DELİLLER VE GEREKÇE Dava, çeklerin kaybedildiğini bildiren keşidecinin TTK.nun 818/s madde hükmü delaletiyle TTK.nun 757, 763 ve 764 madde hükümleri gereğince kıymetli evrakın iptali istemine ilişkindir. Zayi nedeniyle açılan iptal davasında, öncelikle zayi edildiği bildirilen evrakın kıymetli evrak niteliğini taşıması, kıymetli evrakın davacının kendi iradesi dışında elinden çıkması, zayi edilen kıymetli evrakın kimin elinde olduğunun bilinmemesi ve davacının zayi edildiği bildirilen kıymetli evrakta hamil olması gerekmektedir. Davacı dava konusu çekte keşidecidir....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2021/666 Esas KARAR NO : 2022/133 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 14/10/2021 KARAR TARİHİ : 08/02/2022 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacı dava dilekçesinde özetle; keşidecisi ------çekin kaybolması nedeniyle zayi nedeni ile iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava, TTK.nun 818/1-s, 757-765. madde hükümlerine göre zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali isteğine ilişkindir. TTK.757-765.maddelerinde yer alan yasal düzenlemeye, yerleşik uygulamaya ve ilmi açıklamalara göre zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptalini isteme hakkı TTK.651/2.maddesi uyarınca hamile aittir. Kıymetli evrakta hakkın senede bağlı olması nedeniyle, senedin zayi olması halinde hak sahibine iptal kararı alarak, hakkını senetsiz olarak ileri sürme ya da yeni bir kıymetli evrak tanzimini isteme olanağı tanınmak istenmiştir....
Kıymetli evrak iptali veya çek iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 6102 sayılı TTK 757 madde hükmünde kıymetli evrakın iptali ve önleyici önlemler konusunda düzenleme yapılmıştır. Yapılan düzenlemede iradesi dışında poliçe elinden çıkan kişi ödeme veya hamilin yerleşim yerindeki Asliye Ticaret Mahkemesi'nden muhatabın poliçeyi ödemekten men edilmesini isteyebilir. Kıymetli evrak iptali zayii edilmesi nedeniyle iptalini talep etme hakkı TTK 757 madde hükmünde yapılan açık düzenleme uyarınca kıymetli evrak (bono, poliçe, çek) elinden çıkan kişi yani yetkili hamil bu davayı açma hakkına sahiptir....
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur, yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çek ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (...). 11. Kıymetli evrak iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 12....
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur, yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çek ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (...). 11. Kıymetli evrak iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 12....
Zayi nedeniyle kıymetli evrak iptali, kıymetli evrakta hak ile çek arasındaki sıkı bağlılığın, çekin zayi edilmesi halinde ortaya çıkaracağı haksızlıkları önleme ihtiyacından doğmuştur, yetkili hamil veya lehtar tarafından zayi edilen çekin hak sahipliğini teşhis fonksiyonunu ortadan kaldırarak ve dilekçe sahibinin söz konusu hakka sahip olduğu konusunda bir karine yaratarak bu hakkı çekişmesiz olarak talep etmesini sağlamaya yönelik nizasız kaza yani hasımsız dava konusu bir işlemdir. Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından verilecek iptal kararı ile birlikte borçlu, bono, poliçe veya çek ibraz edilmeden ödeme imkanına kavuşmaktadır (...). 11. Kıymetli evrak iptali davalarında amaç; kıymetli evrakı ibraz mecburiyetinde olan ve çekin zilyetliğini kaybetmesi nedeniyle bu zorunluluğu yerine getiremeyen lehtar veya hamile, hakkının mevcudiyetini kanıtlamak bakımından bir imkan sunmak ve çeki ibraz edememekten dolayı alacak hakkını kullanmaktan mahrum kalmasını önlemektir. 12....
ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ ESAS NO : 2020/219 Esas KARAR NO : 2021/5 DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 08/06/2020 KARAR TARİHİ : 05/01/2021 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davanın yapılan açık yargılaması sonunda, İDDİA : Davacı vekili dava dilekçelerinde, ... Bankası ... Kurumsal Şubesi ... seri numaralı 25.04.2020 keşide tarihli 12.819,99 TL bedelli çekin zayi olduğunu, 6102 sayılı TTK m.818 atfıyla uygulanacak TTK m.757 doğrultusunda söz konusu çekin iptaline karar verilmesini talep etmiştir. SAVUNMA : Dava hasımsız olarak açılmıştır. YARGILAMA VE GEREKÇE : Dava, avacının yetkili hamil olduğu çekin zayi nedeniyle iptali istemine ilişkindir. Banka cevapları,gazete ilanları ve diğer belgeler dosyada mevcuttur....
Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR ESAS NO : 2023/137 Esas KARAR NO : 2023/175 HAKİM : KATİP : DAVACI : VEKİLİ : DAVALI : DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 06/02/2023 KARAR TARİHİ: 08/02/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 09/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, Davacı dava dilekçesinde özetle; .../... Şubesi'ne ait, keşide yeri ... olan, keşide yeri boş bırakılmış, ... çek numaralı, 500.000,00 TL bedelli çeki kaybettiğini, çekin kötü niyetli şahısların eline geçerek tahsil için bankaya ibrazı mümkün olduğundan öncelikle ödeme yasağı konulmasını ve çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali talebinden ibarettir. TTK'nın 651. maddesine göre kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir....
Ankara Batı ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ KARAR ESAS NO : 2023/136 Esas KARAR NO : 2023/174 HAKİM : KATİP : DAVACI : VEKİLİ : DAVALI : DAVA : Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) DAVA TARİHİ : 06/02/2023 KARAR TARİHİ: 08/02/2023 GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 14/02/2023 Mahkememizde görülmekte olan Kıymetli Evrak İptali (Çek İptali (Hasımsız)) davasının yapılan açık yargılaması sonunda, Davacı dava dilekçesinde özetle; ... Bankası ... Şubesi'ne ait, keşide yeri ... olan, keşide yeri boş bırakılmış, ... çek numaralı, 250.000,00 TL bedelli çeki kaybettiğini, çekin kötü niyetli şahısların eline geçerek tahsil için bankaya ibrazı mümkün olduğundan öncelikle ödeme yasağı konulmasını ve çekin zayi nedeniyle iptaline karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Dava zayi nedeniyle kıymetli evrakın iptali talebinden ibarettir. TTK'nın 651. maddesine göre kıymetli evrak zayi olduğu takdirde mahkeme tarafından iptaline karar verilebilir....
TTK nun 651–653. maddelerinde kıymetli evrakın genel olarak zayi nedeniyle iptali, TTK nun 657. maddesinde nama yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali, TTK nun 661–669. maddelerinde hamile yazılı senetlerin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 757–765. maddelerinde kambiyo senetlerinden poliçenin zayi nedeniyle iptali düzenlenmiştir. TTK nun 778/1-ı maddesinin yaptığı atıf gereğince kambiyo senetlerinden bononun zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususu ile TTK nun 818/1-s maddesinin yaptığı atıf gereğince (TTK nun 764/2. maddesi ile 765. maddesi hükümleri hariç olmak üzere) kambiyo senetlerinden çekin zayi nedeniyle iptali poliçenin zayi nedeniyle iptali hükümlerine göre olacağı hususları düzenlenmiştir....
