Hizmet akdi, 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 313. maddesinin birinci fıkrasında ise, “Hizmet akdi, bir mukaveledir ki onunla işçi, muayyen veya gayri muayyen bir zamanda hizmet görmeyi ve iş sahibi dahi ona bir ücret vermeği taahhüt eder.” şeklinde tanımlanmıştır. Bu tanımda sadece hizmet ve ücret unsurları belirgin iken, 4857 sayılı Kanun’da daha önce Anayasa Mahkemesi ve öğretinin de kabul ettiği gibi “bağımlılık” unsuruna da yer verilmiştir. 5510 sayılı Kanun’un 3/11. maddesinde ise, hizmet akdinin 22.04.1926 tarihli ve 818 sayılı Borçlar Kanunu’nda tanımlanan hizmet akdini ve iş mevzuatında tanımlanan iş sözleşmesini veya hizmet akdini ifade edeceği belirtilmiştir. Görüldüğü üzere, 506 sayılı Kanun döneminde sigortalı niteliğini kazanmanın koşulları 5510 sayılı Kanun döneminde de farklılık arz etmemektedir....
İnşaat Tic.ve San.Ltd.Şti ise davacının hizmet süresinin 1 tam yılı doldurmaması nedeni ile kıdem tazminatına hak kazanmadığını savunmuştur. Mahkemece hizmet tespiti yönünden dosyanın tefrik edilerek ayrı bir esas sırasına kaydının yapılmasına ve işçilik alacakları yönünden davanın kabulüne karar verilmiş; hükmün, davalılardan ..... Isı Sist. Üretim ve Pazarlama A.Ş.'nin temyizi üzerine, karar; Dairemizin 19.11.2013 tarihli ilamı ile özetle, "...hizmet tespiti davasının henüz kesinleşmediği, bu davanın bekletici mesele yapılarak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği" gerekçesi ile diğer temyiz itirazları incelenmeksizin bozulmuştur. Mahkemece bozma kararına uyulmuş, bozma ilamı doğrultusunda, hizmet tespiti davasının kesinleşmesi beklenmiştir. Bekletici mesele yapılan hizmet tespiti davasında davacının davalı .... Isı Sist. Üretim ve Pazarlama A.Ş.'...
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet tespiti ile işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesi istemine ilişkindir. Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, hizmet tespiti isteğinin reddine, alacak isteğinin kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. Sigortalılığa ilişkin “hizmet tespiti” davaları, ... hakkına ilişkin olarak ortaya çıkan davalardır. Yasal dayanağını 506 sayılı Yasanın 6. ve 79/10. (5510 sayılı Yasa açısından ise 86/9.) maddelerinden almaktadır. Sözü edilen 6. madde de, çalıştırılanların, işe alınmaları ile kendiliğinden sigortalı olacakları, sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamayacağı ve vazgeçilemeyeceği belirtilmiştir....
"İçtihat Metni"Mahkemesi :İş Mahkemesi Dava, hizmet tespiti ile işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesi istemine ilişkindir. Mahkeme, ilamında belirtildiği şekilde, hizmet tespiti isteğinin reddine, alacak isteğinin kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün, davacı vekilince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tesbit edildi. Sigortalılığa ilişkin “hizmet tespiti” davaları, ... hakkına ilişkin olarak ortaya çıkan davalardır. Yasal dayanağını 506 sayılı Yasanın 6. ve 79/10. (5510 sayılı Yasa açısından ise 86/9.) maddelerinden almaktadır. Sözü edilen 6.madde de, çalıştırılanların, işe alınmaları ile kendiliğinden sigortalı olacakları, sigortalı olmak hak ve yükümünden kaçınılamayacağı ve vazgeçilemeyeceği belirtilmiştir....
