ASLİYE HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 23/06/2022 NUMARASI : 2022/50 ESAS, 2022/335 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Yönetim Kurul Kararlarının İptali İstemli) KARAR : Samsun 4....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi Dava dilekçesinde, dernek üyeliğinin tespiti istenilmiştir. Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I Temyiz isteminin süresi içinde olduğu anlaşıldıktan sonra dosyadaki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü: Davacı vekili dava dilekçesinde, davacının davalı derneğin üyesi olduğunun tespiti ile davalı ... Derneğinin yönetim kurulunun istifa nedeniyle üyeliğinin düşürülmesine ilişkin kararının iptalini istemiştir. Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Genel kurul, derneğin en yetkili karar organı olup; derneğe kayıtlı üyelerden oluşur. (TMK.73) Derneğin üyeliğe kabul ve üyelikten çıkarma hallerinde son kararı verir. (TMK.80/1) Ancak dernek genel kurul kararlarının iptali istenebilir. Diğer organlarının kararlarına karşı, dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamaz....
Türk Medeni Kanunu'nun 81.maddesi hükmüne göre; genel kurul kararlarının, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğu ile alınacağını öngörülmüş olup, aynı Kanunu'nun 83.maddesinde ise; toplantıda hazır bulunan ve kanun veya tüzüğe aykırı olarak alınan genel kurul kararlarına katılmayan her üye, karar tarihinden başlayarak bir ay içinde; toplantıda hazır bulunmayan her üye kararı öğrenmesinden başlayarak bir ay içinde ve her halde karar tarihinden başlayarak üç ay içinde mahkemeye başvurmak suretiyle kararın iptalini isteyebileceği, diğer organların kararlarına karşı, dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davasının açılamayacağı, genel kurul kararlarının yok veya mutlak butlanla hükümsüz sayıldığı durumların saklı olduğu düzenlenmiştir. Yine 01 Ekim 2011 tarihinde yürürlüğe giren 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 308/2 fıkrasında "kabul" ancak tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri davalarda sonuç doğuracağını hükme bağlamıştır....
Türk Medeni Kanununun 73. maddesinde, derneğin nihai kararlarının en yetkili organ olan genel kurul tarafından verileceği, 83. maddesinin 2. fıkrasında ise derneğin diğer organ kararlarına karşı dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamayacağı hükme bağlanmış olup, genel kurulun onayı olmayan yönetim veya disiplin kurulu kararlarının derneğin denetim yolları tüketilmiş kararları olarak kabul edilemez. Somut olaya gelince; davacı dernek, kendi yönetim kurulunun 13.04.2009 tarihli 52,53,54 sayılı kararlarının iptalini istemiş ise de, kendi kararlarının değiştirilmesi yönünde yönetim kurulunda her zaman yeni bir karar alabileceği gibi, bu konunun dernek genel kurulunda görüşülmesini sağlayabileceğinden, davacı derneğin genel kurulunda da bu konuda alınmış bir karar bulunmadığından ve davacının dava açmakta hukuki yararı da olmadığı anlaşıldığından, davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü doğru görülmemiştir....
DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE : Dava, BJK Derneği tüzüğünün 47/j maddesinin iptali istemine ilişkindir. İptali istenen dernek tüzüğünün 47/j maddesinde " ...işbu maddede belirtilen cezaları alan üyeler kulüp organlarında görev alamazlar." düzenlemesinin mevcut olduğu, tüzükte disiplin cezalarının uyarma, kınama ve kesin çıkarma olduğu belirtilmiştir. 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 68. maddesinde ; "Dernek üyeleri eşit haklara sahiptirler. Dernek, üyeleri arasında dil, ırk, renk, cinsiyet, din ve mezhep, aile, zümre ve sınıf farkı gözetemez; eşitliği bozan veya bazı üyelere bu sebeplerle ayrıcalık tanıyan uygulamalar yapamaz. Her üyenin, derneğin faaliyetlerine ve yönetimine katılma hakkı vardır." 4721 Sayılı Türk Medeni Kanununun 83. maddesinde ise, dernek kararlarının iptali için belirli bir süre öngörüldüğü ancak genel kurul kararlarının yok veya mutlak butlanla hükümsüz sayıldığı durumlarda bu sürelerin işlemeyeceği hükme bağlanmıştır....
