Kurulan geçit hakkının Türk Medeni Kanununun 748/3 ve 1012. maddesi ile yeni Tapu Sicil Tüzüğünün “İrtifak hakları ve taşınmaz yükünün tescili” başlıklı 30. maddesi gereğince kütük sayfasında ayrılan özel sütununa tesciline karar verilmelidir. Somut olaya gelince, davacı tarafa ait 131 ada 8 parsel sayılı taşınmaz lehine, 131 ada 6 parsel sayılı taşınmazın 171,39 m2 kısmı üzerinden taşınmazı ikiye bölecek şekilde geçit tesis edildiği anlaşılmaktadır. 131 ada 6 sayılı parsel sayılı taşınmazı bölecek şekilde geçit hakkı kurulması, komşuluk hukuku ilkelerine ve taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılması konusunda genel ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi prensibine ve en az zarar verecek yerden geçit hakkı kurulması ilkesine aykırıdır....
Dava, Türk Medeni Kanununun 747. maddesi gereğince geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Bu tür davalar ülkemizde arazi düzenlenmesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi nedeniyle zorunlu olarak açılmaktadır. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine “mutlak geçit ihtiyacı” veya “geçit yoksunluğu”, ikincisine de “nispi geçit ihtiyacı” ya da “geçit yetersizliği” denilmektedir. Geçit hakkı verilmesine ilişkin davalarda, bu hak taşınmaz leh ve aleyhine kurulacağından leh ve aleyhine geçit istenen taşınmaz maliklerinin tamamının davada yer alması zorunludur. Ancak, yararına geçit istenen taşınmaz paylı mülkiyete konu ise dava paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından açılabilir....
Yine mahkemece, bilirkişi raporunda geçit için uygun olduğu belirtilen alternatif dışında kalan davalı ...’a ait 121 ada 29 parsel sayılı taşınmaz aleyhine, dosyada mevcut 15.10.2015 havale tarihli raporlara ek krokide yeşil renge boyalı B harfi ile gösterilen 93,44 m2'lik yerden geçit hakkı tesisine karar verilmiştir. Her ne kadar davacı lehine geçit hakkı 121 ada 29 parsel aleyhine kurulmuş ise de; geçit tesis edilen taşınmazın üzerinde davalıya ait inşaat ile geçit kurulması halinde güzergah üzerinde kesilmesi gerekecek muhtelif yaşlarda toplam 11 adet meyve ağacının bulunduğu, taşınmaz yüz ölçümünün 1064 m2 olduğu; davacıya ait 30 parsel sayılı taşınmazın batısında yer alan 34 parsel sayılı taşınmazın ise 3019 m2 yüz ölçümü bulunmakla, aleyhine geçit tesis edilen taşınmazdan daha büyük olduğu, aynı zamanda geçit kurulması halinde güzergah üzerinde yapı ve bitki örtüsü bulunmadığı anlaşılmıştır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı tarafından, davalılar aleyhine 07.08.2006 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı tesisi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 12.09.2007 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 747. maddesine dayanılarak açılmış geçit hakkı kurulması istemine ilişkinmdir. Ülkemizde arazi düzenlemesinin sağlıklı bir yapıya kavuşmamış olması ve her taşınmazın yol ihtiyacına cevap verilmemesi geçit davalarının nedenidir. Geçit hakkı verilmesiyle genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısı sağlanır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 22.06.2006 gününde verilen dilekçe ile geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 22.01.2008 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalılar vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, Türk Medeni Kanunu’nun 747. maddesine dayanılarak açılmış geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir Davacı, 316 ada 9 parsel sayılı taşınmaz maliki olduğunu bu parselin yola çıkışının olmadığını belirterek bu parsel lehine 316 ada 5 parsel sayılı taşınmazdan geçit hakkı kurulmasını talep etmiştir. Davalılar, taşınmazın sit alanında kaldığını bu alandan geçit kurulamayacağını ve ayrıca davacının iskeleden geçerek genel yola ulaşım sağlayabileceğini beyan ederek davanın reddini istediler....
Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. Yararına geçit kurulacak taşınmazın tapuda kayıtlı niteliği ve kullanım amacı nazara alınarak özellikle tarım alanlarında, nihayet bir tarım aracının geçeceği genişlikte (emsaline göre 2,5-3 m.) geçit hakkı tesisine karar vermek gerekir. Bu genişliği aşan bir yol verilmesinin zorunlu olduğu hallerde, gerekçesi kararda dayanakları ile birlikte gösterilmelidir. Somut uyuşmazlığa gelince; davacının 1238 parsel sayılı taşınmazı yararına, 1243 parsel sayılı taşınmaz aleyhine geçit hakkı kurulduğu görülmüştür. Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda uygulanan fedakarlığın denkleştirilmesi ilkesi gereğince yüzölçümü daha büyük olan parseller üzerinden geçit kurulması tercih edilmelidir. Davacının geçit talep ettiği 1243 parsel sayılı taşınmaz dışında diğer komşu parseller üzerinden geçit hakkı kurulmasının mümkün olup olmadığı, daha uygun alternatifler mevcut olup olmadığı araştırılmamıştır....
