunun bildirilmesi ve ayrıca öngörülen ilanın yapılması üzerine Hazinenin davaya herhangi bir itirazı ve katılma istemi olmadığı ve mahkemece Hazinenin davalı sıfatı ile davaya katılmasına karar verilmiş bulunduğu ve yargılama sonunda Hazine aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi, 2-2942 Sayılı Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasa ile değişik 19.maddesi tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz malın kamulaştırmayı yapan idare adına tescilini düzenlemekte olup, irtifak hakkı tesisi ile ilgili bir hüküm içermemekte ise de anılan yasa mülkiyet kamulaştırması hakkında olduğu kadar, kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulmasına ilişkin hükümleri de kapsamaktadır. İrtifak hakkının tapuya tescil edilebilmesi için de taşınmazın tapuda kayıtlı olması zorunludur....
-2- 2007/5699-5476 Ancak; 1-Davanın dayanağını oluşturan 2942 Sayılı Yasanın 4650 Sayılı Yasa ile Değişik 19. maddesi hükmü uyarınca dava konusu taşınmazın durumunun bildirilmesi ve ayrıca öngörülen ilanın yapılması üzerine Hazinenin davaya herhangi bir itirazı ve katılma istemi olmadığı ve mahkemece Hazinenin davalı sıfatı ile davaya katılmasına karar verilmiş bulunduğu halde kendiliğinden yargılama sonunda Hazine aleyhine vekalet ücretine hükmedilmesi, 2-2942 Sayılı Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasa ile değişik 19.maddesi tapuda kayıtlı olmayan taşınmaz malın kamulaştırmayı yapan idare adına tescilini düzenlemekte olup, irtifak hakkı tesisi ile ilgili bir hüküm içermemekte ise de anılan yasa mülkiyet kamulaştırması hakkında olduğu kadar, kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulmasına ilişkin hükümleri de kapsamaktadır. İrtifak hakkının tapuya tescil edilebilmesi için de taşınmazın tapuda kayıtlı olması zorunludur....
Ancak; 1- Bozma ilamı doğrultusunda alınan 12.06.2007 günlü bilirkişi kurulu ek raporunda dava konusu taşınmazın kamulaştırma bedeli 6.194.848.522 TL tespit edildiği halde mahkemece, daha fazla kamulaştırma bedeline hükmedilmesi, 2- Taşınmazın kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulan kısmının tapu kütüğüne tesciline de karar verilmesi gerekirken, irtifak hakkının tesisine karar verilmesiyle yetinilmesi, Doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 28.05.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi....
Ancak; 1)2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca ve Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulması nedeniyle taşınmaz malda oluşacak değer düşüklüğü oranının (dolayısıyla kamulaştırma bedelinin) saptanmasında taşınmaz malın cinsi (arsa veya arazi olması) ve yüzölçümü ile irtifak hakkının kurulduğu alanın yüzölçümü, irtifakın niteliği (petrol, akaryakıt ya da doğalgaz boru hattı, elektrik enerjisi nakil hattı vb.) ve konumu göz önünde bulundurulur. Buna göre bulunacak değer düşüklüğü oranı (yöntemince kanıtlanmış önemli ve özel bir durum söz konusu olmadıkça) taşınmaz malda irtifak hakkının kurulduğu alanın mülkiyet değerinin arazilerde %35'inden, arsalarda %50'sinden fazla olamaz....
Ancak; 1)2942 sayılı Yasanın 4650 sayılı Yasa ile değişik 11. maddesinin son fıkrası uyarınca ve Yargıtayın yerleşmiş uygulamalarına göre kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı kurulması nedeniyle taşınmaz malda oluşacak değer düşüklüğü oranının (dolayısıyla kamulaştırma bedelinin) saptanmasında taşınmaz malın cinsi (arsa veya arazi olması) ve yüzölçümü ile irtifak hakkının kurulduğu alanın yüzölçümü, irtifakın niteliği (petrol, akaryakıt ya da doğalgaz boru hattı, elektrik enerjisi nakil hattı vb.) ve konumu göz önünde bulundurulur. Buna göre bulunacak değer düşüklüğü oranı (yöntemince kanıtlanmış önemli ve özel bir durum söz konusu olmadıkça) taşınmaz malda irtifak hakkının kurulduğu alanın mülkiyet değerinin arazilerde %35'inden, arsalarda %50'sinden fazla olamaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmaz mal üzerinde irtifak hakkı tesisi ile idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; 1-Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin son fıkrası hükmüne göre, kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisinde, kamulaştırma nedeniyle taşınmazda oluşacak değer düşüklüğü kamulaştırma bedelidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, Kamulaştırma Yasasının 4650 Sayılı Yasayla değişik hükümleri uyarınca,... Mahallesi 473 ada 20 parsel sayılı taşınmazın kamulaştırma bedelinin tespiti ve idare adına tescili istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlarla yasal gerektirici nedenlere ve özellikle kanıtların takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre sair temyiz itirazları yerinde değildir. Ancak; Kamulaştırma Yasasının 11. maddesinin son fıkrası hükmüne göre kamulaştırma yoluyla irtifak hakkı tesisinde kamulaştırma bedeli, bu kamulaştırma nedeniyle taşınmazın tamamında oluşacak değer düşüklüğüdür....
