Arsa niteliğindeki 108 m2 yüzölçümlü dava konusu 13517 parsel, 04.11.1998 tarihinde satın alma yoluyla davalı ... adına tescil edilmiştir. Dava; harici satışa dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde alacak isteğine ilişkindir. Tapuda kayıtlı taşınmazların harici satışı TMK'nun 706, 6098 sayılı TBK'nun 237, 818 sayılı BK'nun 213, 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26 ve Noterlik Kanunu'nun 60 ve 89. maddeleri gereğince resmi şekilde yapılmadıkça hukuken geçerli bir sonuç doğurmaz ve satın alana herhangi bir hak bahşetmez. TMK’nun 706. maddesinde öngörülen resmi şekil bir ispat şartı olmayıp bir geçerlilik şekil şartıdır. Bu husus 6098 sayılı TBK'nun 237. maddesinde “Taşınmaz satışının geçerli olabilmesi için resmi şekilde düzenlenmesi şarttır.” şeklinde açıklanmıştır. Bu sebeple resmi memur önünde yapılmayan harici satış senetlerine değer verilemez ve buna dayalı olarak iptal ve tescil isteğinde bulunulamaz....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali, Tescil ve Tazminat K A R A R Dava, harici satın almaya dayalı tapu iptali ve tescil ile birlikte terditli olarak alacak istemine ilişkin bulunduğundan ve davacı tarafça hükmün alacağa ilişkin bölümü temyiz edildiğinden 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14. maddesi gereğince hükme karşı yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi görevi Yüksek Yargıtay ( 13 .) Hukuk Dairesine ait olmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 10.02.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE HUKUKİ SEBEP : Dava, tapulu taşınmazın harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptal tescil, terditli olarak TMK 725.maddesi gereğince taşkın inşaat nedenine dayalı temliken tescil istemlerine ilişkindir. Türk Medeni Kanununun 706. Maddesi, Türk Borçlar Kanununun 237. ve 2644 sayılı Yasanın 26. maddeleri gereğince tapu dışı yapılan satışlara geçerlilik tanınmasına olanak yoktur. Bu bakımdan harici satış sözleşmesinin tarafları arasında mülkiyete ilişkin hak doğurması mümkün değildir. Harici satışın hüküm ifade etmemesi durumunda taraflar verdiklerini geri alabilirler. 10.07.1940 tarih 1939/2 esas ve 1940/77 karar sayılı Yargıtay İçtihatları Birleştirme Kararına göre “Haricen yapılan (tapu memuru huzurunda yapılmayan) taşınmaz mal satışından dönüldüğünde, satış bedelini geri vermeyen taraf, parası geri verilinceye kadar yararlandığı ürünleri ödemek ve ecrimisil vermekle yükümlü değildir.”...
Öte yandan; Davacıların miras bırakanları tarafından harici satışa dayalı tapu iptali ve tescili istemiyle açılan ve takip edilmemesi nedeniyle açılmamış sayılmasına karar verilen Bakırköy 3. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1992/372 esas, 1993/18 karar sayılı dava dosyasında davalıların bir kısmının tapu iptali ve tescil davasını kabul ettikleri ileri sürülmüş, mahkemece de beyanları harici satış olgusunun kanıtlandığı yönünde gerekçe yapılmış ise de; o davanın açıldığı tarihte dava konusu taşınmaz elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olup, iştirakçilerden Enver duruşmalara katılmamış ve kabul beyanında bulunmamıştır. Türk Medeni Kanununun 640 maddesinin 2. bendi ( eski Medeni Kanunun 581 maddesi ) uyarınca, elbirliği ortaklığında mirasçılar sözleşme veya kanundan ... temsil ya da yönetim yetkisi saklı kalmak üzere, terekeye ait bütün haklar üzerinde birlikte tasarruf ederler....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ, HUKUKİ SEBEPLER ve GEREKÇE: Taraflar arasındaki dava, Harici Satın almaya dayalı Tapu İptali ve Tescil, olmadığı takdirde temliken tescil istemine ilişkindir. Somut olayda; davacı vekili, dava konusu taşınmazı 1970 yılında harici satış sözleşmesi ile T18 kahyası Şükrü Gedikten satın aldığı iddiasıyla, öncelikle tapu iptali ve tescil talebinde bulunduğu, bunun mümkün olmaması halinde TMK.nun 724.md. Uyarınca temliken tescil talebinde bulunduğu, ilk derece mahkemesince yapılan yargılama sonucunda; harici satış sözleşmesi ile ilgili olarak tapu iptali-tescil talebinin reddine karar verildiği, terditli olarak açılan temliken tescil talebi ile ilgili olarak bir değerlendirme yapılmadığı, verilen kararın davacı vekili tarafından istinafa taşındığı görülmüştür....