GEÇİT HAKKI 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 671 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 743 ] 4721 S. TÜRK MEDENİ KANUNU [ Madde 747 ] "İçtihat Metni" Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 5.11^ ^001 ve 14.5.2002 gününde verilen dilekçeler ile geçit hakkı kurulması istenmesi üzerine davalar birleştirilerek yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 5.2.2003 gönlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ile davalı Mustafa vekili tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü. Dava, açıldığı tarihte yürürlükte bulunan Türk Medeni Kanunu'nun 671. maddesi uyarınca geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Geçit hakkı davalarım, genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunmasına rağmen mevcut bu yolu gereksinimin karşılamayan taşınmaz maliki açabilir....
Şayet başka türlü geçit tesisi mümkün değilse bunun gerekçesi kararda açıkça gösterilmelidir. 1- Mahkemece hüküm kurulurken "215 ada 35 parsel sayılı lehine" geçit hakkı kurulmuş fakat 215 ada 36 parsel lehine kesintisizlik ilkesine aykırı olarak geçit hakkı kurulmamıştır. Mahkemece yapılması gereken iş, davacıya ait 215 ada 36 parsel sayılı taşınmaz lehine, yine davacıya ait 215 ada 35 parsel sayılı taşınmaz üzerinden "akdi geçit hakkı" kurdurma olanağı tanınması için davacıya süre vermek, oluşacak sonuca göre bir hüküm kurmak olmalıdır. 2-Ayrıca geçit davalarında uygulanan fedakarlığın denkleştirilmesi prensibi gereğince üzerinden geçit kurulan parsele en az zarar verecek yerden geçit kurulması gerekir. Halbuki aleyhine geçit kurulan 215 ada 55 sayılı parselin kuzey ve doğu cephelerinden geçit kurulmak suretiyle kullanımı zorlaştırılmıştır....
Mahkemece bilirkişilerin krokisinde “A” harfi ile gösterilen güzergâhtan geçit hakkı tesis edilmesine karar verilmiştir. Davalı hükmü, 1846 parselin de davacıya ait olup buradan anayola çıkışının mümkün olduğu ve A harfli yerde ark mevcut olduğundan menfez yapılmadan buradan geçilemeyeceği, krokide B harfi ile gösterilen yerin geçit hakkı kurulması için daha uygun olduğu gerekçeleri ile temyiz etmiştir. Geçit hakkı kurulmasına ilişkin davalarda amaç genel yola bağlantısı olmayan veya yolu bulunsa bile bu yol ile ihtiyacı karşılanamayan taşınmazın genel yolla kesintisiz bağlantısını sağlamaktır. Uygulama ve doktrinde genellikle bunlardan ilkine mutlak geçit ihtiyacı veya geçit yoksunluğu, ikincisine de nispi geçit ihtiyacı ya da geçit yetersizliği denilmektedir. Somut olayda; mahkemece davanın kabulüne karar verilerek 1843 parsel sayılı taşınmaz lehine, 1837 parsel sayılı taşınmaz üzerinden geçit hakkı kurulmasına karar verilmiştir....
Mahkemece geçit hakkı davasının kabulü ile 352 ada 16 parsel lehine, aynı ada 19 ve 17 parseller aleyhine geçit hakkı kurulmasına, mecra hakkı davasının reddine karar verilmiş, hükmü davalı ... temyiz etmiştir. 1-Yapılan yargılamaya, toplanan delillere ve dosya içeriğine göre davalının diğer temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. 2- Dava geçit hakkı kurulması istemine ilişkindir. Davacı bahçe olarak kullandığı 352 ada 16 parsel sayılı taşınmazının genel yola bağlantısının bulunmadığını bildirerek parselinin güneyindeki yola bağlantısının sağlanması için davalı ve dahili davalıya ait 352 ada 19 ve 17 parsellerden geçit hakkı kurulmasını istemiş, mahkemece de bu parseller üzerinden geçit hakkı kurulması yönünde hüküm kurulmuştur. Geçit hakkı davalarında amaç genel yola ulaşmak olduğundan, genel yola kesintisiz bağlantı kurulmalıdır....
