Bir taşınmazla ilgili kamulaştırmasız el atma davası devam ederken kamulaştırma bedel tespit tescil davası açılması halinde, asıl olan kamulaştırma davası olup, bedel tespit ve tescil yönünden inceleme yapılıp davaya devam edilmesi, kamulaştırmasız el atma davasında ise, bedel tespit tescil davasının sonucunun bekletici mesele yapılması gerekir. İdare tarafından açılan tespit ve tescil davasının, kamulaştırmasız el atmadan kaynaklanan tazminat davasında bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerekmektedir. Bu itibarla, idarenin açmış olduğu bedel tespiti" davasının, kamulaştırmasız el atma davası için bekletici mesele yapılması, bedel tespiti davasında usulünce kamulaştırma bedeli tespit edilerek, bedel tespiti davasının kesinleşmesinden sonra da kamulaştırmasız el atma davasının oluşacak sonuca göre karara bağlanması gerekmektedir. (Emsal; Yargıtay 5. Hukuk Dairesi Başkanlığı'nın 2017/30245 E - 2019/7764 K sayılı ilamı; Yargıtay 5....
Zira, imar planının uygulanması nedeniyle, mülkiyet hakkının kısıtlanıp kısıtlanmadığı, idarenin imar kanunundaki hükümlere uygun hareket edip etmediği ve kamulaştırma kanunu hükümleri uyarınca kamulaştırma işleminin tesisinin zorunlu olup olmadığı ve bu işlemin hangi idare yada idarelerce gerçekleştirileceğinin tespiti ancak bu konuda açılacak iptal davası ile açıklığa kavuşturulabilecektir. Bedel tespiti ve tescili ise ancak kamulaştırma işleminin gerekliliği ve kamulaştırmayı yapacak idarenin tespitinden sonra kamulaştırma sürecinin bir parçası, tamamlayıcısı niteliğindedir....
Zira, imar planının uygulanması nedeniyle, mülkiyet hakkının kısıtlanıp kısıtlanmadığı, idarenin imar kanunundaki hükümlere uygun hareket edip etmediği ve kamulaştırma kanunu hükümleri uyarınca kamulaştırma işleminin tesisinin zorunlu olup olmadığı ve bu işlemin hangi idare yada idarelerce gerçekleştirileceğinin tespiti ancak bu konuda açılacak iptal davası ile açıklığa kavuşturulabilecektir. Bedel tespiti ve tescili ise ancak kamulaştırma işleminin gerekliliği ve kamulaştırmayı yapacak idarenin tespitinden sonra kamulaştırma sürecinin bir parçası, tamamlayıcısı niteliğindedir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/3492 KARAR NO : 2022/2880 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 21/06/2022 NUMARASI : 2018/637 ESAS - 2022/383 KARAR DAVA KONUSU : Kamulaştırma (Bedel Tespiti ve Tescil) KARAR : Gediz Asliye Hukuk Mahkemesinin yukarıda numarası yazılı dava dosyasının istinaf incelemesi sonucunda; G E R E Ğ İ D Ü Ş Ü N Ü L D Ü Tarafların İddia ve Savunmalarının Özeti Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; Kütahya ili Gediz ilçesi Gölcük mah. 103 ada 76 parsel sayılı taşınmazın 501,995 m2 bölümün kamulaştırma bedelinin tespiti ile tespit edilen bedel karşılığı dava konusu taşınmazın kamulaştırılan kısmının T1 adına tescil ve yol olarak tapudan terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Ancak; 1)4650 sayılı yasayla değişik 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanununun 10.maddesi uyarınca açılan bedel tespit ve tescil davasında aynı kanunun 15/son maddesine göre değerlendirmenin dava tarihi esas alınarak yapılması gerekir. Belirtilen nedenle; dava konusu taşınmaza dava tarihi olan 2014 yılı esas alınmak suretiyle ilçe tarım müdürlüğü verilerine göre değer biçilmesi gerekirken, bu husus gözetilmeden, 2013 yılı resmi verilerine göre tespit edilen metrekare birim fiyatına endeks uygulanmak suretiyle değer biçen bilirkişi kurulu raporuna göre hüküm kurulması, 2)Dava konusu taşınmaza ait ilk kamulaştırma nedeniyle Yalova 2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2014/10E.-215K. sayılı dosyası ile açılan kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescili istemli davada kamulaştırmadan arta kalan ve eldeki davanın konusu olan 2.581,86 m2'lik kısım için hükmedilen % 5 değer azalış bedeli dikkate alınmadan hesaplama yapılmak suretiyle fazla bedel tespiti, Doğru görülmemiştir....
