Şeklinde Taşınmaz Satış Vaadi, Hasılat Paylaşım Esaslı İnşaat Sözleşmesi, Arsa Payı Karşılığı İnşaat Sözleşmesi istinaden TMK 1009....
Burada temlikin konusu, arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesiyle yükleniciye bırakılması gereken ve bir bakıma eserin bedeli olan ve halen arsa sahibi üzerinde bulunan bağımsız bölüm tapusudur. 24.04.2978 tarih ve 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında taşınmazda kat mülkiyeti kurulmamış olsa bile bağımsız bölüme ilişkin arsa payı ile bağlantılı veya bağlantısız olarak yapılan satış vaadi sözleşmesinin geçerli olduğu kabul edildiğinden, davada dayanılan 11.04.1991 tarihli satış vaadi sözleşmesi hüküm ve sonuç meydana getirir. Bundan ayrı, taşınmaz mülkiyetinin henüz arsa sahibi üzerinde bulunması, değişik bir ifadeyle kaydın yükleniciye geçmemiş olması davanın dinlenmesine engel teşkil etmez....
Buna göre, arsa sahibi sıfatıyla ... arsasını yüklenicilere teslim edecek; karşılığında yükleniciler Hamit Çakmakçı, Burhan Çiftçi ve Habip Çakmakçı sözleşme koşullarına uygun olarak yapı inşaat edeceklerdir. Ancak, dosya kapsamından anlaşıldığı üzere, yükleniciler edimlerini tam olarak yerine getirmemiş; inşaatı tamamlamışlardır. Buna rağmen, davalı arsa sahibi, davacılar ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi imzalayarak bağımsız bölümlerin satışını vadetmiştir. Satış vaadi sözleşmelerinde davalı arsa sahibinin, yükleniciler ile yaptığı sözleşmedeki şartlar dahilinde bazı bağımsız bölümlerin davacılara satışını vaat ve taahhüt ettiği anlaşılmaktadır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesinde, arsa sahibi davalının iş bedeli olarak yüklendiği karşı edimi, inşaat yapılan arsadan davalı yükleniciye pay vermek ve bu kapsamda bağımsız bölüm ya da bölümlerin kayden temlikini sağlamaktır. Arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri iki tarafa borç yükleyen sözleşmelerdendir....
Mahkemece, dava dışı yüklenicinin payına düşen bağımsız bölümü gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi ile davacıya satmayı vaat ettiği ancak yüklenici eser sözleşmesi uyarınca kendisine düşen edimini yerine getirmediğinden davacının dava konusu bağımsız bölümü davalı arsa sahibinden talep etmeye hakkı bulunmadığı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Davacı vekilinin temyizi üzerine karar Dairemizce; “Dava, satış vaadi sözleşmesine dayalı tapu iptali ve tescil istemine ilişkindir. Satış vaadi sözleşmesinin tarafı arsa sahibi davalı olup davacı ile yüklenici arasında arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesine dayanan temlik sözleşmesi yapılmamıştır. Davacı ile davalı arasında resmi şekilde düzenlenen geçerli bir sözleşme mevcuttur. Davanın dayanağı 17.8.2010 tarihli sözleşme metni incelendiğinde, kayıt malikinin davacıya 147 ada 8 parsel sayılı taşınmazda 6/84 arsa paylı 2....
Mahkemece, iddia, savunma ve tüm dosya kapsamına göre; davacının arsa sahibi davalı ... ile gayrimenkul satış vaadi sözleşmesi, taşınmaza arsa payı karşılığı inşaat yapma taahhüdünde bulunan birleşen davanın davalısı şirket ile alacağın temliki niteliğinde satış sözleşmesi yaptığı, davalı şirket ile yaptığı sözleşmedeki tapu intikaline kadar ödenmesi gereken parayı davalı şirkete ödediği, asıl ve birleşen davada davalılar arasında yapılan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi gereği yüklenicinin üzerine düşen yükümlülükleri yerine getirmediği, bu nedenle birleşen davada davalı şirketin payına isabet eden taşınmazı asıl davada davalı arsa sahibinden talep etme koşulunun oluşmadığı, davacı ve asıl davada davalı ... arasında yapılan gayrimenkul satış vaadi sözleşmesiyle davacının birleşen davada davalı şirkete tapu devrinde ödemesi taahhüt edilen ....000,00 TL'nin davacı tarafından asıl davada davalı ...'e ödendiği, asıl davada davalı ...'...
