HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2021/3096 KARAR NO : 2021/2135 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : ÖZALP SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 20/09/2021 NUMARASI : 2021/98 ESAS- 2021/120KARAR DAVA KONUSU : Gaipliğe Karar VerilmesiKARAR : Yukarıda esas ve karar numarası yazılı ilk derece mahkemesinin kararına karşı istinaf kanun yoluna başvurulmuş olmakla dosya incelendi: GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARI Davacı dava dilekçesinde özetle; davacının kardeşi olan T3 26/07/2013 tarihinde evden ayrıldığını, fakat bir daha eve dönmediğini, o tarihten bu yana kendisinden haber alamadıklarını beyan ederek kardeşi olan T3 hakkında gaipliğe karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: lk derece mahkemesince, "davanın reddine," karar verildiği anlaşılmıştır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ : Sulh Hukuk Mahkemesi Gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkin olarak açılan davada ... Sulh Hukuk ve ... Sulh Hukuk Mahkemelerince ayrı ayrı yetkisizlik kararı verilmesi nedeni ile yargı yerinin belirlenmesi için gönderilen dosya içindeki tüm belgeler incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R Dava, kendisinden uzun süredir haber alınamayan ...'ın gaipliğine karar verilmesi istemine ilişkindir. ... Sulh Hukuk Mahkemesince, gaipliğe karar verilmesi talep edilen kişinin yasal ikametgahının "..." ilçesi olduğu gerekçesiyle yetkisizlik kararı verilmiştir. ......
Mal rejiminin devamı süresince, bir eşin sahip olduğu edinilmiş malda, diğer eşin artık değerin yarısı oranında katılma alacağı hakkı vardır. Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Artık değere katılma alacağı miktarı hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malların, bu tarihteki durumlarına göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değerleri esas alınır (TMK mad.227/1, 228/1, 232 ve 235/1). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir....
Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad.229) ve denkleştirmeden (TMK mad.230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad.219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad.231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad.236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Artık değere katılma alacağı miktarı hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malların, bu tarihteki durumlarına göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değerleri esas alınır (TMK mad.227/1, 228/1, 232 ve 235/1). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Gaipliğe Karar Verilmesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı Defterdar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından hasımsız açılan davada, ...'in 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 32 ve devamı maddeleri gereğince gaipliğine karar verilmesi istenmiş; mahkemece hasımsız olarak sürdürülen yargılama sonucu davanın kabulüne karar verilmiş, ancak gerekçeli karar başlığında İstanbul Defterdarlığının davalı gösterilmesi sebebi ile kayyım sıfatı ile Defterdarlık vekili mahkeme kararını temyiz etmiştir. Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 32. ve devamı maddelerinde düzenlenen gaiplik kararı verilmesi istemine ilişkindir....
B)İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: Milas Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 11/05/2020 tarih 2020/368 Esas 2020/394 Karar sayılı kararı ile mahkemenin TMK' nın 32/2 maddesi gereğince yetkisizliğine, C)İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davacının kardeşi olan Gökhan'dan yaklaşık 10 senedir hiçbir haber alınamadığını, tüm aramalara rağmen ne ölüsünün ne de dirisinin bulunamadığını, son yerleşim yeri de Milas olan Gökhan'dan daha sonrada hiç haber alınamadığını, gaipliği istenenin son bulunduğu ve en son ikametgahının, kardeşlerinin de ikametgahının bulunduğu Milas olduğunu, ancak mahkemece uyap üzerinden inceleme yapılarak diğer deliller incelenmeksizin, son yerleşim yeri araştırılmaksızın sadece dosya üzerinden yetkisizlik kararı verildiğini, verilen kararın usul ve yasaya aykırı olduğunu belirterek ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir. D)DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkindir....
