Somut uyuşmazlıkta, taraflar arasında 05.11.1991 başlangıç tarihli kira sözleşmesi bulunmaktadır. Kira sözleşmesine dayanılarak açılacak davalarda, gayrimenkulün aynı çekişmeli değildir. O yüzden bu tür davaların eğer kiralanan taşınmaz ise HUMK’nun 13.maddesi gereğince taşınmazın bulunduğu yerde açılması gerekmez. Dava aynı zamanda tahliyeye ilişkin ise, yetkili mahkeme HUMK’nun 9. ve 10.maddelerine göre belirlenir. Buna göre de tahliye davası, ya davalının ikametgahı mahkemesinde veya sözleşmenin icra olunacağı yer mahkemesinde görülür (yetkilidir). Kural olarak da yetki itirazı ilk itirazlardan olup, mahkeme kendiliğinden yetkisizlik kararı veremez. Eldeki davada, davalının ileri sürdüğü yetki itirazı bulunmadığından ve kira sözleşmesine dayanılarak açılacak davalarda gayrimenkulün aynı çekişmeli olmadığından re’sen yetkisizlik kararı verilmesi doğru olmamıştır. Mahkemece yanlar arasındaki çekişmenin esası incelenmek üzere karar bozulmalıdır....
Arsa ve binalarda ise kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir. İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir....
ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen elatmanın önlenmesi, ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece elatmanın önlenmesi talebi hakkında karar verilmesine yer olmadığına, ecrimisil isteminin kabulüne ilişkin olarak verilen karar davalılar vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ... raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, bağımsız bölüme elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ Taraflar arasında görülen elatmanın önlenmesi, ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece davanın kabulüne ilişkin olarak verilen karar davacılar vekili ile davalılar ... vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'ün raporu okundu, açıklamaları dinlendi, gereği görüşülüp düşünüldü; -KARAR- Dava, elatmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir. Davacılar, paydaşı oldukları 307 ada 41 parsel sayılı taşınmazı davalı ...’nın uzun süredir petrol istasyonu olarak kullanmak suretiyle işgal ettiğini, kendilerinin onayını almadan yeni yapılar yaptığını, paydaş olan davalı ... ile davalı ... arasında yapılan kira sözleşmesinin pay ve paydaş çoğunluğunu içermediğinden geçersiz olduğunu ileri sürerek, davalıların elatmalarının önlenmesi ve ecrimisile karar verilmesini istemişlerdir....
İstinaf incelemesine konu, kira sözleşmesinden kaynaklanan elatmanın önlenmesi davasında Koyulhisar Asliye Hukuk Mahkemesi'nce verilen ihtiyati tedbir talebinin reddine dair 25/12/2020 tarihli ara karara karşı davacı tarafça yapılan istinaf başvurusu incelendiğinde; Davacıların elatmanın önlenmesi talebinin taraflar arasında akdedilmiş olan kira sözleşmesine dayandığı dava dilekçesi ve dosya kapsamından anlaşıldığı için eldeki uyuşmazlıkta görevli mahkemenin sulh hukuk mahkemesi olduğu açıktır. 6100 sayılı HMK md. 390/1 uyarınca ihtiyati tedbirin dava açılmadan önce esas hakkında görevli ve yetkili mahkemeden istenmesi, dava açıldıktan sonra ise asıl davanın görüldüğü mahkemeden istenmesi gerekmektedir. Asıl davanın görüldüğü mahkemenin görevli mahkeme olması gerektiği hususu ise izahtan varestedir....
