Dava, boşanan kadının eski eşinin soyadını kullanmasına izin talebinden ibarettir. İlk derece mahkemesi kararına karşı davacı tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davacının eski eşi Ethem Yaman ile Kırıkkale 2. Aile Mahkemesi'nin 2007/162 E 2007/79 K sayılı 07/11/2007 kesinleşme tarihli kararı ile boşandığı, eski eş Ethem Yaman'ın 25/02/2010 tarihinde vefat ettiği, tarafların müşterek çocuğu davalı T5 19/04/2004 doğumlu olmakla yargılama sırasında reşit olduğu anlaşılmıştır....
"Çocuk, ana ve baba evli ise ailenin soyadını taşır. Ancak, ana önceki evliliğinden dolayı çifte soyadı taşıyorsa çocuk onun bekarlık soyadını taşır" O halde, Türk Medenî Kanununa göre çocuk, ana ve baba evli ise, ailenin soyadını alacaktır. Aile soyadı ise, babanın soyadıdır. Bu maddede yer alan düzenleme, emredici nitelikte olup, taraflarca aksi kararlaştırılamaz ve uyulması zorunludur. Aynı hüküm, Soyadı Nizamnamesinde de yer almaktadır....
Dayanılan yemin deliline ilişkin usulü işlemler yapılmadığından; davacı kadına yemin teklif hakkı hatırlatılıp, yemin teklif ettiği ve koca tarafından yemin teklifi kabul edildiği takdirde Hukuk Muhakemeleri Kanununun 225 ve devamı maddeleri gereğince, yemin işleminin tamamlanıp gerçekleşecek sonucuna göre ziynet alacağı hakkında karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde talebin kısmen kabul edilmesi doğru olmamıştır. 2- Davacı (kadın) dava dilekçesinde boşanma talebiyle birlikte davalı (koca)’nın soyadını kullanmasına izin verilmesini de talep etmiştir. “Kadının, boşandığı kocasının soyadını kullanmakta menfaati bulunduğu ve bunun kocaya bir zarar vermeyeceği ispatlanırsa, istemi üzerine hâkim, kocasının soyadını taşımasına izin verir.” (TMK md.173/2) Bu talep boşanmanın fer'isi niteliğinde olup maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakası gibi ancak boşanma davası içinde talep edilebilir....
Taraflar arasındaki kadının boşandığı kocasının soyadını kullanmasına verilen iznin kaldırılması davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir. Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir. Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü: I....
NÜFUS KANUNU (MÜLGA) [ Madde 46 ] "İçtihat Metni" Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve hükmün tazminatlar, nafakalar ve izin talebiyle ilgili kurulan hüküm yönünün temyizen murafaa icrası suretiyle tetkiki istenilmekle dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği görüşülüp düşünüldü. 1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre davacının tüm, davalının aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yersizdir. 2-Davalının, boşandıktan sonra kocasının soyadını kullanmasına izin verilmesine ilişkin bir davası veya karşı davası bulunmamaktadır. Davalı, 24.03.2005 tarihli dilekçesi ile boşanmadan sonra kocasının soyadını taşımasına izin verilmesini istemiştir. Bununla ilgili başvuru harcını 16.06.2005 tarihinde yatırmış olması, dava açıldığı anlamına gelmez....
Asliye Hukuk Mahkemesince, kadının evlenmekle eşinin soyadını alacağı, bu hükmün ise MK.nun "Aile Hukuku" başlıklı birinci kısmında düzenlenmesi nedeniyle davanın aile mahkemesinde görülmesi gerektiğinden bahisle görevsizlik kararı verilmiştir. ... 5. Aile Mahkemesi ise, davacının talebinin aile hukukuna ilişkin olmayıp, soyadı değişikliği talebi olması nedeniyle davaya bakmakla asliye hukuk mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. Somut olayda; davacı ..., eşi ...'ın aynı zamanda ... vatandaşı olması nedeniyle her iki ülkede farklı iki soyadı taşıdığını, kendi soyadının ise pasaportta ve nüfus kayıtlarında farklı yazdığını belirterek eşinin her iki soyadını birlikte kullanmak ve kayıtlar arasındaki farklılıkların giderilmesi talebiyle dava açmıştır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Aile Mahkemesi DAVA TÜRÜ :Boşanan Kadının Kocasının Soyadını Kullanmasına İzin Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle kanuna uygun sebeplere ve özellikle delillerin takdirinde bir yanlışlık görülmemesine göre yerinde bulunmayan bütün temyiz isteğinin reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı onama harcının temyiz edenlere yükletilmesine,peşin alınan harcın mahsubuna, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere oybirliğiyle karar verildi.26.05.2008 (pzt.)...
in evlat edinme sözleşmesi ile ... olan soyadını (babasının soyadı olan ve toplum içerisinde çeşitli kurum ve kuruluşlarda da ... soyadı ile anıldığı hususu gözetilerek soyadına ... soyadının eklenmesi suretiyle) ... (...) olarak düzeltilmesini istemiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilerek davacının soyadı "... ..." olarak düzeltilmiştir. Dosyada toplanan bilgi ve belgelerden, özellikle evlatlık sözleşmesi, evlatlığa izin kararı ve nüfus kayıt suretinden 30.8.1962 doğumlu davacının, 1998 yılında ... ... tarafından evlat edinildiği ve evlat edinilme sırasında ... olan davacının, Türk Medeni Yasasının 314. maddesi (Türk Kanuni Medenisinin 257. maddesi) kapsamında evlat edinen ... ...'nun soyadını aldığı anlaşılmaktadır. Davacının ... iken yasaya dayalı olarak evlat edinenin soyadını kabullendiğine göre bu soyadını taşıması gerekir. Evlat edinilmeden önceki soyadı ile tanınması "..." soyadının yanında "..." soyadını da istemesine haklı neden oluşturmaz....
İptal hükmünün yürürlüğe girmesiyle TMK’nın 321. maddesi "Çocuk, ana ve baba evli ise ailenin soyadını taşır. Ancak, ana önceki evliliğinden dolayı çifte soyadı taşıyorsa çocuk onun bekarlık soyadını taşır" şeklini almıştır. O halde, Türk Medeni Kanununa göre çocuk, ana ve baba evli ise, ailenin soyadını alacaktır. Aile soyadı ise, babanın soyadıdır. Bu maddede yer alan düzenleme, emredici nitelikte olup, taraflarca aksi kararlaştırılamaz ve uyulması zorunludur. Aynı hüküm, Soyadı Nizamnamesinde de yer almaktadır....
Ayrıca, mahkemece, davacı kadının dava dilekçesinde davalı erkeğin müşterek konuttan uzaklaştırılması yönünde talepte bulunması üzerine, bu talebin tefrik edilerek kaydedildiği aynı mahkemenin 2013/123 değişik iş sayılı dosyasında müşterek evin davacı kadına ve müşterek çocuklara tahsis edildiği anlaşılmaktadır....