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 15.12.2003 gününde verilen dilekçe ile tapu iptali tescil (temliken tescil) istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 30.3.2006 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanununun 724. maddesine dayalı temliken tescil istemine ilişkindir. Davalılar harici satışın hukuki sonuç meydana getirmeyeceğini, açılan davanın reddini savunmuştur. Mahkemece dava kabul edilmiştir. Hükmü, davalılar temyiz etmiştir....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Dava, harici satıma ve zilyetliğe dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 724 üncü maddesine dayalı temliken tescil, bu da olmadığı taktirde tazminat istemine ilişkin olup uyuşmazlık, kararın eksik incelemeye ve hatalı değerlendirmeye dayalı olup olmadığı noktasında toplanmaktadır. 2....
Maddesine göre de "İlk derece mahkemesinde ileri sürülmeyen iddia ve savunma istinafta dinlenemez ve istinafta yeni delillere dayanılamaz." Dava harici satış sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde ödenen satış bedelinin tahsili isteminden ibarettir. Davacı yanca tutunulan harici satış senedi resmi nitelikte olmadığından ve taşınmaz mülkiyetini nakil borcu doğuran sözleşmelerin geçerliliği için resmi şekilde yapılmış olmaları şart olduğundan tapu iptali ve tescil isteğinin reddedilmesinde yasaya aykırılık yoktur. Davaya konu 1339 (yenileme kadastrosu ile 188 ada 119 parsel) parsel sayılı taşınmazın 1/4 payı davalı adına kayıtlı olup davacı tarafından örneği sunulan ve davalı yanın da kabulünde olan 09.09.2008 tarihli harici satış sözleşmesi ile bu taşınmazdaki 1/4 davalı payının davacıya 6.000,00 TL bedel karşılığında satıldığı ve bedelinin alındığı kararlaştırılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Harici satışa dayalı tapu iptali ve tescil Davacı ... ile ... temsilen kayyım ... Deftardarlığı ve ... Tapu Sicil Müdürlüğü aralarındaki harici satışa dayalı tapu iptali ve tescil davasının reddine dair ... 2. Asliye Hukuk Mahkemesi'nden verilen 09.05.2011 gün ve 64/126 sayılı hükmün Yargıtay'ca incelenmesi davacı vekili tarafından süresinde istenilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dosya muhtevasına, dava evrakı ile yargılama tutanakları münderecatına, mevcut deliller Mahkemece takdir edilerek karar verildiğine ve takdirde bir isabetsizlik bulunmadığına göre yerinde olmayan temyiz itirazlarının reddi ile Usul ve Kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, taraflarca HUMK'nun 388/4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Taşınmazın Harici Satım Sözleşmesine Dayalı Alacak K A R A R Taraflar arasındaki uyuşmazlık, harici satım sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil, bu talep kabul edilmez ise ödenen bedelin tahsili istemine ilişkindir. Dava terditli olarak açılmış olup daha sonra taşınmazı satan davalıya karşı sebepsiz zenginleşmeye dayalı tazminat talebine dönüştürülmüş ve mahkemece Yargıtay 3. Hukuk Dairesinin bozma ilamına uyularak karar verilmiştir. Yargıtay Birinci Başkanlık Kurulunun 02.07.2021 tarihli ve 211 sayılı kararı ile hazırlanan, 09.07.2021 tarihli ve 31536 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Hukuk Dairelerine ilişkin iş bölümü uyarınca hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi görevi Yargıtay (3.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla, dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 21.09.2021 tarihinde oy birliği ile karar verildi....