Artık değere katılma alacağı; eklenecek değerlerden (TMK mad. 229) ve denkleştirmeden (TMK mad. 230) elde edilen miktarlar da dahil olmak üzere, eşin edinilmiş mallarının (TMK mad. 219) toplam değerinden, bu mallara ilişkin borçlar çıktıktan sonra kalan artık değerin (TMK mad. 231) yarısı üzerindeki diğer eşin alacak hakkıdır (TMK mad. 236/1). Katılma alacağı, Yasa'dan kaynaklanan bir hak olup, bu hakkı talep eden eşin gelirinin olmasına veya söz konusu mal varlığının edinilmesine, iyileştirilmesine ya da korunmasına katkıda bulunulmasına gerek yoktur. Artık değere katılma alacağı miktarı hesaplanırken, mal rejiminin sona erdiği sırada mevcut olan malların, bu tarihteki durumlarına göre, ancak tasfiye tarihindeki sürüm (rayiç) değerleri esas alınır (TMK mad. 227/1, 228/1, 232 ve 235/1). Yargıtay uygulamalarına göre, tasfiye tarihi karar tarihidir. Belirli bir malın eşlerden birine ait olduğunu iddia eden kimse, iddiasını ispat etmekle yükümlüdür....
ın gaipliğine karar verilmesi istemine ilişkin olup, 29.06.2015 tarihinde ikame edilmiştir. Gaipliğe karar verilmesi davasında 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 s. HMK'nun 382/1, 382/2- a. 4 ve 383. maddeleri gereğince sulh hukuk mahkemesi görevli olduğundan işin esasının incelenmesi yerine, yerinde olmayan gerekçe ile asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmesi doğru görülmemiştir. (Yargıtay 18. Hukuk Dairesi'nin 2016/3894 Esas - 2016/9551 Karar) 4721 s. TMK' nun 32/2. maddesinde; "Yetkili mahkeme, kişinin Türkiye'deki son yerleşim yeri, eğer Türkiye'de hiç yerleşmemiş ise nüfus sicilinde kayıtlı olduğu yer, böyle bir kayıt da yok ise anasının ya da babasının kayıtlı olduğu yer mahkemesidir.” şeklinde düzenlenmiştir. Somut olayda; kolluk araştırması ve tanık beyanları doğrultusunda gaipliğine karar verilmesi istenen ....'nun Erzurum adresinde ikamet ettiğinin bildirildiği anlaşıldığından uyuşmazlığın Erzurum 1....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Gaiplik Kararı Verilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm taraflarca temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, çekişmesiz yargı niteliğinde bulunan TMK m. 32 uyarınca gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkindir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362/1-b maddesine göre; bölge adliye mahkemesince, kira ilişkisinden doğan ve miktar veya değeri itibarıyla temyiz edilebilen alacak davaları hariç olmak üzere, HMK'nın 4. maddesinde gösterilen davalar ile (23.6.1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan doğup taşınmazın aynına ilişkin olan davalar hariç) özel kanunlarda sulh hukuk mahkemesinin görevine girdiği belirtilen davalarla ilgili verilen kararlar kesin olup, bu kararlara karşı temyiz yoluna başvurulamaz....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Gaiplik Kararı Verilmesi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda bölge adliye mahkemesi hukuk dairesince verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm davacılar tarafından temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: Dava, çekişmesiz yargı niteliğinde bulunan TMK m. 32 uyarınca gaipliğe karar verilmesi istemine ilişkindir. 01.10.2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 362/1-b maddesine göre; bölge adliye mahkemesince, kira ilişkisinden doğan ve miktar veya değeri itibarıyla temyiz edilebilen alacak davaları hariç olmak üzere, HMK'nın 4. maddesinde gösterilen davalar ile (23.6.1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'ndan doğup taşınmazın aynına ilişkin olan davalar hariç) özel kanunlarda sulh hukuk mahkemesinin görevine girdiği belirtilen davalarla ilgili verilen kararlar kesin olup, bu kararlara karşı temyiz yoluna başvurulamaz....
