Hukuk Dairesinin 2017/1023 Esas ve 2018/10252 Karar sayılı ilamında işaret edildiği üzere, davacı davalı erkeğin nisbi butlan sebeplerine dayalı evlenmenin iptali isteği sonucunda verilecek kararların tarafların boşanma davalarını etkileyecek nitelikte bulunduğu da gözetilerek, tarafların boşanma davalarının eldeki dosyadan tefrik edilmesi, erkeğin açtığı nisbi butlan sebebi ile evlenmenin iptali davasının sonucu beklendikten sonra boşanma davaları hakkında olumlu ya da olumsuz bir karar verilmesi gerekirken bu husus gözetilmeksizin dosyanın esası hakkında karar verilmesi doğru bulunmamıştır. İlk Derece mahkemesince yapılması gereken iş; dosyanın boşanma davaları yönünden tefrik edilip ayrı bir esasa kaydedilmesi, evliliğin iptali konusunda bir karar verilmesi, verilen kararın tefrik edilen boşanma dosyasında bekletici mesele yapılarak evliliğin iptali davasında verilen kararına göre tarafların boşanma davalarının neticelendirilmesinden ibarettir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Evlenmenin Butlanı Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava, evlenmenin iptali davası olup ... tarafından davaname ile açılmıştır. Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır. (HMK. md.70/1) Mutlak butlan davası açma Cumhuriyet savcısı için bir görev olduğundan (TMK. md. 146/1) açılan davanın duruşmasında hazır bulunması zorunluluktur. Bu nedenle Cumhuriyet savcısının duruşmalara katılımı sağlanmadan yokluğunda hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup, bozmayı gerektirmiştir. 2-Dava evliliğin iptaline ilişkin olup, davalı ...'nin eşi olan Bayram'ın da hukukunu etkileyecek bir davadır. Bu nedenle ...'...
O halde mahkemece yapılacak iş davacı-davalı erkeğin davası yönünden, delillerin nisbi butlan sebebi ile (TMK m. 150/3) evliliğin iptali davası yönünden değerlendirilerek sonucu uyarınca karar verilmesi, davacı-davalı kadın tarafından açılan boşanma davasında ise, erkeğin açtığı nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının, boşanma davası açısından bekletici sorun oluşturacağı gözetilerek, boşanma davasının tefrik edilerek erkeğin açtığı nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının sonucu beklendikten sonra boşanma davası hakkında olumlu ya da olumsuz karar vermekten ibarettir. Bu yön nazara alınmadan yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 27/12/2017 NUMARASI : 2015/1411 ESAS - 2017/2253 KARAR DAVA KONUSU : Evlenmenin İptali KARAR : Taraflar arasındaki davanın yapılan yargılaması sonunda; mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm hakkında istinaf talebinde bulunulmakla, evrak okunup, gereği görüşülüp düşünüldü; TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacı müvekkilinin kardeşi T5 ile davalının 17/11/2014 tarihinde evlendiklerini, evliliklerinden kısa bir süre sonra müvekkillerinin murisi Yusuf'un 10/02/2015 tarihinde vefat ettiğini, T5'in temyiz kudretinden yoksun şekilde evliliği gerçekleştirdiğini, ayrıca davalı nın T5'i çeşitli saiklerle yanılttığını belirterek 17/11/2014 tarihli evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptalini istemiştir....
maddesi uyarınca evliliğin mutlak butlan sebebiyle iptali istemine ilişkindir. Aşağıdaki hâllerde evlenme mutlak butlanla batıldır: 1. Eşlerden birinin evlenme sırasında evli bulunması, 2. Eşlerden birinin evlenme sırasında sürekli bir sebeple ayırt etme gücünden yoksun bulunması, 3. Eşlerden birinde evlenmeye engel olacak derecede akıl hastalığı bulunması, 4. Eşler arasında evlenmeye engel olacak derecede hısımlığın bulunması (TMK md.145). (1)Mutlak butlan davası, Cumhuriyet savcısı tarafından re'sen açılır. (2)Bu dava, ilgisi olan herkes tarafından da açılabilir (TMK md.146)....
