Ancak anılan farklılıklar, derneklerin iktisadi işletmelerine kanunen yüklenen sorumluluklardan kaynaklanmakta olup bu uygulamalar nedeni ile dernek iktisadi işletmesi dernekten ayrı veya bağımsız bir hüviyete kavuşmamaktadır.Dernek iktisadi işletmesi, aynen dernek şubesi, dernek lokali ve dernek sandığı gibi dernek ana tüzel kişiliğinde ayrı mütalaa edilemeyecek derecede dernekle bütün ve kişiliği dernek ana tüzel kişiliğinde mündemiç bir yan işletmedir.Asıl tacir olan derneğin, tacir hüviyeti bulunmayan İktisadi işletmesine; tacir yardımcısı, ticari temsilci veya mümessil sıfatı ile bazı kişi veya kurulları ataması, o kişi veya kurullarında iktisadi işletme adına borç veya alacak ilişkisi tesis etmeleri, dernek ana tüzel kişiliğini tamamen bağlar. Bu kişi veya kişilerce dernek iktisadi işletmesi adına tesis edilen her türlü borç ve alacak işlemi asıl tacir olan dernek tüzel kişiliğinin işlemi sayılır....

K A R A R Dava dilekçesinde, davalı Ulaşılabilir ... şubesinin üst üste iki genel kurul toplantısını yapmaması nedeniyle Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesi uyarınca şubenin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenmiş; mahkemece, 4721 sayılı Yasanın kendiliğinden sona erme sebebi olarak belirttiği düzenleme ve yaptırımın dernek için geçerli olduğu, tüzel kişiliği bulunmayan şube için uygulanamayacağı gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir. Dava, Türk Medeni Kanunu'nun 87/5.maddesi gereği, davalı dernek şubesinin olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması sebebiyle kendiliğinden dağıldığının tespiti istemine ilişkindir. 5253 sayılı Dernekler Kanunu'nun "Tanımlar" başlıklı 2.maddesinin "h" bendinde dernek şubesi, dernek faaliyetlerinin yürütülebilmesi için bir derneğe bağlı olarak açılan, tüzel kişiliği olmayan ve bünyesinde organları bulunan alt birim olarak tanımlanmıştır....

Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Türk Medeni Kanunu'nun derneklere dair hükümleri ile Dernekler Kanunu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu, öncelikle genel kurulu olağan toplantıya çağırma görevini yönetim kuruluna verdiği, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veya toplantının yapılmasına rağmen sonuç bildirisini süresinde mülki idare amirliğine bildirmeyen dernek yönetim kurulu başkanına idari para cezası verilmesini öngörerek, derneğin genel kurullarının kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen zaman aralıklarında yapılmasını ve derneğin tüzel kişiliğinin devam etmesini öngörmüşken, yönetim kurulunun bu görevini yerine getirip dernek üyelerini usulüne uygun toplantıya çağırmasına rağmen üst üste iki genel kurul toplantısının yapılamamasını ise kendiliğinden sona erme sebebi kabul etmiştir....

Özetle dernek genel kurulunda dernek üyeleri tarafından seçilen derneğin yürütme ve temsil organı olan yönetim kurulu görevlerini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirmek zorundadır. Türk Medeni Kanunu'nun derneklere dair hükümleri ile Dernekler Kanunu hükümleri birlikte değerlendirildiğinde; kanun koyucu, öncelikle genel kurulu olağan toplantıya çağırma görevini yönetim kuruluna verdiği, bu yükümlülüğü yerine getirmeyen veya toplantının yapılmasına rağmen sonuç bildirisini süresinde mülki idare amirliğine bildirmeyen dernek yönetim kurulu başkanına idari para cezası verilmesini öngörerek, derneğin genel kurullarının kanun ve dernek tüzüğünde belirtilen zaman aralıklarında yapılmasını ve derneğin tüzel kişiliğinin devam etmesini öngörmüşken, yönetim kurulunun bu görevini yerine getirip dernek üyelerini usulüne uygun toplantıya çağırmasına rağmen üst üste iki genel kurul toplantısının yapılamamasını ise kendiliğinden sona erme sebebi kabul etmiştir....

