Gaiplik kararı verilmesi istemine ilişkin davada, davacı taraf 4721 sayılı TMK'nın 32. maddesi gereğince hakları bu ölüme bağlı olanlardır. Bu kişilerin başvurusu üzerine sözkonusu maddede belirtilen haller nedeni ile gaipliğe karar verilmesi talep edilmekte olup bu tür davalarda davacılar ile herhangi bir kişi ya da kurum arasında bir uyuşmazlık olmaması nedeni ile hasım yer almamaktadır. Bu değerlendirmelere göre, 6100 sayılı HMK'nın 382/2-a-4. maddesinde gaiplik kararı verilmesine ilişkin davanın çekişmesiz yargıya ilişkin olduğu düzenlenmiş aynı Kanunun 383. maddesinde de çekişmesiz yargıda aksine bir düzenleme bulunmadığı sürece sulh hukuk mahkemesinin görevli olduğu belirlenmiştir. Dosya kapsamından, davacı ... gaiplik kararı verilmesi yanında kişinin malvarlığının ... devrini talep ettiği anlaşılmaktadır....
Mahkemece ölü olduğu tespit edilen kişi hakkında T.M.K. 588 maddesi gereği gaiplik kararı verilemeyeceğinden bahisle davanın reddine karar verilmiş, kararı davacı vekili istinaf etmiştir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 588. maddesinde '' Sağ olup olmadığı bilinmeyen bir kimsenin malvarlığı veya ona düşen miras payı on yıl resmen yönetilirse ya da malvarlığı böyle yönetilenin yüz yaşını dolduracağı süre geçerse, hazinenin istemi üzerine o kimsenin gaipliğine karar verilir'' düzenlenmesi yer almaktadır. Hakkında gaiplik kararı verilmesi istenen kişinin öldüğü tarih resmen belli veya tespit edilmişse, gaiplik istemi düşer. Başka bir ifade ölü kişi hakkında gaiplik kararı verilemez. (TMK. m.34) Gaip kişiye ait taşınmazın Türk Medeni Kanununun 588. (743 sayılı TKM.’si-nin 530.) maddesi gereğince Devlet’e intikali için, o kişi hakkında gaiplik kararı alınmış olması ve gaibin de yasal mirasçısının bulunmaması gerekir(Yargıtay 2....
Bu karinenin aksi ispat edilemediği takdirde, hakkında gaiplik kararı verilmesi istenen kişinin gaipliğine karar verilmesi gerekir. Gaiplik kararı ölüm tehlikesinin gerçekleştiği veya son haberin alındığı günden başlayarak hüküm doğurur.(TMK.md.35/2) Yukarıda açıklanan ilke ve olgular doğrultusunda somut olaya bakıldığında; davanın, TMK'nın 32. ve devamı maddeleri kapsamında gaiplik kararı verilmesi isteğine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.Hakkında gaiplik kararı istenen 1995 doğumlu T3 ile ilgili herhangi bir soruşturma dosyası bulunup bulunmadığı hususunda bilgi verilmesi istenilmiş olup yazı cevabında gaipliği istenen hakkında Van 3. Sulh Ceza Hakimliği'nin 2021/3130 sayılı dosyasında yakalama kararının olduğunun ifade edildiği ve toplanan delillerden ilgilinin ölümü hakkında kuvvetli olasılığın bulunmadığı anlaşılmaktadır. Gaipliği istenen adı geçenin dava tarihi itibariyle 100 yaşını da aşmadığı kayden sabittir. Bu durumda, Yargıtay 2....
Bu karinenin aksi ispat edilemediği takdirde, hakkında gaiplik kararı verilmesi istenen kişinin gaipliğine karar verilmesi gerekir. Gaiplik kararı ölüm tehlikesinin gerçekleştiği veya son haberin alındığı günden başlayarak hüküm doğurur.(TMK.md.35/2) Yukarıda açıklanan ilke ve olgular doğrultusunda somut olaya bakıldığında; davanın, TMK'nın 32. ve devamı maddeleri kapsamında gaiplik kararı verilmesi isteğine ilişkin olduğu anlaşılmaktadır.Hakkında gaiplik kararı istenen 1995 doğumlu T3 ile ilgili herhangi bir soruşturma dosyası bulunup bulunmadığı hususunda bilgi verilmesi istenilmiş olup yazı cevabında gaipliği istenen hakkında Van 3. Sulh Ceza Hakimliği'nin 2021/3130 sayılı dosyasında yakalama kararının olduğunun ifade edildiği ve toplanan delillerden ilgilinin ölümü hakkında kuvvetli olasılığın bulunmadığı anlaşılmaktadır. Gaipliği istenen adı geçenin dava tarihi itibariyle 100 yaşını da aşmadığı kayden sabittir. Bu durumda, Yargıtay 2....
