Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Feshi İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesi Taraflar arasında ... 3. Asliye Hukuk Mahkemesinde görülen dava sonucunda verilen hükme karşı ihbar eden ... vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması üzerine ... Bölge Adliye Mahkemesi 1. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun usulden reddine karar verilmiş olup, bu kez ihbar eden ... vekili tarafından Bölge Adliye Mahkemesi kararı temyiz edilmiş olmakla; dosya incelendi, gereği düşünüldü: K A R A R ... Valiliği İl Dernekler Müdürlüğünün ihbarı üzerine ... Cumhuriyet Başsavcılığı 19.01.2018 tarihli davanamesiyle; İcadiye Spor Severler Derneğinin amacının kuruluşundan sonra fiili olarak kanuna aykırı hale geldiğinden bahisle TMK'nin 89. maddesi gereğince kapatılmasına karar verilmesini talep ve dava etmiş; davalı dernek temsilcisi ... davanın reddine karar verilmesini istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Feshi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün davalı temsilcisi tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. ... A R A R ......
Bu amaçla toplantının günü, saati, yeri ve gündemi, bildirilir. Toplantıya çağrı usulü ve toplantının ertelenmesine ilişkin konular, yönetmelikle düzenlenir.” 78. maddesinde; “ Genel kurul toplantıları, tüzükte aksine hüküm olmadıkça, dernek merkezinin bulunduğu yerde yapılır. Genel kurul, katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hallerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanır; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz....
Maddesinde " Olağan Genel Kurul 3 yıldır bir Haziran ayı içerisinde yönetim kurulunca belirlenecek gün yer ve saatte toplanır." hükmü bulunduğu halde derneğin son olağan genel kurul toplantısını 06/01/2013 tarihinde yaptığıNI ve 2016/2019 yılları Ocak ayı içerisinde yasal sorumluluğunu yerine getirmeyerek olağan genel kurullarını yapmadığının anlaşıldığını, Derneğin 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 87/5 maddesinde belirtilen olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması T8 kendiliğinden sona erdiğinin tespiti davasının açılması gerektiğini belirterek derneğin MK'nun 87. maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ve Dernekler Yönetmeliğinin 89.maddesi gereğince derneğin tasfiyesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı T7 duruşmada "Derneğin kuruluş tarihini hatırlamıyorum kurulalı yaklaşık 20 25 yıl oldu, ben yönetim kurulunda asil üyeyim....
SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 25/11/2022 NUMARASI : 2022/183 ESAS - 2022/1968 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : TARAFLARIN İDDİA ve SAVUNMALARININ ÖZETİ: Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davalı derneğin süresi içinde genel kurul toplantısını yapmadığını, bu durumda TMK ve DK'nın ilgili hükümleri gereğince davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARININ ÖZETİ: İlk dereceli mahkeme tarafından yapılan yargılama sonrasında, davanın kabulü ile davalı derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verilmiştir. İLERİ SÜRÜLEN İSTİNAF SEBEPLERİ: Davalı temsilcisi istinaf dilekçesinde özetle; kendisinin yurt dışında olması sebebiyle toplantının yapılamadığını derneğin tüzüğünde hiçbir sıkıntının bulunmadığını ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasını istemiştir....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın reddine karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Davacı vekili dava dilekçesinde; 01.04.2014 tarihinde kurulan davalı derneğin TMK 87-2. maddesi gereği kendiliğinden sona erdiğinin tespitini istemiş, mahkemece davanın reddine karar verilmiştir....
DAVA TÜRÜ :Dernek Feshi Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. 1-İncelenmesine gerek duyulan ... 9. Sulh Hukuk Mahkemesinin 2005/2333 esas, 2006/1551 karar sayılı dosyasının celbedilip eklenmesi, 2-Davalı derneğin tüzüğünün celp edilerek eklenip eksikliklerin ikmalinden sonra gönderilmesi için dosyanın mahal mahkemesine İADESİNE, oybirliğiyle karar verildi. 12.07.2007...
Bu değişiklikten sonra, dernek genel kurul toplantılarının iptalinin, Cumhuriyet Savcıları tarafından talep ve dava hakkı sona ermiştir. Dernek genel kurulu, derneğin en üst organı olarak tüzüklerinde gösterilen sürelerde ve en geç üç yılda bir toplanmak zorunda oldukları ve dernek üyelerinin serbestçe karar aldıkları toplantılardır. Bu kararlara muhalif kalan üyelerin bir ve üç aylık hak düşürücü süreler içinde kararın iptalini mahkemelerden isteme hakkı bulunmaktadır. Dernek genel kurul toplantılarının iptali veya yok hükmünde olduğunun tespitini isteme hakkı yalnızca dernek üyelerine tanınmış hak ve yetkidir. Bu yetkinin üyeler dışında bir kişi veya organca kullanılması dernek kurma özgürlüğünün ihlali anlamına gelmektedir. Hal böyle olunca, davacı ...'nın dava açma ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi gerekirken, işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir....
Dava, İçişleri Bakanlığı vekili tarafından açılan dernek genel kurul toplantısının iptali isteğine ilişkindir. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 73.maddesi gereği dernek genel kurulunun, derneğin en yetkili karar organı olduğu ve derneğe kayıtlı üyelerden oluştuğu, 77.madde gereği dernek genel kurulunun, yönetim kurulunca, en az onbeş gün önceden toplantıya çağrılacağı bu amaçla toplantının günü, saati, yeri ve gündeminin üyelere bildirileceği, toplantıya çağrı usulü ve toplantının ertelenmesine ilişkin konuların, yönetmelikle düzenleneceği, 78. maddeye göre ise genel kurul toplantısının, genel kurula katılma hakkı bulunan üyelerin salt çoğunluğunun, tüzük değişikliği ve derneğin feshi hâllerinde üçte ikisinin katılımıyla toplanacağı; çoğunluğun sağlanamaması sebebiyle toplantının ertelenmesi durumunda ikinci toplantıda çoğunluk aranmayacağı ancak, bu toplantıya katılan üye sayısının, yönetim ve denetim kurulları üye tam sayısının iki katından az olamayacağı şeklinde düzenleme içermektedir...
Dernek kurma hürriyetinin kullanılmasında uygulanacak şekil, şart ve usuller kanunda gösterilir. Dernek hakkı Anayasanın 33. maddesinde sayılanlar dışında bir derneğin etkinliklerine katılma ve dernek üyelerinin menfaatlerini korumak üzere faaliyette bulunma haklarını da içermektedir. 5. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 11. maddesine göre de “Her şahıs asayişi ihlâl etmeyen toplantılara katılmak ve başkalarıyla birlikte sendikalar tesis etmek ve kendi menfaatlerini korumak üzere sendikalara girmek hakkı dâhil olmak üzere dernek kurmak hakkını haizdir”. Görüldüğü gibi derneğe üye olma hakkının temel yansıması dernek faaliyetlerine ve toplantılarına katılma hakkıdır. 6. Dernek genel kurulu kararlarının hukuka aykırılığını, öncelikle kanunun emredici veya tüzükle tersi kararlaştırılmamış bulunan kanunun tamamlayıcı hükümlerine veya tüzük hükümlerine aykırılık oluşturur....
