Kamulaştırmasız el atmadan söz edilebilmesi için kişiye ait gayrimenkulün idarece (kamu hizmetinde kullanılmak amacıyla) işgal edilmiş olması (fiili el atılmış olması) ve bu işgalin kanunda öngörülen usul ve esaslara uyularak tesis edilmiş bir kamulaştırma işlemine dayanmadan gerçekleştirmiş olması gerekmektedir. İdarenin taşınmaza müdahalesi hangi sebeple olursa olsun Hukuk dışı haksız bir eylemdir. Kamulaştırmasız el atma davalarında 09/10/1956- 04/11/1983 tarihi arasındaki el atmalarla 04/11/1983 tarihinden sonraki el atmalara farklı hükümler uygulanır....
Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklinde oluşan ve kullanmadan kaynaklanan olumlu zarar ile malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler. Haksız işgal, haksız eylem niteliğindedir. (YHGK'nin 25.02.2004 tarihli ve 2004/1-120-96 sayılı kararı) Hemen belirtelim ki, ecrimisil hesabı uzmanlık gerektiren bir husus olup, taşınmazın niteliğine uygun bilirkişi marifetiyle keşif ve inceleme yapılarak ve taleple bağlı kalınarak haksız işgal tazminatı miktarı belirlenmelidir. Alınan bilirkişi raporu, somut bilgi ve belgeye dayanmalı, tarafların ve hakimin denetimine açık değerlendirmenin gerekçelerinin bilimsel verilere ve HMK'nin 266 vd. maddelerine uygun olarak açıklanması gereklidir....
Dava dilekçesinde, davalı kiracının ortak alana el atmasının önlenmesi, haksız işgal nedeniyle şimdilik 5.000 TL ecrimisilin faiz ve masraflarla birlikte davalı taraftan tahsili istenilmiştir. Mahkemece davanın kısmen kabulü ile el atmanın önlenmesi ve ecrimisil talebinin reddine karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz istemlerinin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacılar vekili dava dilekçesinde, davalı tarafın ortak alana yönelik haksız el atmanın tespiti ve men'i ile haksız ve hukuka aykırı el atmaya son verilmesi konusunda davalıya ihtarda bulunulmasına, haksız işgal başlangıcından itibaren oluşan zarar için fazlaya ilişkin talep ve dava hakları saklı kalmak kaydıyla 5.000.00 TL ecrimisilin işgal tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte tahsiline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : El Atmanın Önlenmesi Uyuşmazlık, mülkiyet hakkına dayalı el atmanın önlenmesi ve haksız işgal tazminatı istemine ilişkindir. Bu durumda temyiz incelemesi dairemizin görevi dışında bulunduğundan dosyanın görevli Yargıtay 1. Hukuk Dairesine gönderilmesine, 19.03.2012 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
Davalı vekili dilekçesinde; davacıların aynı taşınmazlara ilişkin olarak idare aleyhine kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açtıkları ve lehlerine sonuçlandığını belirterek davanın reddini dilemiştir. Mahkemece; aynı taşınmazlara ilişkin açılıp karara bağlanan kamulaştırmasız el atmaya dayalı bedel davalarında davacıların taşınmazların mülkiyet bedellerini talep ettikleri, ecrimisil yönünde bir talepleri olmadığı ve buna ilişkin talep haklarını da saklı tutmadıkları gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiştir. Ecrimisil, kötüniyetli zilyedin ödemekle sorumlu olduğu tazminattır....
Dosya içeriğindeki bilgi ve belgelerden davacı vekilince 05/11/2021 tarihli ıslah dilekçesi sunduğu, ecrimisil bedelini artırdığı ve 10/11/2021 tarihinde tamamlama harcının yatırıldığı görülmüştür. Dava; 4721 Sayılı TMK'nın 683. maddesine dayalı el atmanın önlenmesi, aynı Kanunun 995. maddesine dayalı haksız işgal tazminatı (ecrimisil) isteklerine ilişkindir. Bilindiği üzere Türk Medeni Kanunu'nun 683. maddesi uyarınca "Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir. Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi, her türlü haksız elatmanın önlenmesini de dava edebilir" hükmüne yer verilmiştir. Elatmanın önlenmesi davalarının kabulü için, elatmanın haksız olması gerekir....
