ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ TARİHİ : 15/09/2020 NUMARASI : 2017/301 ESAS (ARA KARAR) DAVA KONUSU : Menfi Tespit KARAR : GEREKÇELİ KARARIN YAZILDIĞI TARİH : 18/11/2020 Taraflar arasında görülmekte olan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir istemine ilişkin talebin dosya üzerinden yapılan incelemesi sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı ihtiyati tedbir talebinin reddine yönelik olarak verilen hükme karşı ihtiyati tedbir talep eden davacı vekili tarafından süresinde istinaf kanun yoluna başvurulması üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü. TALEP İhtiyati tedbir talep eden davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının 23/11/2004 tarihli kredi sözleşmesindeki kefaletinin hak düşürücü süre nedeniyle sona erdiğini, bu nedenle anılan sözleşmeye istinaden başlatılan Ankara 24....
İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." şeklindedir. Dosya kapsamı itibariyle davacı hakkında icra takibi kesinleştikten sonra menfi tespit davasının açıldığı, açılan dava ile birlikte icra takibinin tedbir yoluyla durdurulmasının talep edildiği görülmektedir. İİK'nın 72/3....
İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tesbit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini isteyebilir." şeklindedir. Dosya kapsamı itibariyle davacı hakkında icra takibi kesinleştikten sonra menfi tespit davasının açıldığı, açılan dava ile birlikte icra takibinin tedbir yoluyla durdurulmasının talep edildiği görülmektedir. İİK'nın 72/3....
Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir.” Bu hükümde, icra takibinden önce açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yoluyla icra takibinin durdurulabileceği, icra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yoluyla icra veznesine giren paranın takip alacaklısına ödenmemesine karar verilebileceği öngörülmüştür. Menfi tespit davasının amacının belli bir borçtan dolayı borçlu bulunmadığına ilişkin kesin hüküm ve dolayısıyla kesin hukuki koruma temin etmek olduğu göz önüne alındığında, takibin durdurulması veya icra veznesindeki paranın alacaklıya ödenmemesi şeklindeki ihtiyati tedbirin, asıl uyuşmazlığı çözecek veya kesin hukuki korumayı ikame edecek nitelikte bulunmadığı açıktır....
Öncelikle, menfi tespit davası ile ilgili genel bir açıklama yapılmasında ve ilgili yasal düzenlemelerin irdelenmesinde yarar vardır; Gerçekte var olmayan bir borç ya da geçersiz bir hukuki ilişki nedeniyle icra takibine maruz kalması muhtemel olan veya icra takibine maruz kalan bir kimsenin (borçlunun) gerçekte borçlu bulunmadığını ispat için açacağı dava, menfi tespit olarak adlandırılmaktadır. Menfi tespit davası 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun (İİK) 72. maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tespit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde on beşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir. İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ise ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez....
DELİLLER : Tüm dosya kapsamı DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Talep, eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK)'nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçelerinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. İ.İ.K.'nın 72.maddesinde; “Borçlu, icra takibinden önce veya takip sırasında borçlu bulunmadığını ispat için menfi tesbit davası açabilir. İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” şeklinde düzenleme yapılmıştır. 6100 sayılı HMK'nın 390.maddesi; "İhtiyati tedbir, dava açılmadan önce, esas hakkında görevli ve yetkili olan mahkemeden; dava açıldıktan sonra ise ancak asıl davanın görüldüğü mahkemeden talep edilir....
GEREKÇE: Talep, eser sözleşmesinden kaynaklanan alacak davasında katılma istemine ilişkindir. İnceleme, 6100 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu (HMK)'nun 355. madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek yapılmıştır. HMK'nın 341/1. maddesine göre, ilk derece mahkemelerinin nihayi kararları, ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz taleplerinin reddi kararları ile karşı tarafın yüzüne karşı verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararları, karşı tarafın yokluğunda verilen ihtiyati tedbir ve ihtiyati haciz kararlarına karşı yapılan itiraz üzerine verilen kararlara karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Somut olayda, mahkemece 09/12/2021 tarihli duruşmada verilen 4 numaralı ara karara karşı istinaf isteminde bulunulduğu görülmüştür....
İhtiyati tedbir talebinde bulunan davacı, davalı ile yaptıkları eser sözleşmesi uyarınca karşı tarafa 4 adet çek keşide ederek verdiğini ancak davalının edimini yerine getirmediğini ileri sürerek menfi tespit davası açmış ve aynı zamanda dava sonuna kadar İİK 72/2, HMK 389 ve 390/2.maddeleri uyarınca, çeklerin bankaya ibrazı halinde tedbiren ödemeden men yasağı konulması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesi talebinde bulunmuştur. Karşı taraf beyanda bulunmamıştır. Mahkemece dosya üzerinde yapılan inceleme sonucu ihtiyati tedbir talebinin reddine karar verilmiş; iş bu karara karşı ihtiyati tedbir talep eden davacı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. 2004 sayılı İİK’nun 72/2 maddesi; “İcra takibinden önce açılan menfi tesbit davasına bakan mahkeme, talep üzerine alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilir.” hükmünü içermektedir....
Mahkemece 16/09/2022 tarihli ara kararı ile, somut olayda icra takibi yapılmadan açılan eldeki menfi tespit davasında ihtiyati tedbir talebinde bulunulduğu, bu durumda ihtiyati tedbir talebinin İİK 72/2. maddesi uyarınca değerlendirilmesi gerektiği, buna göre icra takibinden önce açılmış olan menfi tespit davasının, aynı alacak için ilamsız icra takibi yapılmasını önlemeyeceği ve daha sonra yapılacak icra takibini kendiliğinden durdurmayacağı, fakat menfi tespit davasına bakan mahkemece, davacının talebi üzerine teminat karşılığında icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verilebileceği, dosyaya sunulan deliller kapsamında HMK'nın 390/3. maddesinde belirtilen yaklaşık ispat şartının sağlandığı gerekçesiyle davacının, dava konusu alacak ilişkisi nedeniyle, davalılar tarafından dava konusuyla ilgili olarak düzenlenen faturaların dava konusu ile sınırlı olarak icra takibine konu edilmesine yönelik talebinin İİK'nın 72/2. maddesi gereğince kabulü ile, dava konusu davalı...
"İçtihat Metni" Mahkemesi :Asliye Hukuk Hakimliği Yukarıda tarih ve numarası yazılı hükmün temyizen tetkiki taraf vekillerince istenmiş ve temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü: - K A R A R - Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan menfi tespit talebine ilişkin olup, mahkemece davanın reddine dair verilen karar taraflarca temyiz edilmiştir. 1-Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle yasaya uygun gerektirici nedenlere ve özellikle delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davacı vekilinin tüm temyiz itirazları yerinde görülmemiş, reddi gerekmiştir. Davalının temyiz itirazına gelince; 2-Davacı borçlu tarafından icra takibinden önce açılan menfi tespit davasının reddine hükmedilmiştir....