Mahkeme, hernekadar bilirkişi incelmeesi yapılmış ise de, davacı tarafça dosyaya sunulan 01/04/2011 tarihli işletme devir sözleşmesi incelendiğinde, sözleşmenin davacılar ve davalı dernek (lokal yetkilisi) olarak T4 tarafından ve Ekrem Altay tarafından imzalandığı, derneğin ise 10/08/2012 tarihinde, dava tarihinden önce kütük kaydının silindiği, yani dava tarihinde dava ehliyetine haiz bir dernek bulunmadığı, dosyaya sunulan karar defteri incelendiğinde, 12/04/2011 tarihli yönetim kurulu kararı ile derneğin işletmesinin Sezai Sönmez ve Ahmet Köker'den alınarak, T2 ve Erkan Özışıl'a verilmesine bu konuda Ekrem Altay ve eski başkan T4'e yetki verilmesine karar verildiği, 09/04/2012 tarihli yönetim kurulu kararıyla dernek üyelerinden T1'ın lokal müdürü olarak atanmasına karar verilmiş olduğu, dernek ve lokal yetkilisi olarak T4 ve Ekrem Altay tarafından imzalanan sözleşmenin 01/04/2011 tarihli olduğu dikkate alındığında, davalı T4'in dernek yönetim kurulununca yetki verilmeden önce dernek...

in de bu projeye dahil olduğunu, dernek tarafından davalılara bu konuda eğitim ve öğretim amaçlı kurs verildiğini, akabinde üretim çalışmalarına başlanıldığını, ilk başlarda yapılan numuneler üzerinde dernek tarafından ARG çalışmaları yapıldığını ve ürünlerin hazır hale gelindiğinde üretime geçildiğini, dernek ile davalıların yapılacak ürünlerin malzemelerini derneğin karşılayacağını ve üretilen her 10 yaydan 2'sinin yapılan masraf ve sponsorlukların karşılığı olarak derneğe verileceğine ilişkin anlaştıklarını, davalıların bu projede kullanmak amacıyla davaının dernekten para gerekse hamadde temin ettiğini, davalıların bu süreçte yine avan adı altında dernekten para aldıklarını, davalıların gerekli üretim seviyesine geldikten sonra dernekten ayrıldıklarını, toplantılara katılmadıklarını, çağrıları cevapsız bıraktıklarını ve dernekle bağlarını kopardıklarını, davalılara verilen paraların gerek dernek üyelerinden borç alınmasıyla-ki bu hususlar dernek karar defterlerinde karara da bağlanmıştır...

B)DAVALININ CEVABININ ÖZETİ: Davalı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının T3 Yönetim Kurulu'nun 05/04/2021 tarihli kararı ile denetleme kurulu üyeliğinden ve dernek üyeliğinden çıkarılmasına karar verildiği, verilen kararın davacıya tebliğ edildiği, davacının derneğin üyesi ve aynı zamanda denetleme kurulu üyesi iken, derneğin yönetim kurulu başkanı Süleyman Akbulut ve yönetim kurulu ile dernek faaliyetleri hakkında toplumda küçük düşürücü ve aleyhe propaganda yaptığının tespit edildiği, bu nedenle davacının denetleme kurulu üyeliği ve dernek üyeliğinden çıkarılmasına karar verildiği, bu konuda Muğla Cumhuriyet Başsavcılığında soruşturma açıldığı, dernek faaliyetleri hakkında toplumda küçük düşürücü yorum ve paylaşımlarda bulunduğu, dernek tüzüğünün alenen sosyal medya hesaplarından herkesin göreceği şekilde paylaştığı, özel hayatın gizliliği ilkesine aykırı olarak elde ettiğpi ses kayıtlarını gerek yönetim kurulu üyelerine ve dernek üyelerine whatsapp üzerinden gönderdiği, bu belgelerin...

"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, davalı dernek üyelerini olağanüstü genel kurulu toplantıya çağırmak amacıyla üç dernek üyesinin görevlendirilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı dernek tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı kanıtlar ile yasal gerektirici nedenlere göre, yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddi ile usule ve yasaya uygun olan hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 30.10.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm dernek temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1-Isparta 1. Sulh Ceza Mahkemesinin 2012/987 esas sayılı dosyasının, 2-Davalı derneğe ait yönetim kurulu karar defteri, üye kayıt defteri ile dernek tüzüğünün ve İl Dernekler Müdürlüğünde bulunan dernek dosyasının, Getirtilip bu dosya içerisine konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 11.11.2013 gününde oybirliğiyle karar verildi....

Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Dernek K A R A R 1-Davalı derneğe ait tüzük, yönetim kurulu karar defteri ile 23.09.2012 tarihinden itibaren yapılan bütün genel kurul toplantılarına ilişkin çağrı, gündem ve toplantıya ait belgelerin davalı dernekten, 2-Dernek kuruluş bildiriminin mülki amirliğe yapılması üzerine, ilgili kurum tarafından TMK'nun 60 ve 62. maddeleri uyarınca derneğin kuruluş talebinin kabul edildiğine ilişkin yazılı bildirimin dernek yetkililerine bildirilip bildirilmediği, bildirilmişse buna ilişkin belgelerin İl Dernekler Müdürlüğünden, Getirtilerek dosya içerisine konulmasından sonra temyiz incelemesi yapılmak üzere gönderilmesi için dosyanın Mahkemesine GERİ ÇEVRİLMESİNE, 25.06.2018 tarihinde oybirliğiyle karar verildi....