arazisi olarak kullanıldığını, davalı tarafın haksız el atması sonucu müvekkilin kullanabileceği tarım arazisi küçüldüğünden haksız işgal nedeniyle müvekkili lehine ecri misil ödemesi de talep ettiklerini, dava konusu taşınmazın tapu kayıtları incelendiğinde davalı kurum adına bir kamulaştırma şerhi de bulunmadığı anlaşılacağını, bu durumda davalı idare kamulaştırma bedeli ödemeden müvekkillere ait taşınmaza hukuka aykırı şekilde el attığını, bu nedenle müvekkilinin dava konusu taşınmazın bir kısmını kullanamadığını, haksız olarak el atılan dava konusu taşınmazdan dolayı müvekkilin haksız işgal tazminatı isteme hakkı olduğunu, müvekkil için HMK 107 gereği ileride belirli hale getirilmek üzere şimdilik 1.000,00 TL haksız işgal tazminatı talep ettiklerini, bu nedenle dava konusu taşınmazda davalı tarafın hukuka aykırı şekilde kamulaştırmasız el attığı alanın tespiti ile bedelinin davalı kurumdan tahsili ve müvekkil adına kayıtlı bulunan taşınmazın davalı tarafça el atılan kısmının davalı...
Dosya içindeki bilgi ve belgelere göre; davacıların paydaş oldukları dava konusu 494 parsele cami yapılmak suretiyle el atıldığından davalılar aleyhine kamulaştırmazsız el atmaya dayanan tazminat ve ecrimisil istemli işbu davayı açtıkları, mahkemece davalı ... sorumlu tutularak davanın kabulüne karar verildiği, hükmün Dairemizce 5216 sayılı yasanın 7/b bendi gereği ilçe belediye başkanlığının sorumlu olması gerektiğinden bahisle bozulduğu ve davalı ... Belediye Başkanlığı hakkında da usulüne uygun açılmış dava olduğu anlaşılmıştır. HMK'nın 33. maddesi gereği maddi olayları ileri sürmek taraflara, hukuki nitelendirme hakime aittir....
kaynaklanan ecrimisilinin ve 233 ada 40 parselde kain taşınmazın kamulaştırmasız el koyma karşılığının tahsili gerektiğini belirterek 233 ada 40 parsel sayılı 4.791,89 m2 lik taşınmazın davalı idarece yola kaybedilen bölümünün tespit edilecek kamulaştırmasız el koyma karşılığı olan değerinin tam ve kesin olarak belirlenebilmesinin mümkün olduğu anda artırılmak üzere şimdilik 1.000,00 TL nin haksız işgal tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline, 233 ada 40- 41 ve 42 parsel sayıl taşınmazların davalı idarece haksız olarak kullanılmasından kaynaklanan ecrimisil bedeli olan fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile şimdilik 500,00 TL nin haksız işgal tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline, yargılama gideri ve vekalet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Bilindiği üzere;gerek öğretide ve gerekse yargısal uygulamalarda ifade edildiği üzere ecrimisil, diğer bir deyişle haksız işgal tazminatı, zilyet olmayan malikin, malik olmayan kötüniyetli zilyetten isteyebileceği bir tazminat olup, 08.03.1950 tarih 22/4 sayılı İçtihatları Birleştirme Kararında; fuzuli işgalin tarafların karşılıklı birbirine uygun iradeleri ile kurduğu kira sözleşmesine benzetilemeyeceği, niteliği itibarı ile haksız bir eylem sayılması gerektiği, haksız işgal nedeniyle oluşan zararın tazmin edilmesi gerekeceği vurgulanmıştır. Ecrimisil, haksız işgal nedeniyle tazminat olarak nitelendirilen özel bir zarar giderim biçimi olması nedeniyle, en azı kira geliri karşılığı zarardır. Bu nedenle, haksız işgalden doğan normal kullanma sonucu eskime şeklinde oluşan olumlu zarar ile kullanmadan kaynaklanan olumlu zarar ile malik ya da zilyedin yoksun kaldığı fayda (olumsuz zarar) ecrimisilin kapsamını belirler. Haksız işgal, haksız eylem niteliğindedir....
