Değerlendirme Prime esas kazancın tespitine yönelik eldeki davada; Mahkemece yazılı belgeye dayanan ücret tespitini hükme esas alan işçilik alacakları dosyasının yazılı delil başlangıcı olduğunun kabulü ile 19.08.2019 tarihli bilirkişi raporunda hesaplanan miktarlarda prime esas kazanç olduğunun tespitine karar verilmiş ise de söz konusu karar yanılgılı değerlendirmeye dayalı olup; Mahkemece, toplanan deliller değerlendirilerek ve ücretin ispatı konusunda yukarıda bahsedildiği üzere yazılı delil arandığı gözetilerek asgari ücretin üzerinde ücret ödemeleri bulunup bulunmadığının tespiti ile işçilik alacağına ilişkin davanın varlığı ve neticelenip kesinleşmesi karşısında işverence sigortalıya ödemenin yapılması halinde sadece hizmetin gerçekleştiği son ayın prime esas kazancına dahil edilebileceği, ayrıca prime esas kazanç tespiti davalarında kurumun davalı konumunda olması gerektiği hususu gözetilerek karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmiş olması usul...
K A R A R Dava, davacı işyerinin fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 01/01/2007-31/12/2007 tarihleri arasında davacı şirkete bağlı olarak çalışan sigortalılara yapılan yemek ve yol yardımlarının 506 sayılı Yasanın 77' nci maddesi kapsamında prime esas kazanç matrahına dahil edilmemesi gerektiğinin tespiti ile, yol ve yemek yardımları üzerinden Kurum'a ödenmiş sigorta primlerinin Kurum hesabına yatırıldığı tarihten itibaren yasal faizi ile tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir....
Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığında eldeki dosya incelendiğinde, öncelikle mahkemece davacının talebi somutlaştırılmalı, hangi tarihler arasında hangi kalemler için talepte bulunduğu açıklatılmalı, sigorta primine esas kazancın tespiti ve aylık farkının tespiti dışındaki diğer tüm bireysel alacak talepleri için mevcut dosyadan tefrik edilmeli, işçilik alacaklarına yönelik kesinleşen dava dosyaları incelenerek, bu dosyalarda verilen hüküm uyarınca, işverence sigortalıya ödeme yapılıp yapılmadığı araştırılmalı ve sonucuna göre varsa ödemenin sadece hizmetin gerçekleştiği son ayın prime esas kazancına dahil edilebileceği de dikkate alınarak, elde edilecek sonuca göre hüküm kurulmalıdır. Bu maddi ve hukuki olgular göz önünde bulundurulmaksızın, mahkemece, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme sonucu, yazılı şekilde karar verilmesi, usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, davacının prime esas kazanç tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, bozmaya uyularak yapılan yargılama neticesinde ilamında belirtildiği şekilde davanın reddine karar verilmiştir. Hükmün, davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. Dava, sigorta primine esas kazanç (ücret) tutarının tespitine ilişkin olup, Mahkemece, bozma sonrası yapılan yargılama neticesinde davanın reddine karar verildiği anlaşılmıştır. Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun “Prime Esas Ücretler” başlığını taşıyan 77. maddesinin 1. fıkrası ile 5510 sayılı Kanun'un “Prime Esas Kazançlar” başlıklı 80. maddesinin 1. fıkrasında, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır....
"İçtihat Metni" Mahkemesi : İş Mahkemesi Tarihi : 19.11.2015 Dava, hizmet ve sigorta primine esas ücret tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, ilamında belirtilen gerekçelerle davanın kabulüne karar verilmiştir....
Hizmet ve prime esas kazancın tespiti istemi ile açılan davada Bölge Adliye Mahkemesi davanın kısmen kabulüne ve davacının 14.04.2003-21.06.2006 tarihleri arasında asgari ücretle çalıştığının tespitine dair kararının Özel Dairece hizmet tespiti yönünden eksik inceleme ve prime esas kazanç tespiti yönünden ise emsal ücret yönünden araştırma yapılması yönünde bozulması sonrası verilen direnme kararı; 1.1.Hizmet tespiti yönünden; 2008/5-01.05.2009 dönemi için tam çalışma yapılıp yapılmadığının, 14.04.2003 öncesi de eksik inceleme nedeni ile, 1.2. Prime esas kazanç yönünden ise emsal ücret araştırması yapılmayacağı, yazılı belge aranacağı, dosyada prim ve ücret makbuzları nedeni ile yazılı delil başlangıcı deliller olması dikkate alınarak ve tanık da dinlenerek prime esas kazancın tespiti gerektiği şeklinde değişik gerekçe ile bozulmasına karar verilmiştir. 2....