Ortada 2942 Sayılı Kamulaştırma Kanunu'nun 10. maddesine uygun olarak açılmış bir kamulaştırma bedel tespit tescil davası bulunmadığından ve kamulaştırma kararı olmadan bedel tespit tescil davası açılamayacağından davanın reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru görülmemiştir Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA, temyiz peşin harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 13.04.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
CEVAP Davalı Hazine vekili cevap dilekçesinde özetle; 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesi uyarınca açılan bedel tespit ve tescil davası neticesinde kamulaştırma bedelinin bloke edildiğini, 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesine 19.04.2018 tarihinde 7139 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesi ile eklenen "idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hakim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakil olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmesine" ilişkin düzenlemenin 27.11.2020 tarihli ve 31317 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 16.07.2020 tarihli ve 2018/104 Esas, 2020/39 Karar sayılı Anayasa Mahkemesi kararı ile iptal edildiğini, ayrıca bedel tespit ve tescil davası üzerinden dosyanın karara bağlanmasıyla birlikte aleyhine ve kanuna açık aykırılık hâllerinde...
CEVAP Davalı idare vekili cevap dilekçesinde; 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesi uyarınca açılan bedel tespit ve tescil davası neticesinde kamulaştırma bedelinin bloke edildiğini, 2942 sayılı Kanun’un 10 uncu maddesine 19.04.2018 tarihinde 7139 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesi ile eklenen "idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit edilen bedelden az olması durumunda hakim tarafından tespit edilen bedel, fazla olması durumunda idarenin kıymet takdir komisyonunca tespit ettiği bedel, peşin ve nakit olarak hak sahibi adına, kalanı ise bedele ilişkin kararın kesinleşmesine kadar üçer aylık vadeli hesapta nemalandırılmak ve kesinleşen karara göre hak sahibine verilmesine" ilişkin düzenlemenin 27.11.2020 tarihli ve 31317 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 16.07.2020 tarihli ve 2018/104 Esas, 2020/39 Karar sayılı Anayasa Mahkemesi ilâmı ile iptal edildiğini, ayrıca bedel tespit ve tescil davası üzerinden dosyanın karara bağlanmasıyla birlikte aleyhine ve kanuna açık aykırılık hallerinde kanun...
Ancak; 1)Taşınmazın sulu tarım arazisi niteliği, konumu ve yüzölçümü dikkate alındığında değeri belirlenirken kapitalizasyon faiz oranının % 4 uygulanması gerekirken, bu oranın % 5 kabulü ile az bedel tespiti, 2)4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kanunun 10. maddesi gereğince açılan tespit ve tescil davalarında değerlendirmenin; aynı Kanunun 15/son maddesi uyarınca dava tarihi itibariyle yapılması gerekir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların yol olarak tapudan terkini davasından dolayı yapılan yargılama sonunda: Davanın kabulüne dair verilen yukarıda gün ve sayıları yazılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi, davalı vekilince verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla, dosyadaki belgeler okunup uyuşmazlık anlaşıldıktan sonra gereği görüşülüp düşünüldü: - K A R A R – Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10. maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazların yol olarak tapudan terkini istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş; hüküm, davalı vekilince temyiz edilmiştir....