olan tarihi hatırlamama unsurları birleştiğinde kamu düzenini ilgilendiren bu davada kabule karar verilmesinin doğru olmadığını ,hizmet tespiti davalarının kamu düzenini ilgilendirdiğini davalı işverenin kabul beyanının dahi kurum açısından bağlayıcı kabul edilemediğini, bu sebeple tüm kayıt ve belgelerin, işveren nezdindeki sigortalı hizmet dosyasının, ücret ödeme belgelerinin, banka kayıtlarının, davalı işverene ait işyeri aylık prim hizmet kayıtlarının istenilmesi gerektiğini, dava konusu edilen tarihler arasındaki aylık prim ve hizmet belgelerinde kayıtlı kişiler arasından seçilecek kamu tanıklarının tespit edilerek tanıklıklarına başvurulması gerektiğini, davacının çalışmalarının mahiyetinin, çalışmalarının kesintili olup olmadığının, aldığı ücretin ve hizmet akdinin zorunlu diğer unsurlarının var olup olmadığının resen tespit edilmesi gerektiğini ve çalışma olgusu şüpheli kalıyorsa açılan davanın reddedilmesi gerektiğini belirterek istinaf talebinde bulunmuştur....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :İş Mahkemesi Davacı, 10/07/2008 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin kısmen kabulüne karar vermiştir. Hükmün davalılardan Kurum ve ... vekillerince temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. K A R A R Dava, davacının davalı işyerinde 46 gün çalıştığının tespiti ile 10.07.2008 tarihinde geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın kısmen kabulü ile davacının 10.07.2008 günü çalıştığı sırada kepçenin çarpması sonucunda geçirdiği kazanın iş kazası olduğunun tespitine, hizmet tespiti talebinin reddine karar verilmiştir. Mahkeme kararlarında nelerin yazılacağı 6100 sayılı HMK 297, 298....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk(İş) Mahkemesi Davacı, davalılardan işverene ait işyerinde geçen çalışmalarının tespitine, işçilik alacaklarının tahsiline karar verilmesini istemiştir. Mahkeme ilamında belirtildiği şekilde, isteğin reddine karar vermiştir. Hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşıldıktan ve Tetkik Hakimi ... tarafından düzenlenen raporla dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra işin gereği düşünüldü ve aşağıdaki karar tespit edildi. K A R A R Dava, davacının davalıya ait işyerinde geçen ve Kuruma bildirilmeyen çalışmalarının tespiti ile bir kısım işçilik alacaklarının tahsili istemine ilişkindir. Mahkemece hizmet tespiti ve alacak davasının reddine karar verilmiştir. Sigortalılığa ilişkin “hizmet tespiti” davaları, sosyal güvenlik hakkına ilişkin olarak ortaya çıkan davalardır....
E) Gerekçe: 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir. 2-Somut uyuşmazlıkta davacının hizmet süresi taraflar arasında uyuşmazlık konusudur. Davacı davalı işyerinde işe başlama tarihini 10.07.2007 olarak iddia etmekte; davalı ise 02.02.2009 tarihinde başladığını savunmaktadır. Davacının kayıt dışı çalışma iddiası ile İstanbul Anadolu 19. İş Mahkemesi’nin 2013/981 Esas sayılı dosyasında hizmet tespiti davası açtığı anlaşılmaktadır. Mahkemece hizmet tespiti davası üzerinde durulmamış, davacının iddia ettiği şekli ile hizmet süresi kabul edilmiş ancak bu kabul gerekçelendirilmemiştir. Davalı vekilinin temyiz dilekçesindeki açıklamalarından sözedilen hizmet tespiti davasının davacı tarafından takip edilmediği için işlemden kaldırıldığı izlenimi edinilmektedir....
İş Mahkemesi SAYISI : 2020/674 E., 2021/552 K. Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen hizmet tespiti ve sigorta primine esas kazanç tespiti davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı SGK vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi ... tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
Dava, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 86/9. maddeleri uyarınca açılan hizmet tespiti davasıdır. 5510 sayılı Kanunu'nun 01/10/2008 tarihinde yürürlüğe giren geçici 7. maddesinde, “…bu Kanunun yürürlük tarihine kadar 506 sayılı, 1479 sayılı, 2925 sayılı, bu Kanun ile mülga 2926 sayılı, 5434 sayılı Kanunlar ile 506 sayılı Kanunun Geçici 20'nci maddesine göre sandıklara tâbi sigortalılık başlangıçları ile hizmet süreleri, fiilî hizmet süresi zammı, itibarî hizmet süreleri, borçlandırılan ve ihya edilen süreler ve sigortalılık sürelerinin tabi oldukları kanun hükümlerine göre değerlendirilir” yönünde düzenleme bulunmaktadır. Bu durumda, 01/10/2008 tarihinden önceki döneme ilişkin hizmet tespiti uyuşmazlıklarında 506 sayılı Kanun, bu tarihten sonraki dönem bakımından ise 5510 sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması gerekecektir....
