DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE; İlk derece mahkemesince toplanan deliller ile tüm dosya kapsamına göre, ileri sürülen istinaf nedenleri ve HMK 355/1 maddesi uyarınca kamu düzenine ilişkin yapılan inceleme sonucunda; Dava, İ.İ.K.nun 121. maddesi uyarınca alınan yetki belgesine dayalı olarak açılan ortaklığın giderilmesi istemine ilişkindir. Mahkemece, davanın yetkisizlik nedeniyle reddine karar verilmiş, karar davalılar tarafından ayrı ayrı istinaf edilmiştir. Borçlu ortağın alacaklısı, icra hakimliğinden İ.İ.K.nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun elbirliği ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir; paylı mülkiyette ise borçlu payının satışı mümkün olduğundan, ortaklığın giderilmesi davası açılamaz. 6100 sayılı HMK'nın 12. maddesine göre taşınmazın aynından doğan davalar, taşınmazın bulunduğu yer mahkemesinde ikame olunur. Kanunun bu hükmü, paylaşma davalarında aynen uygulanır....
Yine ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesi halinde satışın nasıl yapılacağının ve satış bedelinin ne şekilde dağıtılacağının hüküm sonucunda gösterilmesi gerekir. Satışına karar verilen taşınmaz; a-)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında, b-)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tâbi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında, c-)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir....
Borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak elbirliği mülkiyetine konu ve borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir, paylı mülkiyette ise borçlunun payının satışı mümkün olduğundan ortaklığın giderilmesi davası açamaz. Alacaklının, elbirliği mülkiyet hükümlerine tabi taşınmazdaki ortaklığın giderilmesi davası açması için icra hakiminden yetki belgesi alması zorunludur. İcra hakiminden yetki belgesi almadan doğrudan doğruya veya yetkisi olmayan icra müdürünün verdiği yetki belgesine dayanılarak dava açılması halinde dava hemen reddedilmeyip, icra hakiminden yetki belgesi almak üzere önel verilmelidir. Bu şekilde açılacak davada, borçlu ortak dahil tüm ortakların davaya dahil edilmeleri zorunludur....
Mirasçılar arasında 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 676. maddesine uygun olarak paylaşım sözleşmesi yapılmakla ortaklık hali, o sözleşme ile çözüme bağlanmış ve paylaşma yapılmış sayılır. Hakkında paylaşma sözleşmesi bulunan taşınmazlar için dava açılamaz. Ancak, TMK’nın sözü edilen maddesi, elbirliği halindeki mülkiyet hükümlerine tabi mallara ilişkin olup, paylı mülkiyette uygulanmaz. Somut olaya gelince, taraflar dava konusu taşınmazlarda paylı (müşterek) mülkiyet hükümlerine göre maliktirler. Davacıların paylı mülkiyete konu mallar hakkında paydaşlığın giderilmesi davası açmasında herhangi bir usulsüzlük bulunmamaktadır. Mahkemece işin esasının incelenerek sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş, bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
Somut olayda; Dava üçüncü kişi alacaklının İİK'nun 121.maddesi uyarınca almış olduğu yetkiye istinaden açmış olduğu ortaklığın giderilmesi davasıdır. Mahkemece mahallinde keşif yapılmış, ortaklığın giderilmesi istenen her iki taşınmazın değerleri belirlenmiş, icra dosyasındaki güncel borç durumu sorulmuş ve borçlu davalının hissesine göre borcun ancak her iki taşınmazın satılması ile karşılanabileceği belirlenmekle her iki taşınmaz yönünden ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir. Borç miktarına ve borçlu davalının pay oranı ile taşınmazların değerine göre her iki taşınmazın satılmasına karar verilmesi doğrudur. Ayrıca taşınmaz üzerindeki ortaklığın satılarak giderilmesine karar verilmesi ve bu karar kesinleşerek satışın talep edilmesi durumunda, taşınmazın satışa esas değeri satış sırasında satış memuru tarafından belirlenecek ve paydaşlara tebliğ edilecektir....
Satışına karar verilen taşınmaz; a) Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında, b) Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında, c) Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedeli, harç ve yargılama giderlerinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına ve tahsiline karar verilmesi gerekir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2023/1330 KARAR NO : 2023/1614 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : AYANCIK SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/12/2022 NUMARASI : 2022/133 E 2022/913 K DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Elbirliği Mülkiyetinde (Sözleşmeden Doğan)) KARAR : DAVA DİLEKÇESİNİN ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; SSinop ili, Ayancık İlçesi, Babaçay Köyü 121 Ada 33 parsel, 121 ada 45 parsel,121 ada 49 parsel, 123 Ada 15 parsel, 123 ada 22 parsel, 123 ada 25 parsel, 121 ada 52 parsel, 121 ada 56 parsel, 121 ada 65 parsel, 121 ada 70 parsel, 123 ada 60 parsel, 129 Ada 5 ve 129 ada 11 parsel sayılı taşınmazların üzerindeki ortaklığın mümkün olduğu takdirde aynen taksim, mümkün olmadığı takdirde satış suretiyle giderilmesini, yargılama giderleri ve avukatlık ücretinin payları oranında davalılar üzerinde bırakılmasını talep ve dava etmiştir....
Satışına karar verilen taşınmaz; a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin ve harcın paydaşların tapudaki payları oranında, b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin ve harcın mirasçılık belgesindeki paylar oranında, c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin ve harcın tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına ve tahsil edilmesine karar verilmesi gerekir....
Satışına karar verilen taşınmaz; a)Paylı mülkiyet hükümlerine konu ise satış bedelinin paydaşların tapudaki payları oranında, b)Elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi olması halinde satış bedelinin mirasçılık belgesindeki paylar oranında, c)Hem paylı, hem de elbirliği mülkiyeti halinin bir arada bulunması halinde ise satış bedelinin tapudaki ve mirasçılık belgesindeki paylar nazara alınarak dağıtılmasına karar verilmesi gerekir. Somut olaya gelince; satışın İcra İflas Kanunu hükümlerine göre yapılmasına karar verilmesi gerekirken, satış bedelinin 04.10.2013 havale tarihli ziraat ve inşaat bilirkişisinin dosyaya sunmuş olduğu rapor doğrultusunda belirlenmesi şeklinde karar verilmesi doğru görülmemişse de bu hususlar kararın bozulmasını ve yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden HUMK’nın 438/7 maddesi gereğince hüküm sonucunun aşağıdaki şekilde düzeltilerek onanmasına karar vermek gerekmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 31.10.2012 gününde verilen dilekçe ile ortaklığın giderilmesi istenmesi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 26.12.2013 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Davacı vekili, İİK'nun 121. maddesi gereğince aldığı yetki belgesine dayanarak davalı borçlular ... ve ...'ın murisinden intikal eden 266, 365, 390 ve 528 parsel sayılı taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış yoluyla giderilmesini istemiştir. Mahkemece, ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmiştir. Hükmü, davalı ... temyiz etmiştir....