Mahkemece somut olayda yapılacak iş; dosya kapsamındaki hastane evraklarına göre davacı-davalı erkekte bulunduğu anlaşılan bipolar duygulanım bozukluğunun Türk Medeni Kanunu'nun 150. maddesi uyarınca davalı-davacı kadın ve altsoyunun sağlığı bakımından ağır tehlike oluşturan bir hastalık olup olmadığına dair resmi sağlık kurulu raporu alınarak davalı-davacı kadının davasında bütün delillerin öncelikle nisbi butlan sebebi ile (TMK m. 150) evliliğin iptali talebi yönünden değerlendirilmesi ve sonucu uyarınca karar verilmesi; kadının açtığı nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının, davacı-davalı erkek ve davalı-davacı kadın açısından boşanma davaları bakımından bekletici sorun oluşturacağı gözetilerek ve boşanma davaları tefrik edilerek kadının açtığı nisbi butlan sebebi ile evliliğin iptali davasının sonucu beklendikten sonra boşanma davaları hakkında olumlu ya da olumsuz karar vermekten ibarettir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE : Dava; evlenmenin nisbi butlan sebebiyle iptali istemine ilişkindir. Davacı taraf; red kararına yönelik olarak süresinde istinaf başvurusunda bulunmuştur. HMK'nın 355. maddesi uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebepler ve kamu düzeni ile sınırlı olarak yapılan istinaf incelemesi sonucunda; Dava dosyası içeriğine, dosyadaki yazılara göre ilk derece mahkemesi kararında usule ve esasa ilişkin herhangi bir aykırılığın bulunmadığı,davacının dilekçeler aşamasında davalıda bulunduğunu iddia ettiği rahatsızlılığın olmadığının alınan hükme elverişli raporlar ile tespit edildiği, davanın esasıyla ilgili hükme etki edecek tüm delillerin dava dosyası içinde bulunduğu ve değerlendirildiği anlaşıldığından davacı tarafın istinaf başvurusunun Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 353/1- b-1 bendi uyarınca esastan reddine karar vermek gerekmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur....
nedeniyle iptali sebebi olarak düzenlenmiştir....
AİLE MAHKEMESİ TARİHİ : 18/11/2021 NUMARASI : 2020/667 ESAS - 2021/1336 KARAR DAVA KONUSU : Evlenmenin İptali (Nisbi Butlan Sebebiyle KARAR : Yukarıda tarihi, konusu ve tarafları gösterilen mahkemenin kararına karşı davalı tarafından istinaf başvurusunda bulunulduğu, dosyanın istinaf incelemesi yapılmak üzere mahkememize gönderildiği ve istinaf isteminin süresi içerisinde yapıldığı anlaşılmakla, dosya incelendi. GEREĞİ DÜŞÜNÜLDÜ: TALEP: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; evliliğin nispi butlan nedeniyle iptaline, mahkeme aksi kanaatteyse tarafların evlilik birliğinin temelinden sarsılması nedeniyle boşanmalarına, davacı lehine 1.000,00 TL tedbir/yoksulluk nafakası ile 500.000,00'er TL maddi-manevi tazminata karar verilmesini dava ve talep etmiştir....
Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen, yukarıda tarihi ve numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle, evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü: 1-Dava evlenmenin mutlak butlan nedeniyle iptaline ilişkin olup, ... .... açılmıştır (TMK.md. 146). Taraf teşkili kamu düzenindendir. Cumhuriyet savcısı, kanunda açıkça öngörülen hallerde hukuk davası açar veya açılmış olan hukuk davasında taraf olarak yer alır (HMK md. 70/1). Cumhuriyet Savcısının duruşmalara katılmadığı anlaşılmaktadır. Kamu adına mutlak butlan davasını açan ve evliliğin iptalini isteyen Cumhuriyet savcısına usulünce tebligat yapılıp duruşmaya katılımı sağlamadan yargılamaya devamla yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir. (HGK-11.1.2015, Esas, 2015/2-2938 Karar 2015/2539) 2-Kabule göre ise; evliliğin iptali davasında nüfus müdürlüğüne husumet yöneltilemeyeceğinin nazara alınmaması da doğru olmamıştır....
