Sulh Hukuk Mahkemesince ise sona eren derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesinde açıkça sulh mahkemesinin görevli olduğuna dair bir hüküm bulunmadığı gerekçesiyle görevsizlik yönünde hüküm kurulmuştur. 5253 sayılı Dernekler Kanununun 15. maddesinde, feshedilen veya münfesih hale düşen derneklerin para, mal ve haklarının tasfiyesi tüzüklerinde gösterilen esaslara göre yapılacağı belirtilerek tasfiye hususunda dernek genel kurulu tarafından bir karar alınmamış veya genel kurul toplanamamışsa yahut dernek mahkeme kararıyla feshedilmişse, derneğin bütün para, mal ve haklarının mahkeme kararıyla tasfiye edileceği açıklanmıştır....
Hukuk Dairesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda ... 5. Sulh Hukuk Mahkemesi hükmüne karşı, davacı vekili tarafından istinaf yoluna başvurulması sonunda ... Bölge Adliye Mahkemesi 16. Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kabulüne karar verilmiş, bu kez davacı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesi kararını temyizi üzerine Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü....
O halde, 2019 yılında aynı isim ile kurulan dernek tapudaki dernek olmadığından tapu kaydında malik olarak yer alan T3 sadece Maliye Hazinesi tarafından Balıkesir 3. Asliye Hukuk Mahkemesi'nin 2020/6 Esas sayılı dosyası ile sınırlı olarak ihyasına karar verilmesi gerekir. 4721 s. TMK' nun 52. maddesinde; "Sona eren tüzel kişinin kişiliği, ehliyeti tasfiye amacıyla sınırlı olmak üzere tasfiye sırasında da devam eder." şeklinde hüküm altına alınmıştır. 4721 s. TMK' nun 85. maddesinde; "Yönetim kurulu, derneğin yürütme ve temsil organıdır; bu görevini kanuna ve dernek tüzüğüne uygun olarak yerine getirir. Temsil görevi, yönetim kurulunca, üyelerden birine veya bir üçüncü kişiye verilebilir." şeklinde hüküm altına alınmıştır. 5253 s. DK' nun 15. maddesinde; "Genel kurul kararı ile feshedilen veya kendiliğinden sona erdiği tespit edilen derneğin para, mal ve haklarının tasfiyesi, tüzüğünde gösterilen esaslara göre yapılır....
Bir derneğin feshedilebilmesi için o derneğin suç sayılan eylemlerin kaynağı haline geldiği, süregelen ve birden çok eylemin varlığının tespiti halinde mümkün olup ancak o takdirde dernek kurucularının asıl amaçlarının dernek faaliyeti yürütmek olmayıp dernek adı altında suç işlemeye veya ahlaka aykırı çalışmalar yapmaya yasal zemin hazırlamak olduğundan söz edilebilir. Dernekte ilk kez yapılan aramada ele geçirilen suç unsurunun varlığı veya dernek başkan ve üyelerinin bireysel nitelikte suç işlemeleri, derneğin feshi için yeterli neden kabul edilemez. Öte yandan bir tüzel kişi olan dernekler, ancak organları olan gerçek kişilerin bu sıfatla yaptıkları işlem ve fiillerden sorumludurlar....
Bir derneğin feshedilebilmesi için o derneğin suç sayılan eylemlerin kaynağı haline geldiği, süregelen ve birden çok eylemin varlığının tespiti halinde mümkün olup ancak o takdirde dernek kurucularının asıl amaçlarının dernek faaliyeti yürütmek olmayıp dernek adı altında suç işlemeye veya ahlaka aykırı çalışmalar yapmaya yasal zemin hazırlamak olduğundan söz edilebilir. Dernekte ilk kez yapılan aramada ele geçirilen suç unsurunun varlığı veya dernek başkan ve üyelerinin bireysel nitelikte suç işlemeleri, derneğin feshi için yeterli neden kabul edilemez. Öte yandan bir tüzel kişi olan dernekler, ancak organları olan gerçek kişilerin bu sıfatla yaptıkları işlem ve fiillerden sorumludurlar....