Somut davada; davacının, Bursa Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğüne (BUSKİ) ait hizmet binalarının genel temizliği hizmet alımı kapsamında adına tescil edilen 1144315.016 sicil numaralı iş yeri çalışanlarına 2008 yılı 3, 8, 9, 11 ve 12. aylarda ödenen yemek yardımlarının sigorta primine esas kazanç miktarına dahil edilmemesi gereken 152,71 TL miktarın sigorta primine esas kazanç miktarına dahil edildiği; 2003 yılı 3, 4, 5, 6, 7, 8 ve 9. aylarda ödenen yol yardımlarının tamamı olan 25.903,09 TL miktarın sigorta primine esas kazanç miktarına dahil edildiği anlaşıldığından ve dolayısıyla anılan kanuni düzenlemelere uygun olarak yemek ve yol yardımlarının işveren hissesine düşen miktarı yönünden hesaplama yapan bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmesinde bir isabetsizlik görülmediğinden, davalının yerinde bulunmayan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmesi gerekmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/532 KARAR NO : 2023/325 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : GÜROYMAK ASLİYE HUKUK (İŞ) MAHKEMESİ TARİHİ : 06/10/2021 NUMARASI : 2018/154 ESAS 2021/223 KARAR DAVA KONUSU : Prime Esas Kazanç Tespiti KARAR : Güroymak Asliye Hukuk (İş) Mahkemesinin 06/10/2021 tarih ve 2018/154 Esas, 2021/223 Karar sayılı dosyası davalı T3 ve davalı T5 vekillerince ayrı ayrı istinaf kanun yoluna başvurulmasıyla Dairemize gönderilmiş olmakla, yapılan müzakeresi sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ....
Somut olayda, yargı kararı (işçilik alacağı dava dosyası) ile hak kazanılan ücret ve ücret niteliğindeki kazançların prime esas kazancına mal edilmesinde 5510 sayılı Kanunun 80/d maddesi hükümleri doğrultusunda sadece hak kazanılan ücretin uyuşmazlık konusu dönem prime esas kazanç matrahına ay be ay mal edilmesi gerektiği, ücret niteliğindeki diğer kazançların ise bu kazançların ödenmesi koşuluyla ödemenin yapıldığı ayın prime esas kazanç matrahına mal edilmesi, hizmet akdinin daha önceki bir tarihte sona ermiş olması karşısında ise yapılan ödemelerin çalışmanın geçtiği en son ayın prime esas kazanç matrahına mal edilmesi gerektiği gözetilerek bir sonuca gidilmesi gerekirken ilk derece Mahkemesince sigortalı kazancın her ay kazanç matrahına yansıtılarak prime esas kazanç matrahının tespiti şeklinde sonuca gidilmiş olması isabetsizdir....
Bu ücretlerin sigortalıya fiilen ödenmesi şart olmayıp, onun adına o ay için tahakkuk ettirilmiş olması prime esas kazanca dahil edilmesi için yeterlidir. Asıl ücretin eki niteliğinde bulunan prim ve ikramiyeler, prime esas kazançlar olarak brüt tutarları üzerinden ödendikleri aylar itibariyle prime esas tutulur. Bunların tahakkuk etmiş olması prime esas tutulmaları için yeterli olmamakta, ödenmiş olması da aranmaktadır (m.77/I-b). İdare veya kaza mercileri tarafından verilen karar uyarınca sigortalılara yapılan ödemeler (a) ve (b) bentlerinde öngörülen ücret türlerinden ayrımsızdır. Fark, bunların yönetim ve yargı mercilerince verilmiş kararlardan kaynaklanmalarıdır....
