Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Uyuşmazlık, muris muvazaası hukuki nedenine dayalı tapu iptali ve tescil, olmazsa tenkis istemine ilişkindir. 3.2. İlgili Hukuk 3.2.1. Uygulamada ve öğretide "muris muvazaası" olarak tanımlanan muvazaa, niteliği itibariyle nispi (mevsuf-vasıflı) muvazaa türüdür. Söz konusu muvazaada mirasbırakan gerçekten sözleşme yapmak ve tapulu taşınmazını devretmek istemektedir. Ancak mirasçısını miras hakkından yoksun bırakmak için esas amacını gizleyerek, gerçekte bağışlamak istediği tapulu taşınmazını, tapuda yaptığı resmi sözleşmede iradesini satış veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi doğrultusunda açıklamak suretiyle devretmektedir....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS Taraflar arasındaki davadan dolayı ... Bölge Adliye Mahkemesi 1.Hukuk Mahkemesince verilen 06.02.2019 gün ve 2018/1785 Esas - 2019/251 Karar sayılı hükmün onanmasına ilişkin olan 18.11.2020 gün ve 2496-6077 sayılı kararın düzeltilmesi süresinde davacılar vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya incelendi gereği görüşülüp düşünüldü: -KARAR- Mahkemece, 158 parsel sayılı taşınmaz yönünden açılan davanın reddine, ehliyetsizlik ve muvazaa nedenine dayalı iptal-tescil talebinin reddine, 621 parsel sayılı taşınmaz yönünden temlik nedeniyle davacıların saklı payları ihlal edildiğinden, tenkis talebinin kabulü ile 7.239.900,53 TL tenkis bedelinin tercih tarihinden işleyecek faiziyle davacılardan tahsili ile davalıya verilmesine ilişkin olarak verilen karara karşı davacıların istinaf başvuruları ... Bölge Adliye Mahkemesi 1....
Hemen belirtmek gerekir ki; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 11.4.1990 gün ve 1990/1–152, 1990/236 sayılı kararında vurgulandığı gibi, davada dayanılan maddi olaylar bakımından birkaç hukuki nedenin bir arada gösterilmesinde ilke olarak usul ve yasaya aykırı bir yön yoktur. Hukuki sebeplerden bir tanesinin diğer hukuki sebebin incelenmesine olanak verir niteliği bulunduğu sürece önem ve lüzum derecesine göre birden fazla hukuki sebep aynı davada inceleme ve araştırma konusu yapılabilir. Mahkemece, hukuki ehliyetsizlik yönünden ... Kurumu’ndan alınan raporda temlik tarihinde davacının ehliyetli olduğuna dair görüş esas alınarak davanın reddine karar verilmiştir. Ne var ki; davacı ayrıca hile hukuksal nedenine dayalı tapu iptali ve tescil ile taşınmazın cebri icra yoluyla satılması nedeniyle uğranılan zararın tazmini isteklerinde de bulunmuştur. Mahkemece bu konularda araştırma ve değerlendirme yapılmadan davanın reddine karar verilmesi doğru değildir....
Temyiz Sebepleri Asıl ve birleştirilen davada davacılar vekili temyiz dilekçesinde özetle; mirasbırakanın ölümünden iki yıl önce kendisine alzheimer teşhisi konulmasına rağmen Adli Tıp Kurumu tarafından ehliyetli olduğunun saptanmasının yasaya ve hukuka aykırı olduğunu, mirasbırakanın fiil ehliyetinin yerinde olmadığını, birleştirilen davadaki taleplerinin yasal ve saklı pay sahipleri adına tescil, tenkis ve bedel isteklerine ilişkin olup bu isteklerinin incelenmediğini, birleştirilen davadaki taleplerinin aynı zamanda muris muvazaası hukuki nedenine dayandığını, Mahkemece bu talepler dikkate alınmadan karar verildiğini belirterek kararın bozulmasını istemiştir. C. Gerekçe 1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme Asıl dava gabin hukuksal nedenine dayalı tapu iptali tescil; birleştirilen dava, ehliyetsizlik, vekalet görevinin kötüye kullanılması ve muris muvazaası hukuksal nedenlerine dayalı tapu iptali ve tescil, olmadığı takdirde tenkis ya da tazminat isteklerine ilişkindir. 2....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Tapu İptali ve Tescil K A R A R Davada; davacı, zilyetliğe dayanmadığına, taraflar arasındaki uyuşmazlık ehliyetsizlik ve hileye dayanarak vukuu bulan temliki tasarrufun iptali ile taşınmazın tesciline ilişkin bulunduğuna göre, hükme yöneltilen temyiz itirazlarının incelenmesi Yüksek Yargıtay (1.) Hukuk Dairesinin görevi cümlesinden bulunmakla gereği için dosyanın anılan Daire Başkanlığına GÖNDERİLMESİNE, 10.06. 2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL Taraflar arasında görülen davada; Davacılar, kayden babaları...’ya ait 7884 parsel sayılı taşınmazın 05.02.2010 tarihinde satış suretiyle davalıya temlik edildiğini, ancak babalarının hukuki ehliyetinin bulunmadığını ve bu durumundan yararlanan davalı oğlunun, kız çocuklardan mal kaçırma amaçlı ve muvazaalı olarak işlemi gerçekleştirdiğini ileri sürerek, temliki işlemin iptalini istemişlerdir. Davalı, iddiaların doğru olmadığını, halen sağ olan babası...in ehliyetli olup, davacıların işbu davayı açma hak ve yetkilerinin bulunmadığını, esasen işlemin de gerçek satış olduğunu belirterek, davanın reddini savunmuştur. Mahkemece, ehliyetsizlik iddiasının kanıtlanamadığı, halen sağ olan...in yaptığı tasarruf işlemlerinin, ölümünden sonra muris muvazaasına dayalı tapu iptali ve tescil veya tenkis davasına konu olabileceği gerekçesiyle, davanın reddine karar verilmiştir....
