Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır." düzenlemesini içermektedir. Bu yasal düzenleme uyarınca paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Bu davalarda davalı da davacı gibi aynı haklara sahiptir. Bu nedenle davacının satış suretiyle paylaşma istemesi davalıların aynen paylaşma istemesine engel teşkil etmez. Borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak elbirliği mülkiyetine konu ve borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir, paylı mülkiyette ise borçlunun payının satışı mümkün olduğundan ortaklığın giderilmesi davası açamaz....
Hüküm, davalılardan ... tarafından temyiz edilmiştir. 1- Borçlu ortağın alacaklısı İcra Hakimliğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak elbirliği mülkiyetine konu ve borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir, paylı mülkiyette ise borçlu payının satışı mümkün olduğundan ortaklığın giderilmesi davası açamaz. Yargılama sırasında davalı borçlu mirasçı ...'ün miras bırakanı Kemal Yörük adına kayıtlı olan taşınmazların tapu kayıtları hükümden sonra aralarında borçlu mirasçının da bulunduğu mirasçılar adına paylı mülkiyete çevrilmiştir. Borçlunun dava konusu taşınmazlarda müstakil payı olduğundan 8962 ada 8 numaralı parselde bulunan 14 numaralı bağımsız bölüm ve 46023 ada 5 parsel sayılı taşınmaz yönünden alacaklı borçlunun payını icra marifeti ile sattırarak alacağını elde edebilir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2022/1182 KARAR NO : 2023/651 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BANDIRMA SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 28/10/2021 NUMARASI : 2020/1197 ESAS 2021/1786 KARAR DAVA KONUSU : Ortaklığın Giderilmesi (Paylı Mülkiyette) KARAR : Gereği görüşüldü: TARAFLARIN İDDİA VE SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; borçlu T5 hakkında Bandırma 1. İcra Dairesinin 2020/1656 Esas sayılı dosyası ile takip başlatıldığını, borçlunun el birliği ile maliki bulunduğu Balıkesir İli, Bandırma İlçesi, Edincik Mahallesi 241 ada 5 parsel, 249 ada 1 parsel ve 251 ada 5 parsel sayılı taşınmazlar üzerine haciz konulduğunu, Bandırma İcra Hukuk Mahkemesinin 2020/167 D.İş sayılı ilamı ile İİK 121. maddesi gereği ortaklığın giderilmesi davası açma yetkisi aldıklarını bu nedenle dava konusu taşınmazlar üzerindeki ortaklığın satış suretiyle giderilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir....
Elbirliği mülkiyetinde borçlu ortağın alacaklısı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Paylı mülkiyette ise, borçlu paydaşın alacaklısı, borçlunun bağımsız payının haczini ve satışını isteyebileceğinden yetki belgesine dayanarak taşınmazın paydaşlığının giderilmesini istemesi yasa koyucunun amacına uygun değildir. Somut olaya gelince; dava konusu 87 ada 21 parsel sayılı taşınmazda davalı borçlu ... elbirliği halinde paydaş iken payını karar tarihinden önce elbirliği paydaşlarından ...'ye sattığı ve paydaş sıfatının kalmadığı anlaşılmaktadır. Bu durumda mahkemece; borçlu...'nün dava konusu taşınmazda payı kalmadığından İcra İflas Kanununun 121. maddesine dayanan ortaklığın giderilmesine karar verilemeyeceği için 87 ada 21 parsel sayılı taşınmaz yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiş bu sebeple kararın bozulması gerekmiştir....
Bölme istemi durum ve koşullara uygun görülmezse ve özellikle paylı malın önemli bir değer kaybına uğramadan bölünmesine olanak yoksa, açık artırmayla satışa hükmolunur. Satışın paydaşlar arasında artırmayla yapılmasına karar verilmesi, bütün paydaşların rızasına bağlıdır." düzenlemesi ile paydaşların mahkemeye başvurarak ortaklığın sona erdirilmesini talep etme imkânı getirilmiştir. TMK'nun el birliği mülkiyet hükümlerini düzenleyen 703.maddesinde ise "Elbirliği mülkiyeti, malın devri, topluluğun dağılması veya paylı mülkiyete geçilmesiyle sona erer. Paylaştırma, aksine bir hüküm bulunmadıkça, paylı mülkiyet hükümlerine göre yapılır." düzenlemesi bulunmaktadır. Bu yasal düzenlemeler uyarınca paydaşlığın (ortaklığın) giderilmesi davaları, paylı mülkiyet veya elbirliği mülkiyetine konu taşınır veya taşınmaz mallarda ortaklar arasında mevcut birlikte mülkiyet ilişkisini sona erdirip ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan, iki taraflı, tarafları için benzer sonuçlar doğuran davalardır....
