Dava, harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptal ve tescil, ikinci kademede tazminat istemine ilişkindir. Harici satış sözleşmesinin hukuken geçersiz olması nedeniyle, 10.07.1940 tarihli 2/77 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı ve haksız iktisap kurallarına göre herkesin aldığını iade ile yükümlü bulunduğu ve tarafların aldıklarını iade edeceği yolundaki genel ilke ve kabul karşısında, öncelikle; taşınmazı haricen satın alana ödenmesi gereken miktarın ne olacağı ve iade kapsamının belirlenmesi gerekir. İadesi gereken bedelin; harici satış sözleşmesinde gösterilen bedel, taşınmazın dava tarihindeki güncellenmiş (rayiç) bedel, yoksa harici satışta ödenen satış bedelinin denkleştirici adalet kuralına göre iadenin talep edildiği tarihte uyarlama sonucu ulaştığı alım gücü mü olacağı konusunun çözümü gerekir....
Taraflar arasındaki uyuşmazlık; harici satış sözleşmesi ile satın alınan taşınmazın bedelinin, sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre tahsiline ilişkin bulunmaktadır. Mahkemece, bu çerçevede bir inceleme ve araştırma yapılarak, oluşacak sonucu dairesinde bir hüküm kurulması gerekirken, dava dilekçesi ve duruşma beyanı kapsamında davacı talebinin harici satış sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olmasına rağmen, mahkemece TMK 722-723 kapsamında kapsamında yanılgılı değerlendirme ve yanlış nitelendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiş, bozmayı gerektirmiştir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle hükmün HUMK'nun 428. maddesi gereğince davalılar yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde temyiz edene iadesine, 6100 sayılı HMK'nun Geçici Madde 3 atfıyla 1086 sayılı HUMK'nun 440. maddesi gereğince kararın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 14.12.2017 gününde oybirliğiyle karar verildi....
DAVA TÜRÜ : Alacak DOSYANIN DAİREYE GELİŞ TARİHİ: 22/02/2016 K A R A R Dava geçersiz harici satım sözleşmesinden kaynaklanan alacak istemine ilişkin olup tapu iptal ve tescil talebinin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Yargıtay Başkanlar Kurulunun 11.01.2019 tarih ve 1 sayılı kararı ile hazırlanan, 30.01.2019 günlü ve 2019/1 sayılı Yargıtay Büyük Genel Kurulunca kabul edilip 31.01.2019 tarihli ve 30672 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak 01.02.2019 günü yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca, “ Kararı veren mahkemenin sıfatına, nitelendirmesine ve sözleşme ilişkisi bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, geçersiz sözleşmeden kaynaklanan (sebepsiz zenginleşmeden) (TBK mad. 77 ila 82) davalar sonucu verilen..” hüküm ve kararlara yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi Yargıtay (3.)...
Yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler ışığında somut olay incelendiğinde, davacı tarafça 06.12.1973 ve 16.06.1976 tarihli harici satış senetleri dosyaya sunulmuş ise de eksikten getirtilen belgeler incelendiğinde dava konusu taşınmazın öncesinde dava dışı ... adına 18.03.1960 tarihinde hükmen tescil edildiği, imar sonrası 29.12.1997 tarihinde ise satış yoluyla davalı ... adına tescil gördüğü sabit olup, harici satımın yapıldığı tarih itibariyle taşınmazın tapuya kayıtlı olduğu gözetilmeden harici satış senetlerine değer verilerek ve buna dayanılarak iptal ve tescil isteğinin kabulü hatalı olmuştur. Bundan ayrı, davacı tarafın terditli diğer isteği yönünden dosya kapsamındaki bilirkişi raporları incelendiğinde yapı değerinin (17.243,92 TL) arsa değerinden (159.300,00TL) az olduğu da açık olup temliken tescilin koşullarının somut olayda gerçekleşmediği de gözetilmemiştir....
Hukuk Dairesi işbölümünün 16. maddesinde yer alan; "4721 sayılı TMK'nın 676, 677 ve 678 maddelerinden kaynaklanan miras taksim sözleşmesi ve miras payının devri sözleşmesine dayanan tapu iptal ve tescil davaları ile aynı yasanın 527 ve 528. maddelerinde yer alan miras sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal ve tescil davaları sonucu verilen hüküm ve kararlar" ibare gereğince eldeki davada çıkan uyuşmazlığı inceleme görevi dairemize ait olmayıp, Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesi'ne ait olduğu anlaşıldığından Aidiyet (Gönderme) kararı verilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. 6100 sayılı HMK'nın 352. maddesi gereğince yapılan ön inceleme sonucunda dosyanın Kayseri Bölge Adliye Mahkemesi 4. Hukuk Dairesine GÖNDERİLMESİNE, oybirliğiyle kesin olarak karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN YRG.GELİŞ TARİHİ: -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; satış sözleşmesinden kaynaklanan tapu iptal tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,6.5.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : SATIŞ VAADİ SÖZLEŞMESİNDEN KAYNAKLANAN -KARAR- Mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre dava; satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan kişisel hakka dayalı tapu iptal ve tescil istemine ilişkindir. Yargıtay Büyük Genel Kurulunun 21.01.2013 tarih ve 1 sayılı kararı ile aynen kabul edilen ve 26.01.2013 günü Resmi Gazetede yayımlanarak 01.02.2013 tarihinde yürürlüğe giren hukuk dairelerine ilişkin işbölümü uyarınca temyiz incelemesi Yargıtay 14.Hukuk Dairesine ait bulunmaktadır. Hal böyle olunca, yukarıda açıklanan nedenlerle, dosyanın ilgisi yönünden 14.Hukuk Dairesi Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE,3.10.2013 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu iptali ve tescil KARAR Davacı, 19.06.2001 tarihinde ve tek yanlı olarak düzenlenen harici satış senedine tutunarak eldeki davayı açmıştır. Mahkemece, vekaletin kötüye kullanılarak davacının zarara uğratıldığı gerekçesiyle tazminata hükmolunmuştur. Hüküm, süresi içerisinde davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dosya öncelikle Yargıtay 1. Hukuk Dairesi'ne gönderilmiş, 1. Hukuk Dairesi, mahkeme kararındaki nitelendirmeye göre, davanın harici satış sözleşmesine dayalı kişisel haktan kaynaklanan tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olduğundan dosyayı 14. Hukuk Dairesi'ne göndermiştir. 14. Hukuk Dairesi ise davanın haricen satın alma iddiasına dayalı tapu iptali ve tescil isteğine ilişkin olduğundan bahisle Dairemize göndermiştir. Mahkeme kararındaki nitelendirmeye ve hükmü temyiz edenin sıfatına göre görevli Dairenin (13.)...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- Dava, satın alma ve satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan kişisel hakka dayalı iptal tescil isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 14.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 03.03.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL -KARAR- Dava, gayrimenkul satış vaadi sözleşmesinden kaynaklanan kişisel hakka dayalı iptal ve tescil isteğine ilişkindir. Davanın açıklanan bu nitelendirmesine göre, 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının 14.maddesi uyarınca temyiz incelemesi Yüksek 14.Hukuk Dairesine ait bulunduğundan dosyanın ilgisi yönünden anılan Daire Başkanlığına gönderilmesine, 18.10.2010 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