Hukuk Dairesi'nin 2009/12902 Esas 2010/14215 Karar sayılı 14.07.2010 tarihli ilamında belirtildiği üzere hakkında gaiplik kararı verilmesi talep edilen kişiden uzun yıllar haber alınamamasının yeterli olmadığı, bu kişinin ölümü hakkında kuvvetli olasılığın varlığının da kanıtlanması gerektiği, TMK.nın 32. maddesi uyarınca ölüm tehlikesi içinde kaybolan veya kendisinden uzun zamandan beri haber alınamayan bir kimsenin ölümü hakkında kuvvetli olasılık varsa gaiplik kararı verilebileceği ve bir kimsenin sadece bulunduğu yerin bilinemiyor ya da bulunamıyor oluşunun gaiplik kararı verilmesi için yeterli olmadığı, kaldı ki gaipliği istenen T1'nin hakkında Batman 2....
Eldeki dava yönünden öncelikle çözümlenmesi gereken husus; davanın, davacılar vekilinin iddia ettiği üzere 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 32 ve devamı maddelerinde düzenlenen gaiplik istemine mi ilişkin olduğu yoksa mahkemenin nitelemesi gereği aynı Kanunun 588.maddesi kapsamında kalan gaiplik istemine mi ilişkin olduğudur....
Bu sebeple mahkemece sadece davacının murisi .... hakkında verilen gaiplik kararının iptaline karar verilmesi gerekirken Yargıtay 2. Hukuk Dairesinin bozma kararına göre hüküm kurulması gerekirken bozma kapsamı dışına çıkılarak Pazar Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 03.10.1977 tarih, 1970/418 Esas, 1977/1218 Karar sayılı gaiplik kararının tamamının iptaline karar verilmesi, 2-Gaiplik kararı verilen ....'un paydaşı olduğu taşınmazdaki hissesi birinci derecede mirasçı bırakmaksızın ölmüş gibi işleme tabi tutularak kız kardeşleri ... ve Bakiye'nin mirasçılarına intikal ettirilmiş olduğuna göre, ....'un gaiplik kararının iptali yönünde verilecek hüküm, kız kardeşleri ... ve ...'nin mirasçılarının haklarına etkili olacaktır. Bu bakımdan davada ... ve ....'...
Asliye Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı görevsizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belli edilmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi gereği düşünüldü: K A R A R Talep, gaiplik kararı verilmesi ve taşınmazın satış bedelinin Hazineye devredilmesine ilişkindir. ... (...) Sulh Hukuk Mahkemesince, davanın Türk Medenî Kanununun 588. maddesine dayalı kişinin gaipliğine karar verilmesi ve gaibe ait mal varlığının Hazineye devrine ve bu yönüyle malvarlığına ilişkin bir dava olduğu ve asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesi ile görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. ... (...) Asliye Hukuk Mahkemesince ise malvarlığı devrine ilişkin talebi tefrik ederek gaiplik bakımından gaiplik kararı alınmasının çekişmesiz yargı işlerinden olduğu ve çekişmesiz yargı işlerinde görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu gerekçesi ile görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK, TAPU İPTAL VE TESCİL Taraflar arasında görülen gaiplik, tapu iptali ve tescil davası sonunda, yerel mahkemece, tapu iptal ve tescil isteğinin kabulüne, gaiplik isteğinin reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'in raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, 5737 Sayılı Yasanın 17.maddesine dayalı gaiplik ve tapu iptal-tescil isteklerine ilişkindir. Mahkemece, taşınmazın aslının vakıf olduğu gerekçesiyle tapu iptal ve tescil isteminin kabulüne, koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle gaiplik isteğinin reddine karar verilmiştir. Dosya içeriği ve toplanan delillerden, dava konusu 2501 ada 6 parsel sayılı taşınmazın 1/2’şer paylarla ... oğlu ... ve... kızı ... adlarına kadastro ile 1956 yılında tescil edildiği, davacı Vakıflar İdaresinin taşınmazın ......
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : GAİPLİK Taraflar arasında görülen gaiplik ve bedelin Hazineye devri davası sonunda, yerel mahkemece davanın, görevsizlik nedeniyle reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekilince yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ın raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, gaiplik ve taşınmaz bedelinin hazineye devri isteklerine ilişkindir. Mahkemece, davanın görev yönünden reddine karar verilmiştir. Mahkemenin bu kararı TMK'nun 32 ve devamı maddelerine dayalı olarak açılan gaiplik davalarında verilebilecek kararlardandır. Oysa somut olayda davacı hazine, gaiplik isteği yanında, son mirasçı sıfatıyla taşınmazın bedelinin hazineye devri isteminde de bulunmuştur. Bu tür bir isteğin TMK'nun 588. maddesi kapsamında olduğu açıktır....