Elbirliği mülkiyetinde borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İİK'nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Bunun için icra hakiminden yetki belgesi alınması zorunludur. İcra hakiminden yetki belgesi almadan doğrudan doğruya veya yetkisi olmayan icra müdürünün verdiği yetki belgesine dayanılarak dava açılması halinde dava hemen reddedilmeyip davacı tarafa icra hakiminden yetki belgesi almak üzere süre verilmelidir. İcra mahkemesinden alınan yetkiye dayalı olarak açılan davalarda kural olarak borçlu ortağın mülkiyet hakkının elbirliği mülkiyetine konu olması gerekir. Paylı mülkiyette ise yine kural olarak borçlu paydaşın alacaklısı, borçlunun payının icra yoluyla satışını isteyebileceğinden İcra İflas Kanununun 121. maddesi uyarınca yetki belgesine dayanarak ortaklığın giderilmesini isteyemez....
İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ : Davalılar vekili istinaf dilekçesinde özetle; araçların mülkiyetinin paylı mülkiyete çevrilebileceğini, kıymet takdirinin de hatalı olduğunu beyanla istinaf yoluna başvurmuştur DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ ve GEREKÇE: Dava; İİK'nun 121. maddesi gereğince alınan yetkiye dayanılarak alacaklı tarafından açılan ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir. Mahkemece 3 adet aracın satışı suretiyle ortaklığın giderilmesine karar verilmiştir. Davacı vekili, müvekkilinin mirasçı borçulardan alacaklı olduğunu, icra mahkemesince alacaklıya yetki verildiğini belirterek dava konusu araçların satışı sureti ile ortaklığın giderilmesini istemiştir. Borçlunun elbirliği halinde ortak olduğu taşınmazlarda ve taşınırlarda borçlu ortağın alacaklısı, icra hakimliğinden İİK'nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak, borçlunun ortağı olduğu taşınmazlar/taşınırlar için ortaklığın giderilmesi davası açabilir....
Elbirliği mülkiyetinde borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İ.İ.K.nun 121.maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir. Bu şekilde açılacak davada borçlu ortak dahil tüm ortakların davaya dahil edilmeleri gerekir. Paylı mülkiyette ise, borçlu paydaşın alacaklısı, borçlunun bağımsız payının haczini ve satışını isteyebileceğinden yetki belgesine dayanarak taşınmazın paydaşlığının giderilmesini istemesi yasa koyucunun amacına uygun değildir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Davacı vekili tarafından, davalılar aleyhine 26.08.2010 gününde verilen dilekçe ile İİK. 121. maddeye dayalı ortaklığın giderilmesi talebi üzerine yapılan duruşma sonunda; davanın kabulüne dair verilen 13.10.2011 günlü hükmün Yargıtayca incelenmesi davalı ... tarafından istenilmekle süresinde olduğu anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosya ve içerisindeki bütün kağıtlar incelenerek gereği düşünüldü: K A R A R Dava, İİK'nın 121. maddesi uyarınca yetki belgesine dayalı olarak açılan ortaklığın giderilmesi isteğine ilişkindir....
GEREKÇE : Dava Ortaklığın Giderilmesi istemine ilişkindir. İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verildiği, karara karşı davacı vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulduğu anlaşılmıştır. 6100 sayılı HMK'nın 355. maddesi gereğince; İstinaf incelemesi, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılır. Ancak, Bölge Adliye Mahkemesi kamu düzenine aykırılık gördüğü takdirde bunu resen gözetir. Paydaşlığın(ortaklığın) giderilmesi davaları paylı ve elbirliği mülkiyeti hükümlerine tabi mallarda paydaşlar veya ortaklar arasındaki hukuki ilişkiyi sona erdiren, birlikte mülkiyetten ferdi mülkiyete geçmeyi sağlayan iki taraflı, taraflar için benzer sonuçlar doğuran davalardır. Elbirliği mülkiyetinde borçlu ortağın alacaklısı icra hakimliğinden İ.İ.K.'nun 121. maddesine göre alacağı yetki belgesine dayanarak borçlunun ortağı olduğu taşınmaz için ortaklığın giderilmesi davası açabilir....