Disiplin Kurulunun 13.07.2011 tarihli kararı ile davacı hakkında bir yıl süreyle hak mahrumiyeti cezası verildiğini, bu cezaya itiraz üzerine 31.03.2012 tarihinde gerçekleştirilen genel kurul toplantısında itirazın reddine karar verildiğini, bu ret kararının dernek tüzüğüne ve kanuna aykırı olduğunu ileri sürerek 31.03.2012 tarihli genel kurul toplantısında itirazın reddine ilişkin kararın iptalini istemiş; mahkemece, genel kurul toplantı tutanaklarında davacının açıkça muhalefet şerhinin olmadığı, davada aktif husumet ehliyetinin bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir....
Şubesi Yönetim Kurulunun davacı ile ilgili olan 12.04.2012 ve 17.04.2012 tarihli kararlarının yok hükmünde olduğunun tespiti ile iptali, davacının dernek üyeliğinin ve yönetim kurulu üyeliğinin devam ettiğinin tespiti, birleşen davanın dava dilekçesinde ise derneğin ... Şubesinin 17.02.2013 tarihli genel kurul toplantısının ve bu toplantıda davacı ile ilgili alınan kararın iptali istenilmiştir. Mahkemece her iki davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Y A R G I T A Y K A R A R I 1-Davalı derneğe ait dava tarihinde yürürlükte bulunan tüzük, ......
DAVA TÜRÜ : Genel Kurul Kararlarının İptali DOSYANIN DAİREYE GELİŞ TARİHİ: 21.02.2019 K A R A R Taraflar arasındaki, dernek genel kurul kararlarının iptali talebi sonucu verilen hükmün Dairemizce bozulması üzerine; verilen direnme kararına ilişkin dava dosyası 02.12.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6763 Sayılı Kanun'un 45. maddesi ile 6100 Sayılı HMK'ye eklenen Geçici 4/1. maddesi uyarınca Dairemize gönderilmiş olmakla, dosya incelendi, gereği düşünüldü: Dairemizce verilen 14.09.2017 tarihli ve 2017/8585 Esas, 2017/10874 Karar sayılı bozma kararı usul ve yasaya uygun bulunmuş olup mahkemece verilen direnme kararının yerinde olmadığı anlaşıldığından, temyiz incelemesinin yapılmak üzere dosyanın 6763 Sayılı Kanun'un 43. maddesi ile değişik 6100 Sayılı HMK'nin 373. maddesinin 5. fıkrası uyarınca yetkili ve görevli Yargıtay HUKUK GENEL KURULUNA GÖNDERİLMESİNE, 08.04.2019 tarihinde oy birliğiyle karar verildi....
Aynı Kanunun 73. maddesinde, derneğin nihai kararlarının en yetkili organ olan genel kurul tarafından verileceği, 83. maddesinin 2. fıkrasında ise derneğin diğer organ kararlarına karşı dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamayacağı hükme bağlanmış olup, genel kurulun onayı olmayan yönetim veya disiplin kurulu kararlarının derneğin denetim yolları tüketilmiş kararları olarak kabul edilemez. Somut olayda dava, dernek yönetim kurulunun 11.11.2009 tarihli kararlarının yok hükmünde olduğunun tespiti istemine ilişkin olup davacı dernek adına vekili tarafından 11.11.2009 tarihindeki yönetim kurulu üyeleri davalı gösterilerek açılmıştır. Davacı dernek yönetim kurulunun 11.11.2009 tarihli kararlarının yok hükmünde olduğunun tespitini istemiş ise de, kendi kararlarının değiştirilmesi yönünde yönetim kurulunda her zaman yeni bir karar alabileceği gibi, bu konunun dernek genel kurulunda görüşülmesini de sağlayabilir....
Ancak; 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 73. maddesinde; dernek genel kurulun, derneğin en yetkili karar organı olduğu ve derneğe kayıtlı üyelerden oluştuğunun, 83. maddesinde ise; ancak dernek genel kurul kararlarının iptalinin istenebileceği, diğer organlarının kararlarına karşı, dernek içi denetim yolları tüketilmedikçe iptal davası açılamayacağının belirtilmiş olması karşısında mahkemenin gerekçesi doğru değil ise de ret hükmü sonucu itibariyle doğru olduğundan gerekçesi değiştirilmek suretiyle hükmün ONANMASINA, aşağıda yazılı bakiye onama harcının temyiz edene yükletilmesine, 05.05.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi....
