halinde, her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği düzenlenmiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi talep edilmiştir. Mahkemece talebin kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Dava dilekçesinde, Türk Medeni Kanunu'nun 87/2. maddesi gereğince derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesi istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. 1-Türk Medeni Kanunu'nun 56. maddesi hükmüne göre dernek bir özel hukuk tüzel kişisi olup Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 33. maddesinin yollaması ile Türk Medeni Kanunu'nun 50. maddesi hükmüne göre tüzel kişinin iradesi organları aracılığı ile açıklanır ve organlar hukuki işlemleri ve diğer tüm eylemleri ile tüzel kişiyi borç altına sokarlar....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti K A R A R 1-Davalı derneğe ait, 10.10.2006 tarihinden itibaren yapılan tüm genel kurul toplantılarına ilişkin toplantı tutanaklarının ve dernek tüzüğünün ilgili dernekten, 2-Davalı derneğe ait dernek dosyasının il dernekler müdürlüğünden, 3-Türk Medeni Kanunu'nun 56. maddesi hükmüne göre dernek bir özel hukuk tüzel kişisi olup Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 33. maddesinin yollaması ile Türk Medeni Kanunu'nun 50. maddesi hükmüne göre tüzel kişinin iradesi organları aracılığı ile açıklanır ve organlar hukuki işlemleri ve diğer tüm eylemleri ile tüzel kişiyi borç altına sokarlar. Taraf ehliyeti kamu düzenine ilişkindir. Dava dilekçesi ve gerekçeli karar mahkemece resen seçilen kurucu üyelerin bir kısmına tebliğ edilmiştir....
DAVA: Siyasi parti ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ilişkindir....
Maddesinde ise, “Bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde Türk Medeni Kanunu hükümlerinin uygulanacağı” düzenlemesi yer almaktadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesi ile, derneğin kendiliğinden sona erme halleri düzenlenmiş olup, anılan maddenin 5 numaralı bendinde, olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması halinde, her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği düzenlenmiştir. Dava konusu istem, siyasi parti ilçe teşkilatının kapatılmasına değil, iki kez üst üste olağan genel kurul toplantısını yapmaması nedeni ile kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitine yöneliktir. T5 kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemli davanın, siyasi parti tüzel kişiliğine yöneltilmesi ve davanın hasımlı olarak görülmesi gerekir....
İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ : İlk derece mahkemesince yapılan yargılamada;"...İşbu davanın Dernek ( Derneğin Feshi ) talepli olarak açıldığı anlaşıldı. Tüm dosya kapsamı bir bütün olarak değerlendirildiğinde; Davacı davalı Terme İlçesi Yağlı Tohumlu Bitkiler Üreticileri Birliğinin Terme Sulh Hukuk Mahkemesinin 2018/162 Es.-2018/1130K. Sayılı 12.12.2018 tarihli kararı ile "kendiliğinden sona erdiğinin tespiti” kararı verildiğini sona eren birliğin tasfiyesine karar verilmesini talep etmiştir. Davalı vekili sunmuş olduğu beyan dilekçesi ile husumet itirazında bulunmuştur. Davalının itirazı değerlendirildiğinde Samsun İl T1 Müdürlüğüne yazılan müzekkere cevabında davalı T3 birliğin yönetim kurulu başkanı olduğunu bu sıfatla imzasının bulunduğunun anlaşılması karşısında birliğin temsilcisi sıfatıyla davada taraf sıfatı bulunmaktadır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hükmün temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması davalı dernek başkanı tarafından, mahkeme kararının derneğin eski adresine tebliğe çıkarılması ve yapılan tebligatta adreste bulunmama nedeninin belirlenmemesi nedeniyle Tebligat Kanununun 21.maddesine göre geçersiz olduğundan bu nedenle yasal süresi içinde olduğu kabul edilen temyiz dilekçesi ile istenilmekle taraflara yapılan tebligat üzerine duruşma için tayin olunan günde temyiz eden davalı ve aleyhine temyiz olunan davacı adına gelen olmadı....
Marmaris Sulh Hukuk Mahkemesi ise, derneklerin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti hususunda sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğu, ancak tasfiyesine ilişkin ise mevzuatta özel bir hüküm olmadığı, Dernekler Kanununda tasfiyenin mahkeme tarafından yapılacağının belirtildiği, hukuk usûlünde asliye hukuk mahkemelerinin görevinin asıl olduğu, bu nedenle mahkeme tabirinden asliye hukuk mahkemesinin anlaşılması gerektiği belirterek görevsizlik kararı vermiştir. 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesi hükmü “Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır....
Sulh Hukuk mahkemesinin 2017/38 esas 2019/148 karar sayılı 29/01/2019 tarihli kararı ile kendiliğinden sona erdiğinin tespit edildiği, aktif malvarlığı bulunmadığı anlaşılmakla davanın kabulüne yönelik aşağıdaki biçimde hüküm kurulmuştur..." gerekçesiyle "...1- Davanın KABULÜNE, 2- Sivas 2. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2017/38 Esas 2019/148 Karar sayılı 29/01/2019 tarihli kararı ile kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilen davalı T4 Sivas Şubesi'nin Dernekler Yönetmeliğinin 89/a-b maddeleri uyarınca TASFİYESİNE, 3- Derneğin mal varlığı bulunmadığından en yakın amacı taşıyan derneğe devrine ilişkin karar verilmesine yer olmadığına..." şeklinde karar verilmiştir....
Dosyadaki bilgi ve belgelerden; Muğla Sulh Hukuk Mahkemesinin 2010/352-1142 sayılı dosyasında olağan genel kurul toplantılarını süresi içerisinde yapmadığı gerekçesiyle davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verildiği, ancak bu kararın kesinleşmediği anlaşılmaktadır. Davalı derneğin tüzel kişiliğinin sonra erdiğinin tespitine ilişkin karar kesinleşmeden, tasfiyesine karar verilemeyeceğine göre, mahkemece davalı dernek hakkında verilen kendiliğinden sora erdiğinin tespitine ilişkin kararın kesinleşmesinin beklenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın kabulüne karar verilmiş olması doğru görülmemiştir. Bu itibarla yukarıda açıklanan esaslar gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz, temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde olduğundan kabulü ile hükmün HUMK.nun 428. maddesi gereğince BOZULMASINA, 30.06.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
