HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/565 KARAR NO : 2022/965 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : POLATLI AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 10/12/2019 NUMARASI : 2017/552 2019/962 DAVA KONUSU : Nişan Hediyelerinin Geri Verilmesi - Maddi-Manevi Tazminat KARAR : TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili 03.10.2017 havale tarihli dava dilekçesinde özetle; tarafların evlenme amacıyla 01.04.2017 tarihinde düzenlenen tören ile nişanlandıklarını, evliliğin gerçekleşeceği inancı ile düğün tarihi belirlenerek salon kiralandığını ve evlilik birliğinin sürdürülecek konuta eşyalar alınarak davacı tarafından kendisi üzerine düşen sorumlulukların eksiksiz yerine getirildiğini, davalının davacıya mesaj atarak evlenmek istemediğini ve nişanı bozmak istediğini söyledigini, iki gün sonra sabah tekrar mesaj atarak ayrılma isteğini yinelediğini, her ne kadar tarafların aileleri devreye girerek tarafları barıştırmak için çabalamışlarsa...

İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : Mahkemece, TMK'nın 122. maddesine (743 Sayılı MK'nun md.86/2) göre, nişanın bozulması halinde, alışılmışın dışındaki hediyelerin aynen, mevcut değil ise, karşılığı olan bedel sebepsiz zenginleşme kurallarına göre geri verileceği, davacı nişanlının nişan hediyelerini bizzat takması gerekmediği, anne baba tarafından takılan takıları da davacının isteyebileceği Yargıtay 3.Hukuk Dairesinin ilamında hüküm altına alındığı, nişan hediyelerinin mutat sayılabilmesi, yöresel örf ve adete göre verilen hediyelerden olması yanında maddi değerinin de günün koşullarına göre fahiş olmayan hediyelerden bulunmasına bağlı olup, bu fahişlik olgusu da daha çok tarafların mali ve sosyal durumları ile ölçülmesi gerektiği, Yerleşik Yargıtay uygulamasına göre de nişan yüzüğü dışındaki altın ve ziynet eşyası mutat hediye kapsamında olmayıp iadesi gereken hediyeler olarak değerlendirildiği anlaşıldığından, davanın kısmen kabulü ile nişan yüzüğü dışındaki 2 adet 22 ayar 50 gram...

Esas dava; nişan hediyelerinin iadesi, olmadığı takdirde değerinin tahsili, karşı dava; nişanın bozulmasından kaynaklı manevi tazminat istemine ilişkindir. Kural olarak nişan, evlenme dışında bir nedenden dolayı sona ererse, nişanlıların birbirine veya anne ve babanın ya da onlar gibi davrananların diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir. Hediye aynen veya mislen geri verilemiyorsa, sebepsiz zenginleşme hükümleri uygulanır. (TMK m.122) Hediyelerin geri istenebilmesi için alışılmışın dışında hediyelerden olması gerekir. Alışılmış (mutad) hediyelerden kasıt; giymekle, kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyalardır. Giymekle kullanmakla eskiyen ve tüketilen eşyaların iadesine karar verilemez. Nişan dolayısı ile verilen hediye, olağan bir hediye ise geri istenemez....

Dava, Türk Medeni Kanunun 120 vd maddelerinde açıklanan nişanın bozulmasından dolayı nişan hediyelerinin iadesi istemine ilişkin olup Aile Hukukundan kaynaklanmaktadır. Yasa gereği Sorgun'da Aile Mahkemesi kurulmadığına göre davaya; "Aile Mahkemesi sıfatıyla bakılmasına" ilişkin ara kararı verilerek bakılması gerekmektedir. Mahkemece, görev hususunun res'en gözetileceği dikkate alınmadan, Asliye Mahkemesinde bakılıp hüküm kurulmuş olması doğru görülmemiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 11.02.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

Ancak, TMK’nun 122. maddesi; Nişanlılık evlenme dışındaki bir sebeple sona ererse, nişanlıların birbirlerine veya ana ve babanın ya da onlar gibi davrananların, diğer nişanlıya vermiş oldukları alışılmışın dışındaki hediyeler, verenler tarafından geri istenebilir” hükmüne amirdir. Dosya içeriği ile toplanan delillerden davaya konu 20 adet çeyrek altının misafirler tarafından takıldığı, yani davacı tarafından takılmadığı anlaşılmakla bu kısım hakkında davanın husumet yokluğu nedeniyle reddi gerekirken kabulü doğru görülmemiştir. Ayrıca, Yargıtay’ın yerleşik uygulamasında nişan yüzüğü mutad hediye kabul edilmesine rağmen onun da iadesine karar verilmesi de doğru değildir....

Mahkemece tarafların yemin deliline dayandıkları da gözönünde bulundurularak, davalının kendisine verildiğini kabul ettiği hediyelerin iade edildiğini ispatlaması yönünden, davacının da davalının hediye edilmediğini ileri sürdüğü hediyelerin verildiğini ispatlaması yönünden sundukları kanıtlar değerlendirilerek sonucuna uygun karar verilmesi gerekirken, eksik inceleme ve yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi isabetli bulunmamış, kararın bozulması gerekmiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428.maddesi gereğince BOZULMASINA ve peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 07.10.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK (AİLE) MAHKEMESİ Taraflar arasındaki nişanın bozulması nedeniyle hediyelerin geri verilmesi davasının mahkemece yapılan yargılaması sonucunda, davanın kısmen kabulüne yönelik olarak verilen hükmün, süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine; temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Y A R G I T A Y K A R A R I Davacı; dava dışı oğlu ...'...

Aile Mahkemesi’nin 2006/160 Esas sayılı karşı davasında ise; kendisinin de evlilik inancı ile birçok hediyeler almış olduğunu, ancak nişanın karşı tarafça anlaşılamayacak nedenlerle bozulduğunu, 5 burma bilezik, bir altın set, saat, alyans ve tektaştan oluşan ziynet eşyalarını iade etmeye yanaşmadığını belirterek, 460 TL nişan giderleri ve nişan hediyelerinin aynen iadesine, aynen iade mümkün olmaz ise bedelleri tutarı olan 6540,00 TL nin faizleri ile birlikte tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:AİLE MAHKEMESİ Dava ve karşı dava dilekçesinde nişan hediyelerinin iadesi veya bedeli ile karşı davada ayrıca maddi-manevi tazminatın karşı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece asıl davanın kısmen kabulü, diğer yönlerin kesinleştiği cihetine gidilmiş, hüküm davalı ve karşı davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü. Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına ve delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddi ile usule ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 02/05/2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....

"İçtihat Metni"MAHKEMESİ:AİLE MAHKEMESİ Dava dilekçesinde nişan hediyelerinin iadesi olmadığı takdirde bedeli olan 38,215 TL'nin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü cihetine gidilmiş, hüküm davalı-k.davacı tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre, yerinde bulunmayan bütün temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, 770,50 TL bakiye temyiz harcının temyiz edene yükletilmesine, 19/09/2012 günü oybirliğiyle karar verildi....