Dava, kendiliğinden sona eren derneğin malvarlığının tasfiyesi ilişkindir. 6100 sayılı HMK'nun 355. maddesi uyarınca inceleme, istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak yapılmakla birlikte, kamu düzenine aykırılık halleri bu hükmün istisnasıdır ve bölge adliye mahkemesince resen gözetilmesi gerekir. Dosya içerisinde bulunan bilgi ve belgelerden; Gaziantep 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 25/01/2018 tarihli 2017/444 Esas ve 2018/159 Karar sayılı ilamı ile davalı derneğin 4721 sayılı TMK'nın 87. maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitine karar verildiği, mahkeme ilamının 26/04/2018 tarihinde kesinleştiği, dosya arasına celbedilen derneğe ilişkin belgelere ve cevabi yazılara göre davalı derneğin herhangi bir malvarlığının bulunmadığı anlaşılmaktadır....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti K A R A R 1-Davalı derneğe ait, 10.10.2006 tarihinden itibaren yapılan tüm genel kurul toplantılarına ilişkin toplantı tutanaklarının ve dernek tüzüğünün ilgili dernekten, 2-Davalı derneğe ait dernek dosyasının il dernekler müdürlüğünden, 3-Türk Medeni Kanunu'nun 56. maddesi hükmüne göre dernek bir özel hukuk tüzel kişisi olup Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 33. maddesinin yollaması ile Türk Medeni Kanunu'nun 50. maddesi hükmüne göre tüzel kişinin iradesi organları aracılığı ile açıklanır ve organlar hukuki işlemleri ve diğer tüm eylemleri ile tüzel kişiyi borç altına sokarlar. Taraf ehliyeti kamu düzenine ilişkindir. Dava dilekçesi ve gerekçeli karar mahkemece resen seçilen kurucu üyelerin bir kısmına tebliğ edilmiştir....
KARAR Davacı dava dilekçesinde; derneğin olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamamasından dolayı kendiliğinden sona erdiğinin tespitini istemiş, mahkemece, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunun 87.maddesi gereğince açılmış olan iş bu davanın talep gibi yasal şartları görülmekle derneğin kendiliğinden feshine ilişkin koşulların gerçekleştiği kanaatine varılarak kendiliğinden sona eren derneğin ortadan kaldırılması için mahkeme kararına gerek bulunmadığından karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir. Türk Medeni Kanununun 87.maddesine göre; Dernekler, 1. Amacın gerçekleşmesi, gerçekleşmesinin olanaksız hale gelmesi veya sürenin sona ermesi, 2. İlk genel kurul toplantısının kanunda öngörülen sürede yapılmamış ve zorunlu organların oluşturulmamış olması, 3. Borç ödemede acze düşmüş olması, 4. Tüzük gereğince yönetim kurulunun oluşturulmasının olanaksız hale gelmesi, 5....
Sulh Hukuk Mahkemesince ise sona eren derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesinde açıkça sulh mahkemesinin görevli olduğuna dair bir hüküm bulunmadığı, derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine (münfesih hale düştüğüne) sulh mahkemesince karar verilebilecek olmasının tasfiyesinin de bu mahkemece yapılacağı anlamına gelmediği, tasfiye kararı verilmesinin görev alanı dışında olduğu gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurmuştur. 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği açıklanmıştır....
"İçtihat Metni" MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ :Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti ve Tasfiye Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü. Uyuşmazlık ve hüküm * derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti ve tasfiyesi istemine ilişkin olup, Yargıtay Başkanlar Kurulu’nun 07.03.2008 tarihli kararının 1/b maddesi de gözetilerek inceleme görevi Yargıtay * 7. Hukuk Dairesine ait olup, 7. Hukuk Dairesince dosya eksik ikmali için geri çevrilmiştir. SONUÇ : Dosyanın görevli Yargıtay * 7. Hukuk Dairesi Yüksek Başkanlığına gönderilmesine oybirliğiyle karar verildi.09.09.2008...
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Sona Erdiğinin Tespiti ve Dernek Mallarının Tasfiyesi Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, görevsizlik kararı verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. KARAR Dava, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87/2.maddesi gereğince derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespiti ve derneğe ait malvarlığı ve haklarının ...'ye devri istemine ilişkindir. Mahkemece duruşma yapılmadan, davanın mahkemenin görevsizliği sebebiyle HMK 114 1/c maddesi göndermesiyle HMK 115/2 maddesi uyarınca usulden reddine karar verilmiş, karar, davacı vekili tarafından süresinde temyiz edilmiştir. Uyuşmazlık, 6100 sayılı HMK'nın 114/c maddesi gereğince dava şartı olan “mahkemenin görevli olması” şartı hakkında taraf teşkili sağlanmadan karar verilip verilemeyeceği noktasında toplanmaktadır....
Dernekler Kanununda ve Türk Medenî Kanununun tüzel kişilere ilişkin genel hükümlerinde, sona eren derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesinde açıkça sulh mahkemesinin görevli olduğuna dair bir hüküm de yoktur. Somut olayda; derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitine (münfesih hale düştüğüne) sulh mahkemesince karar verilmiş olması, tasfiyesinin de bu mahkemece yapılacağı anlamına gelmez. Derneklerin tasfiyesi işleminde asliye hukuk mahkemeleri görevli olup uyuşmazlığın Ilgın Asliye Hukuk Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir. SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle; 6100 sayılı HMK'nın 21 ve 22. maddeleri gereğince Ilgın Asliye Hukuk Mahkemesinin YARGI YERİ OLARAK BELİRLENMESİNE 21/10/2015 gününde oy birliğiyle karar verildi....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi TALEP EDEN : Istanbul Valiliği İl Dernek Müdürlüğü Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiş olup hükmün karar verilmiş olup hükmün davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. ... A R A R ...'nün 14.07.2011 tarihli yazısı ile; . Şubesi'nin kuruluş tarihinden itibaren ilk altı ay içerisinde yapması gereken genel kurul toplantısını yapmaması nedeniyle kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istenilmiş, mahkemece davanın kabulüne karar verilmesi üzerine; hüküm, dernek temsilcisi tarafından temyiz edilmiştir....
C)İSTİNAF NEDENLERİ: Davacı vekili istinaf dilekçesinde özetle; davanın Ulubey İlçe Teşkilatının kendiliğinden sona erdiğinin tespitine ilişkin olduğu, Anayasa Mahkemesinin 2018/13 karar 27/12/2018 tarihli kararıyla ilçe teşkilatının kendiliğinden sona erme kararlarında sulh hukuk mahkemelerinin görevli olduğunu belirttiğini ifade ederek kararın kaldırılmasını istemiştir. D) DELİLLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ VE GEREKÇE: Dava, siyasi parti il teşkilatının kendiliğinden dağılma halinin ve hukuki varlığının sona erdiğinin tespiti istemine ilişkindir....
Maddesinde ise, “Bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde Türk Medeni Kanunu hükümlerinin uygulanacağı” düzenlemesi yer almaktadır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87. maddesi ile, derneğin kendiliğinden sona erme halleri düzenlenmiş olup, anılan maddenin 5 numaralı bendinde, olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılamaması halinde, her ilgilinin sulh hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği düzenlenmiştir. Dava konusu istem, siyasi parti ilçe teşkilatının kapatılmasına değil, iki kez üst üste olağan genel kurul toplantısını yapmaması nedeni ile kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitine yöneliktir. T5 kendiliğinden sona erdiğinin tespiti istemli davanın, siyasi parti tüzel kişiliğine yöneltilmesi ve davanın hasımlı olarak görülmesi gerekir....
