İŞ MAHKEMESİ TARİHİ : 28/12/2020 NUMARASI : 2019/300- 2020/258 DAVA KONUSU : Prime Esas Kazanç Tespiti KARAR : Taraflar arasındaki prime esas kazanç tespiti davasının yapılan yargılaması sonunda mahkemece verilen karara karşı davacılar vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine Dairemizce dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda gereği görüşülüp düşünüldü....
veya delil başlangıcı mahiyetindeki belgenin dosyada yer almadığı, salt tanık beyanları ile senetle ispat kuralı üzerinde yer alan prime esas kazanç bedelinin tespit edilemeyeceği, bu nedenle davacı tarafın prime esas kazanç talebinin yerinde olmadığı ve hizmet tespitine esas dönemde, davacının 18.12.2022 tarihli bilirkişi bilirkişi raporunun sonuç kısmının A bendi ile tespiti yapılan asgari ücretle çalıştığı anlaşıldığından prime esas kazanç talebine yönelik fazlaya ilişkin istem reddedildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
IV-TEMYİZ KANUN YOLUNA BAŞVURU VE NEDENLERİ: Taraf vekilleri verilen kararın hatalı olduğunu belirtip, kararın bozulmasını istemiştir. V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Prime esas kazanç tutarının tespiti davasının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddesidir. Bu kapsamda davacı işçinin, işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, ücretinin ve davalı ...’na davalı işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur. Gerçek ücret; sigortalının kıdemi, yaptığı işin özelliği ve niteliğine göre ödenmesi gereken ücrettir. Hizmet akdinin tarafları görünüşte bir ücret belirlemiş olabilirler, ancak bu ücret tarafların aralarında kararlaştırdıkları gerçek ücret olmayabilir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI İlk Derece Mahkemesinin 14.03.2019 tarih, E.2017/343, K.2019/89 sayılı kararıyla; davacı vekili tarafından sunulan ticari defterleri, aylık ücret bordroları ile Başakşehir SGM tarafından sunulan hizmet döküm cetvellerinin incelemesinde, aylık ücret bordroları ile hizmet döküm cetvellerinde gösterilen prime esas kazanç kayıtlarının birbirleri ile örtüştüğü, davacı şirketin ticari defterleri ile hizmet döküm cetvellerinde gösterilen prime esas kazanç kayıtlarının birbirleri ile örtüştüğü; dava konusu dönemde davalı sigortalıların hesap hareketleri incelendiğinde, davalı sigortalıların almış oldukları ücretler ile hizmet döküm cetvellerinde gösterilen prime esas kazanç kayıtlarının birbirleri ile örtüştüğü, dava konusu hakkında tanık beyanlarının alındığı, bu durumda, davalı Kurum tarafından yapılan denetim sonucunda hazırlanan raporun, sadece denetim sırasındaki beyanlara istinaden düzenlendiği ve davalı sigortalıların prime esas kazançlarının eksik bildirildiğine...
V-İLGİLİ HUKUK KURALLARI VE İNCELEME: Davanın yasal dayanaklarından olan 506 sayılı Kanunun “Prime esas ücretler” başlığını taşıyan 77. maddesinin 1. fıkrası ile 5510 sayılı Kanunun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80. maddesinin birinci fıkrasında, sigortalıların prime esas kazançlarının nasıl belirleneceği açıklanmıştır....
Sosyal Güvenlik Hizmet dökümünde görülen ve maaşın brüt kazancını ifade eden kazanç tutarına prime esas kazanç denilmektedir. Prime esas kazanç gerçek olarak düzenlendiği sürece, maaş bordrosunda belirtilen brüt kazanç tutarıdır. Ayrıntılı hizmet dökümü incelendiğinde prime esas kazanç olarak listelenen tutarın ücret bordrosunda yer alan brüt maaş ile aynı olmadığı görülebilir. Bunun nedeni, prime esas kazanç kavramının çıplak ücretin yanında ikramiye, fazla mesai, para yardımı gibi ek kalemleri de kapsıyor olmasıdır....
Eldeki davada bozmadan sonra mahkemece yapılan yargılama sonucu davacının prime esas kazanç talebiyle ilgili verilen hüküm isabetli ise de; hizmet tespiti talebiyle ilgili mahkemece bozma ilamının yerine getirilmediği ve eksik araştırmayla hüküm verildiği görülmektedir. Hizmet tespiti davasının yasal dayanağı 506 sayılı Kanun’un 79/10 ve 5510 sayılı Kanun’un 86/9. maddeleridir. Bu tür sigortalı hizmetlerin tespitine ilişkin davalar, kamu düzenine ilişkindir. Bu nedenle özel bir duyarlılıkla ve özenle yürütülmesi zorunludur. Bu çerçevede hak kayıplarının ve gerçeğe aykırı sigortalılık süresi edinme durumlarının önlenmesi, temel insan haklarından olan sosyal güvenlik hakkının korunabilmesi için, bu tür davalarda tarafların gösterdiği kanıtlarla yetinilmeyerek, gerekli araştırmaların re'sen yapılması ve kanıtların toplanması gerektiği göz önünde bulundurulmalıdır....
Bu kapsamda işin ve işyerinin kapsam ve niteliği dikkate alınarak, davacı işçinin ücretinin ve davalı T6 işveren/işverenler tarafından ödenen ve ödenmesi gereken primlerin miktarının belirlenebilmesi amacıyla, prime esas kazancın tespitinde, gerçek ücretin esas alınması koşuldur....
"İçtihat Metni"Mahkemesi : İş Mahkemesi Dava, hizmet sürelerinin ve sigorta primine esas kazanç tutarının tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın reddine karar verilmiştir....
DEĞERLENDİRME/GEREKÇE: İşbu dava prime esas kazancın tespiti istemine ilişkindir. HMK’nın 355. maddesi uyarınca istinaf sebepleriyle sınırlı olarak ve resen kamu düzeni yönünden yapılan inceleme sonucunda; Davacı tarafın 19.09.2011 – 25.01.2013 tarihleri arasında davalı şirket nezdinde üroloji uzmanı operatör doktor olarak aylık 10.800,00 TL ücret ile çalıştığını ancak sigorta primlerinin gerçek ücret üzerinden yatırılmadığını, davacının prime esas kazancının tespitinin ve kurum kayıtlarının düzeltilmesinin talep edildiği anlaşılmaktadır. Prime esas kazanç tutarının tespiti davasının 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun Geçici 7. maddesi uyarınca yasal dayanağı 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun 77 ve 5510 sayılı Kanunun 80. maddesidir....