HUKUK DAİRESİ DAVA TÜRÜ : TAPU İPTALİ VE TESCİL-TENKİS Taraflar arasındaki davadan dolayı ... Bölge Adliye Mahkemesi 2. Hukuk Dairesince verilen 01.10.2018 gün ve 1196-1675 sayılı kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili ve birleştirilen davada davacılar vekili tarafından istenilmiş olmakla, dosya tetkik olunarak gereği düşünüldü. -KARAR- Asıl dava, vasi adayı vekili tarafından açılan ehliyetsizlik hukuksal nedenine dayalı tapu iptal ve tescil; birleştirilen dava ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal nedenine dayalı pay oranında tapu iptali ve tescil olmazsa tenkis isteğine ilişkindir....
Delillerin Değerlendirilmesi ve Gerekçe: Dava, ehliyetsizlik ve muris muvazaası hukuksal sebeplerine dayalı tapu iptal ve tescil olmadığı takdirde tenkis istemine ilişkindir. Hemen belirtmek gerekir ki, davacının bildirdiği maddi olaylar ve son istekle bağlı ise de, HMK'nin 33.maddesi uyarınca ileri sürülen maddi olaylarda hangi hukuki sebebe göre karar vereceğini tayin ve takdir etmek durumundadır. Başka bir anlatımla, maddi olgu ve olayları (vakıaları) bildirmek yanlara, bildirilen bu olay ve olgulara göre hukuki nitelendirmeyi yapmak, uyuşmazlığı çözüme ulaştıracak kanun hükmünü bulup uygulamak hakime aittir. Öyle ki, hukuki sebep yanlış gösterilmiş veya hiç gösterilmemiş olsa dahi hakim tarafından en uygun hukuki sebebin bulunması ve ona göre karar verilmesi gerekir. Öte yandan, bir davada dayanılan maddi olaylar için birkaç hukuki sebebin bir arada gösterilmesinde ilke olarak usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamaktadır....
Dairemizce verilmiş olan 27/12/2019 tarih ve 2019/2264 esas 2022/2795 karar sayılı kararımız "Davacı ehliyetsizlik, hile ve tehdit iddialarına dayalı olarak vasiyetnamenin iptalini olmadı tenkis isteminde bulunmuş mahkemece ehliyetsizlik yönünden yeterince araştırma yapmadan iptal istemini red etmiş tenkis hususunda ise olumlu yada olumsuz hiçbir karar kurulmamıştır. TMK 557. Maddesinde ölüme bağlı tasarrufların iptal nedenleri sınırlı olarak sayılmıştır. Hemen belirtmek gerekir ki; Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 11.4.1990 gün ve 1990/1–152, 1990/236 sayılı kararında vurgulandığı gibi, davada dayanılan maddi olaylar bakımından birkaç hukuki nedenin bir arada gösterilmesinde ilke olarak usul ve yasaya aykırı bir yön yoktur. Hukuki sebeplerden bir tanesinin diğer hukuki sebebin incelenmesine olanak verir niteliği bulunduğu sürece önem ve lüzum derecesine göre birden fazla hukuki sebep aynı davada inceleme ve araştırma konusu yapılabilir....
Temyiz Nedenleri Davacılar vekili, dosya kapsamı ve tanık beyanları ile mirasbırakanları tarafından değeri 480.000,00 TL olan taşınmaz payını davalıya devrinin muvazaalı olduğunu, davalının salt aile hukukundan kaynaklı yükümlülüğünü yerine getirdiğini, mirasbırakanın taşınmazda geriye 1/2 payının kaldığını, başkaca taşınmazının bulunmadığını, ehliyetsizlik kamu düzeninden olup taraflar bu husustan vazgeçse dahi hakimin davayı aydınlatma yükümlülüğü ve ehliyet durumunun kamu düzeni ile ilgili olmasından dolayı mirasbırakanın ehliyetli olup olmadığının Adli Tıp Kurumundan alınacak rapor ile ortaya konulması gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesince tenkis talepleri hakkında açık ve kesin bir gerekçe ve hüküm kurulmadığını, tenkis hesabı yapılmadığını ileri sürerek, kararın bozulmasını istemiştir. 3. Gerekçe 3.1....