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Sulh Hukuk Mahkemesi DAVA TÜRÜ : Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti Taraflar arasında görülen ve yukarıda açıklanan davada yapılan yargılama sonunda Mahkemece, davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş olup hükmün davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairece dosya incelendi, gereği düşünüldü. K A R A R Davacı vekili, dava dilekçesinde, ... Horozlarını Tanıtma Derneğinin, Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesi gereğince kendiliğinden sona erdiğinin tespitini istemiştir. Mahkemece, taraflarca takip edilmemesi nedeniyle 27/03/2015 tarihinde işlemden kaldırılan dosyanın, işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren üç aylık yasal süresi içerisinde yenilenmediğinden HMK'nin 150. maddesi gereğince davanın açılmamış sayılmasına karar verilmiş, hüküm davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava; derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini istemine ilişkindir....
Türk Medeni Kanunu'nun 87.maddesinde derneklerin kendiliğinden sona erme halleri düzenlenmiş olup, bu durumların varlığı halinde ilgililerin sulh hukuk hakiminden derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyeceği öngörülmüştür. Tüm dosya kapsamından; Burdur iline bağlı Gölhisar ilçesinde teşkilatlanan Demokrat Parti Gölhisar İlçe Teşkilatının en son 27/06/2010 tarihinde genel kurul toplantısını yaptığı, dava tarihine kadar olağan genel kurul toplantısını yapmadığı anlaşılmıştır. Bilindiği üzere derneklerin kendiliğinden sona ermesine ilişkin hükümlerin yer aldığı Türk Medeni Kanunu'nun 87/5. maddesinde olağan genel kurul toplantısının iki defa üst üste yapılmaması, kendiliğinden sona erme sebepleri arasında sayılmış ve aynı maddede her ilgilinin derneğin kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği belirtilmiştir....
bu konudaki bilgi ve belgelerin doğrudan İçişleri Bakanlığı ve Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına iletileceğinin de aynı kanun ile hüküm altına alındığını, TMK'nın 87. maddesinde düzenlenmiş durumların varlığı halinde her ilgilinin sulh hakiminden derneğin (siyasi parti teşkilatının) kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği sonucu çıkarıldığını, Doğruyol Partisi, Arifiye İlçe Teşkilat Kongresinin 20/12/2010 tarihinde kurulmuş olması ve dava tarihine kadar teşkilatın kongresini süresinde yapmaması dolayısıyla Siyasi Partiler Kanununun 121. maddesi gözetilerek 5253 sayılı Dernekler Kanununun 36. maddesi aracılığıyla TMK'nın 87/ 5 maddesi uyarınca kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitini talep ve dava etmiştir....
, TMK'nın 87. maddesinde düzenlenmiş durumların varlığı halinde her ilgilinin sulh hakiminden derneğin (siyasi parti teşkilatının) kendiliğinden sona erdiğinin tespitini isteyebileceği sonucu çıkarıldığını, Doğruyol Partisi, Arifiye İlçe Teşkilat Kongresinin 20/12/2010 tarihinde kurulmuş olması ve dava tarihine kadar teşkilatın kongresini süresinde yapmaması dolayısıyla Siyasi Partiler Kanununun 121. maddesi gözetilerek 5253 sayılı Dernekler Kanununun 36. maddesi aracılığıyla TMK'nın 87/ 5 maddesi uyarınca kendiliğinden dağılma halinin ve buna bağlı olarak hukuki varlığının sona erdiğinin tespitini talep ve dava etmiştir....
HUKUK DAİRESİ DOSYA NO : 2020/241 KARAR NO : 2020/248 T Ü R K M İ L L E T İ A D I N A İ S T İ N A F K A R A R I İNCELENEN KARARIN MAHKEMESİ : BANDIRMA SULH HUKUK MAHKEMESİ TARİHİ : 03/10/2019 NUMARASI : 2019/324 ESAS 2019/1380 KARAR DAVA KONUSU : Dernek (Derneğin Kendiliğinden Sona Erdiğinin Tespiti) KARAR : Bandırma Sulh Hukuk Mahkemesi' nin 03/10/2019 tarih 2019/324 Esas 2019/1380 Karar sayılı ilamına karşı istinaf yoluna başvurulmuş ve dosya istinaf incelemesi yapılmak üzere dairemize gönderilmiş olup heyetçe yapılan incelemede; TARAF İDDİA VE SAVUNMALARINI ÖZETİ: Davacı dava dilekçesinde özetle, T3 Bandırma İlçe Teşkilatının genel kurul toplantılarının iki defa üst üste yapılmaması nedeniyle, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 87.maddesinin 5.bendi gereği hukuki varlığının sona erdiğinin tespitinin yapılarak bu hususta verilecek karar kesinleştiğinde dava sonucunun bildirilmesi talep edilmiştir. Davalı davaya karşı cevap vermemiştir....
