nın 747.vd.maddesine göre geçit istemine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun (T.M.K.'nın) 747.maddesinde "(1) Taşınmazından genel yola çıkmak için yeterli geçidi bulunmayan malik, tam bir bedel karşılığında bir geçit hakkı tanınmasını komşularından isteyebilir. (2) Bu hak, ilk önce kendisinden bu geçidin istenmesi önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun düşen komşuya karşı ve daha sonra bundan en az zarar görecek olana karşı kullanılır. (3) Zorunlu geçit iki tarafın menfaati gözetilerek belirlenir." denilmektedir. "Normal geçit irtifakları karşısındaki farklı birtakım yönleri nedeniyle, zorunlu geçit hakkı (Nohvegrecht), özel bir sınırlı aynî hak türü olarak eşya hukuku alanında önemli bir yer tutmaktadır. Zira, bu hak, doğrudan doğruya taraflar arasında kurulmuş olan bir sözleşmeye dayanmayıp; mülkiyet hakkına dolaylı bazı sınırlar getiren bir yasal sınırlama hükmünden kaynaklanmaktadır....
Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olaya gelince; davacı taraf dava konusu taşınmazlarının yola çıkışının bulunmadığını belirterek davalıya ait taşınmaz aleyhine geçit irtifakı kurulmasını talep etmiştir. Yapılan keşif sonucu davalıya ait taşınmazdan geçen geçit irtifakının daha uygun olduğu belirtilmiştir. Sunulan bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne dair karar verildiği ve dosyada mevcut 19/10/2021 tarihli bilirkişi raporunda 4 nolu güzergah olarak belirtilen yerden geçit tesisine karar verildiği anlaşılmıştır....
Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine "Mutlak geçit ihtiyacı" veya "Geçit yoksunluğu", ikincisine de "Nispi geçit ihtiyacı" ya da "Geçit yetersizliği" denilmektedir. Türk Medeni Kanunu’nun 747/2 maddesi gereğince geçit isteği, önceki mülkiyet ve yol durumuna göre en uygun komşuya, bu şekilde ihtiyacın karşılanmaması halinde geçit tesisinden en az zarar görecek olana yöneltilmelidir. Zira geçit hakkı taşınmaz mülkiyetini sınırlayan bir irtifak hakkı olmakla birlikte, özünü komşuluk hukukundan alır. Bunun doğal sonucu olarak yol saptanırken komşuluk hukuku ilkeleri gözetilmelidir....
Maddesi uyarınca GEÇİT HAKKI KURULMASINA, kadastro bilirkişisinin krokisinin kararın eki sayılmasına, Karar kesinleştiğinde mahkememiz veznesine depo ettirilen 8.772,00 TL geçit hakkı bedelinin davalı T4'ya ÖDENMESİNE, Dahili davalı T6 geçit hakkı bedeli talebi olmadığından, bu davalı yönünden geçit hakkı bedeli ödenmesine ilişkin KARAR VERİLMESİNE YER OLMADIĞINA, Karar kesinleştiğinde karardan bir suretin Kaynarca Tapu Sicil Müdürlüğüne gönderilerek tapu kaydına geçit hakkı kurulmasına ilişkin kararın yazılmasına, dair karar verildiği anlaşılmıştır....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalılar vekili istinaf dilekçesi ile; lehine geçit hakkı istenen 111 Ada,6 parselin ana yola çıkması için bilirkişilerce 3 alternatif geçit yeri tespit edilmesine rağmen, bu geçit güzergahlarında yeterince değerlendirme yapılmadan, yalnızca dava dilekçesinde geçit istenen 111 ada 4 nolu parsel üzerine yoğunlaşılarak, davacıların subjektif arzularına uygun olacak şekilde eksik incelemeyle tek geçit yerinin 111 ada, 4 parselden geçen güzergah olduğu değerlendirildiğini, halbuki geçit hakkı verilebilecek diğer alternatiflerden olan davacılara ait 111 ada,6 parselin güneyinde olan ,111 ada ,9 parsel incelediğinde bu parselin Mülkiyeti Köy Tüzel kişiliğine ait olup,mezarlık alanı vasfında olduğunu, davacılara ait 6 nolu Parseli Ana yola bağlayan en kısa mesafe olup,bilirkişilerce tespit edilmeyen mesafesinin 23 m....
Geçit davaları ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit irtifakı kurulurken aleyhine geçit kurulan taşınmaz veya taşınmazlar bölünerek kullanım şekli ve bütünlüğü bozulmamalıdır. Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Somut olaya gelince; davacı taraf dava konusu taşınmazının yola çıkışının bulunmadığını belirterek davalıya ait taşınmaz aleyhine geçit irtifakı kurulmasını talep etmiştir....
DELİLLER, DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: İstinaf kanun yolu başvurusuna konu edilen karar hakkında; HMK.nın 355. maddesindeki düzenleme uyarınca, istinaf dilekçesinde belirtilen nedenler ve kamu düzenine ilişkin aykırılık bulunup bulunmadığı yönü gözetilerek yapılan inceleme sonucunda, Dava, Türk Medeni Kanununun 747.maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/33 KARAR NO : 2023/62 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ESPİYE ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/05/2022 NUMARASI : 2020/311 ESAS - 2022/206 KARAR DAVA KONUSU : GEÇİT HAKKI KURULMASI KARAR : Taraflar arasındaki davada mahkemece yapılan yargılama sonucunda verilen hüküm aleyhine süresi içerisinde istinaf kanun yolu başvurusunda bulunulmuş olmakla, dosya üzerinden yapılan inceleme sonucunda; GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: Davacılar vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkillerinin Giresun ili, Espiye ilçesi, Demircili köyü, Sarımahmut mevkii 449 ada 526, 525, 524 parsel ile kayıtlı fındık bahçeleri ve evlerinin bulunduğunu, müvekkillerinin evleri ve fındık bahçelerinin arasında davalılara ait 522 ve 530 parsel sayılı taşınmazın bulunduğunu, müvekkillerinin evlerine ve bahçelerine çıkış için taşınmazın mevcut durumu itibariyle davalıların arazisinin bulunduğu yerden başkaca geçiş ve çıkış bulunmadığını...
Alternatif olarak gösterilen parselde GEÇİT HAKKI TESİSİNE, Depo edilen 67.120,00 TL olarak depo edilen geçit hakkı bedelinin davalı T6 karar kesinleştiğinde ödenmesine, 26.04.2021 tanzim tarihli Fen bilirkişi raporunun kararın eki sayılmasına, dair karar verildiği anlaşılmıştır....
2 Parsel sayılı parselinde kayıtlı taşınmazdan yol geçit hakkının sağlanmasını, yargılama giderlerinin davalı tarafa yüklenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