Bu sözleşmede, satış vaadi borçlusu ... dava dışı kooperatif tarafından yapılmakta olan ve arsa payı devri karşılığı sözleşme gereğince mülkiyeti kendisine bırakılacak meskenlerden kendisine isabet edecek bir adedini davacı vaad alacaklısı ... ’ye satış vaadinde bulunmuştur. Dosya kapsamında yer alan bilgi ve belgelerden arsa payı devri karşılığı inşaat yapım sözleşmesinin ifa ile sonuçlandığı, yapılan paylaşımda arsa sahiplerine bırakılması kararlaştırılan H, G ve J bloklardaki kat irtifakı kurulan bağımsız bölümlerden H bloktaki 5, 13 ve 19 numaralı bağımsız bölümler ile G bloktaki 9, 12 ve 13 ve J bloktaki 11 numaralı bağımsız bölümlerin vaad borçlusu ...’a isabet ettiği anlaşılmaktadır....
lehine 17.10.1989 tarih ve ... yevmiye ile satış vaadi şerhi verildiği, bu şerhe dayalı tapu iptal ve tescil davasının 02.04.2010 tarihinde açıldığı, bu dava sonucunda; taşınmazın, lehine satış vaadi şerhi verilen ... adına tescilinin 16.05.2014 tarihinde yapıldığı anlaşılmaktadır. Bu durumda, satış vaadi şerhi tarihinden sonra, tescil tarihi itibariyle 5 yıldan fazla zaman geçtiğine ve satış vaadi lehtarı olan 3. kişinin, şerh tarihinden itibaren 5 yıl içinde (17/10/1994 tarihine kadar) mahkemede tescil davası açtığına ve lehine tescil kararı verildiğine yönelik bir belge ve delil de olmadığına göre, artık bu hakkın, 3. kişilere karşı ileri sürülmesi imkanı yasal olarak ortadan kalkmıştır. Dolayısıyla şahsi bir hak olan satış vaadi sözleşmesine dayalı bu hak, tapuda malik gözüken kişinin borcu sebebiyle haciz koyan alacaklıya karşı hüküm ifade etmez....
Vergi Dairesi'nin alacağından dolayı borçlu ... hissesi üzerine, satış vaadi sözleşmesinin tapuya şerhinden sonra konulan hacizlerin kaldırılmasının talep edildiği, mahkemece; satış vaadi sözleşmesinin yapıldığı tarihten itibaren mülkiyetin şikayetçiye geçtiği gerekçesiyle şikayetin kabulüne karar verildiği görülmüştür. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 1009. maddesine göre, Arsa payı karşılığı inşaat, taşınmaz satış vaadi, kira, alım, önalım, gerialım sözleşmelerinden doğan haklar ile şerhedilebileceği kanunlarda açıkça öngörülen diğer haklar tapu kütüğüne şerhedilebilir. 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26. maddesine göre de, Noterlik Kanunu'nun 44. maddesinin (B) bendi mucibince noterler tarafından tanzim edilen gayrimenkul satış vadi sözleşmeleri ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri de, taraflardan biri isterse gayrimenkul siciline şerh verilebilir ve şerhten itibaren beş yıl içinde satış yapılmaz veya irtifak hakkı tesis ve tapuya tescil edilmezse, işbu şerh tapu sicil müdürü...
Vergi Dairesi'nin alacağından dolayı borçlu ... hissesi üzerine, satış vaadi sözleşmesinin tapuya şerhinden sonra konulan hacizlerin kaldırılmasının talep edildiği, mahkemece; satış vaadi sözleşmesinin yapıldığı tarihten itibaren mülkiyetin şikayetçiye geçtiği gerekçesiyle şikayetin kabulüne karar verildiği görülmüştür. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 1009. maddesine göre, Arsa payı karşılığı inşaat, taşınmaz satış vaadi, kira, alım, önalım, gerialım sözleşmelerinden doğan haklar ile şerhedilebileceği kanunlarda açıkça öngörülen diğer haklar tapu kütüğüne şerhedilebilir. 2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 26. maddesine göre de, Noterlik Kanunu'nun 44. maddesinin (B) bendi mucibince noterler tarafından tanzim edilen gayrimenkul satış vadi sözleşmeleri ile arsa payı karşılığı inşaat sözleşmeleri de, taraflardan biri isterse gayrimenkul siciline şerh verilebilir ve şerhten itibaren beş yıl içinde satış yapılmaz veya irtifak hakkı tesis ve tapuya tescil edilmezse, işbu şerh tapu sicil müdürü...
Hükmü davacı vekili temyiz etmiştir.Eser sözleşmelerinin bir türü olan arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi, taraflara karşılıklı hak ve borçlar yüklemekte; yüklenici, finansı sağlayan arsa malikinin taşınmazı üzerine bina yapma işini üstlenmekte, arsa maliki ise inşa edilecek binadaki bir kısım bağımsız bölümlerin mülkiyetini yükleniciye devretmeyi vaat etmektedir....