Hâl böyle olunca, davacıların mirasbırakanı ile davalı arasında geçerli bir kira ilişkisi kurulup kurulmadığının açıklığa kavuşturulması hukuken geçerli bir kira ilişkisinin varlığının saptanması halinde haksız kullanımdan bahsedilemeyeceğinden davanın reddedilmesi, aksi halde davalının kullanımının geçerli bir nedene dayanmadığı gözetilerek mülkiyet hakkına değer verilmek suretiyle elatmanın önlenmesi isteğinin kabulüne, belirlenecek ecrimisile hükmedilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir...” (Yargıtay 1. Hukuk Dairesi E. 2015/6072 K. 2018/441 T. 18.01.2018) “...Dava, mülkiyet hakkına dayalı el atmanın önlenmesi ve ecrimisil isteklerine ilişkindir. Mahkemece, kira ilişkisinden söz edilmek ve davanın sulh hukuk mahkemesinde görülmesi gerektiği belirtilmek suretiyle görevsizlik kararı verilmiştir....
Davalı, davacı ile aralarında herhangi bir anlaşma olmadığını, alt kira sözleşmesinde davacının taraf olmadığını, davacının kiraladığı büfelerin içerisinde dava konusu büfenin bulunmadığından devir sebebiyle Çankaya İmar Belde A.Ş.nin haklarına halefiyetten söz edilemiyeceğini, davacının dava konusu büfede hakkının olmaması nedeniyle elatmanın önlenmesi ve haksız işgal tazminatı talep edemeyeceğinden, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, elatmanın önlenmesi isteminin kabulüne ve haksız işgal tazminatı talebinin kısmen kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir. Dava konusu ... caddesi Portakal Çiçeği sokaktaki cepte bulunan gazete, meşrubat büfesi de dahil olmak üzere 30 adet büfe, Çankaya Belediyesi tarafından 20.6.2001 tarih ve 23.10.2001 tarih ve 29732 yevmiye nolu noter tasdikli kira sözleşmesi ile dava dışı Çankaya İmar Belde A.Ş.ye kiralanmıştır....
Eğer, özellikle arsa ve binalarda kira esasına göre talep varsa, taraflardan emsal kira sözleşmeleri istenmeli, gerekirse benzer nitelikli yerlerin işgal tarihindeki kira bedelleri araştırılıp, varsa emsal kira sözleşmeleri de getirtilmeli, dava konusu taşınmaz ile emsalin somut karşılaştırması yapılmalı, üstün veya eksik tarafları belirlenmelidir. İlke olarak, kira geliri üzerinden ecrimisil belirlenmesinde, taşınmazın dava konusu ilk dönemde mevcut haliyle serbest şartlarda getirebileceği kira parası, emsal kira sözleşmeleri ile karşılaştırılarak, taşınmazın büyüklüğü, niteliği ve çevre özellikleri de nazara alınarak yöredeki rayiçe göre belirlenir. Sonraki dönemler için ecrimisil değeri ise ilk dönem için belirlenen miktara ÜFE artış oranının tamamının yansıtılması suretiyle bulunacak miktardan az olmamak üzere takdir edilir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : ELATMANIN ÖNLENMESİ, ECRİMİSİL VE TAHLİYE Taraflar arasında görülen elatmanın önlenmesi, ecrimisil davası sonunda, yerel mahkemece görevsizlik nedeniyle reddine ilişkin olarak verilen karar davacı vekili tarafından yasal süre içerisinde temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, Tetkik Hakimi ...'nin raporu okundu, düşüncesi alındı. Dosya incelendi, gereği görüşülüp, düşünüldü. -KARAR- Dava, mülkiyet hakkına dayalı elatmanın önlenmesi isteğine ilişkindir....
Hukuk Dairesi'nin 2016/18332 Esas, 2017/7471 Karar sayılı ilamı) Somut olayda; davacı tarafça dava konusu taşınmazın davalı tarafından kullanıldığı hususunun ileri sürülerek elatmanın önlenmesi ve 10/04/2009- 09/10/2018 tarihleri arasını kapsar şekilde ecrimisile karar verilmesinin talep edildiği, mahkemece elatmanın önlenmesine yönelik herhangi bir değerlendirme yapılmadan sadece pay durumu dikkate alınarak ecrimisile kararın verildiği, elatmanın önlenmesi talebi yönünden bir değerlendirmenin yapılmadığı, davalı vekili tarafından kararın istinafa taşındığı görülmektedir....
