DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir....
Hukuki yararın bulunmadığının tespiti halinde davanın, dava şartı yokluğu gerekçesiyle usulden reddine karar verilmelidir (HMK 114/1-h, 115 m.) 5737 sayılı Vakıflar Kanunu'nun 7.maddesi uyarınca, galle fazlasının alınabilmesi için galle fazlasını almaya müstehak vakıf evladı olduğuna dair kesinleşmiş mahkeme kararı gereklidir. Eski hukukumuza göre kurulan vakıflarda galle fazlasına müstehak vakıf evladı tespiti yönünden ise Yargıtay'ın devamlılık gösteren uygulamalarında, öncelikle vakfeden ile kan bağının ispatlanması sonra da bu hususta vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Somut olayda; davacılar vekili, müvekillerinin vakıf evladı olduklarının tespiti yanında galle fazlası ödenmesine ilişkin vakfiyedeki şartların bulunup bulunmadığının, tespitini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde galle fazlasına müstehak vakıf evladı ve mütevelliğe ehil olunduğunun tespitine karar verilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacılar tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava, mülhak ...'nın galleye müstahak vakıf evladı ve mütevelliğe ehil olduğunun tespiti istemine ilişkindir. Mahkemece davacıların mevcut belgelere göre vakıf evladı ve mütevelli olamayacakları gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Dosya içindeki bilgi ve belgelerden ... 2. Asliye Hukuk Mahke- mesinin 1951/500-284 Esas sayılı ilamı ile aynı mahkemenin 2007/265 Esas -2008/103 Karar sayılı kararlarında davacıların babası ...’nın mülhak ...'...
"İçtihat Metni"DAVA TÜRÜ : Vakıfta Galle Fazlasına Müstehak Vakfı Evladı İstemli MAHKEMESİ : ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda ... 1. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin hükmüne karşı davalı ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesi'nce istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiş, bu kez davalı ... vekilince Bölge Adliye Mahkemesi kararının temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Asıl ve birleşen dava dilekçelerinde, davacıların mazbut ...'nın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduklarının tespiti istenmiştir....
Dava, mülhak vakfın galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 5737 sayılı ... Yasası’nın 3. maddesine göre mazbut ..., bu kanun uyarınca Genel Müdürlükçe (...) yönetilecek ve temsil edilecek ... ile mülga 743 sayılı Türk Kanunu Medenisinin yürürlük tarihinden önce kurulmuş ve 2762 sayılı ... Kanunu gereğince ... Genel Müdürlüğünce yönetilen ... olarak tanımlanmıştır. ... Kanunu ve ... Yönetmeliğine göre, mazbut ve mülhak vakıflarda vakfedenin soyundan gelen ve bu nedenle vakfın gelirinden (gallesinden) yararlanma hakkına sahip olan kişiler için öncelikle dava açılması ve bu haklarının dava ile tespit edilmesi aranmıştır. Uygulamada bu dava, vakıflarda evladiye davaları, vakıf evladı ya da galleye müstehak evlat olduğunun tespiti davası şeklinde isimlendirilmiştir....
Asıl ve birleşen dava, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkin olup ayrıca asıl dosyada galle fazlası alacağı da talep edilmiştir. 1....
Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasındaki galle fazlasına müstahak vakıf evladı olduğunun tespiti davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalılardan ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılardan ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I. DAVA Davacılar ... ve ... müşterek çocukları ...'a velayeten açtıkları davada küçüğün mülhak Kamalakzade ... Nasır Camii Vakfının galle fazlasına müstehak evladı olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. II....
Kural olarak bir vakıftan galle fazlasının alınabilmesi için açılan davada, öncelikle vakfeden ile soybağının ispatlanması, sonra da vakfiyede öngörülen şartların gerçekleşmesi gerekir. Yani bu tür davalarda incelenecek ilk husus; davacılar ile vakfeden arasında iddia edildiği üzere kan bağı yolu ile soybağı mevcut olup olmadığı, eğer soybağı kurulabiliyorsa ikinci aşamada vakfiyelerde galle fazlası için öngörülen şartların somut olayda davacılar yönünden gerçekleşip gerçekleşmediğinin araştırılması olacaktır. Davacılar tarafından sunulan, babaları olan ...’ün vakıf evladı olduğunun tespit edildiğine ilişkin ... 12. Asliye Hukuk Mahkemesinin 1997/168 Esas ve 1999/558 Karar sayılı ilamı ve davacıların galleye müstehak vakıf evladı olduğunu bildirir bilirkişi raporu doğrultusunda mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş ve Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf talebi esastan reddedilmiş ise de, eksik araştırmayla hüküm verilmesi doğru görülmemiştir. Somut olayda, ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi İLGİLİ VAKIF : ... DAVA TÜRÜ : Galleye Müstehak Vakıf Evladı Olduğunun Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup, hükmün davacı vekili tarafından duruşma istemli olarak temyiz edilmesi üzerine davanın niteliği gereği duruşma isteminin reddinden sonra Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü....
Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, vakfın gelir fazlasından faydalanma amacına yönelik galle fazlasına müstehak vakıf evladı olduğunun tespiti istemine ilişkindir. 2. İlgili Hukuk 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369/1, 370 ve 371 inci maddeleri, 5737 sayılı ... Kanunu'nun (5737 sayılı Kanun) 3, 6 ve 76 ıncı maddeleri, ... Yönetmeliğinin 23, 28, 53 ve 55 inci maddeleri, 24.02.1943 tarihli ve 1942/27 Esas, 1943/11 Karar sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı 3....